1.4 Các tiêu chí phát triển du lịch bền vững – Tài liệu text

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản vừa đủ của tài liệu tại đây ( 1.49 MB, 115 trang )

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

Xét về mặt hiệu quả kinh tế so với việc đông khách nhưng thời gian lưu

trú ngắn, mức chi tiêu thấp thì trường hợp ít khách mà khách có thời gian lưu

trú dài hơn và mức chi tiêu cao hơn mang lại hiệu quả cao hơn.

Việc nghiên cứu số lượng khách quay trở lại một quốc gia, một vùng

hoặc một khu, điểm du lịch nào đó ngoài việc cho phép đánh giá được chất

lượng sản phẩm du lịch của quốc gia, vùng, khu, điểm du lịch đó còn cho

phép xác định lượng khách du lịch đến đó.

Các kết quả này có một vai trò hết sức quan trọng trong việc phân tích,

dự báo xu hướng phát triển luồng khách và giúp cho việc xây dựng nên các

sản phẩm du lịch phù hợp với nhu cầu của du khách. Sự hài lòng của du

khách là tấm gương phản ánh chất lượng sản phẩm du lịch, chất lượng dịch

vụ, chất lượng đội ngũ lao động bên cạnh những điều kiện thuận lợi khách

quan như thời tiết, an ninh chính trị…

Như vậy có thể thấy lượng khách quay trở lại là một trong những dấu

hiệu quan trọng để xác định tính bền vững trong phát triển du lịch lich nhìn từ

góc độ kinh tế.

Chính vì vậy mức độ hài lòng của du khách sẽ là dấu hiệu quan trọng

về trạng thái bền vững của hoạt động du lịch và là một trong các mục tiêu của

phát triển du lịch bền vững.

1.4.1.3 Chất lượng nguồn nhân lực du lịch luôn được nâng cao

Trong hoạt động du lịch, chất lượng đội ngũ lao động luôn là yếu tố

quan trọng và có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển. Điều này càng trở

nên cấp thiết trong bối cảnh ngày càng trở nên cạnh tranh gay gắt của hoạt

động du lịch. Chất lượng đội ngũ lao động là nhân tố quan trọng trong việc

quyết định chất lượng sản phẩm du lịch, chất lượng dịch vụ và kết quả cuối

cùng là ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, đến sự tăng trưởng du lịch đứng

từ góc độ kinh tế.

Như vậy chất lượng của đội ngũ lao động không chỉ là yếu tố thu hút

du khách, nâng cao uy tín của ngành, mà còn là yếu tố quan trọng trong cạnh

tranh thu hút khách, đảm bảo sự phát triển du lịch bền vững.

SVTH: Mai Tuấn Vũ

19

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

Chính vì vậy mức độ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực được coi là

một trong những dấu hiệu quan trọng để nhận biết sự phát triển bền vững của

du lịch.

1.4.1.4 Tính trách nhiệm trong hoạt động tuyên truyền quảng bá du lịch

Điều này thể hiện trước hết ở sự trung thực trong việc giới thiệu các

sản phẩm du lịch được chào bán. Đối với phát triển du lịch bền vững ngoài

chức năng mở rộng thị trường giới thiệu sản phẩm du lịch đến du khách, hoạt

động tuyên truyền quảng bá còn có trách nhiệm cung cấp thông tin, đưa ra

những chỉ dẫn cần thiết cho du khách về thái độ ứng xử đối với cộng đồng với

truyền thống văn hóa, với cảnh quan môi trường nơi du khách sẽ tới thăm

quan.

Điều này sẽ giúp hạn chế được những tác động tiêu cực của hoạt động

du lịch tới tài nguyên, môi trường thiên nhiên, tới các giá trị văn hóa bản địa,

tạo ra sự gần gũi, hòa nhập giữa du khách với thiên nhiên và cộng đồng.

Kết quả sẽ đem lại cho du khách chuyến đi bổ ích và ấn tượng để lại

sau chuyến đi như vậy chắc chắn sẽ thu hút khách quay lại. Điều này rất quan

trọng cho sự phát triển du lịch bền vững không chỉ dưới góc độ bền vững kinh

tế mà còn đảm bảo cho sự bền vững về tài nguyên môi trường và xã hội.

1.4.1.5 Số lượng các khu, điểm du lịch được tôn tạo, bảo vệ

Mục tiêu của việc phát triển bền vững là hạn chế tối đa việc khai thác

quá mức và lãng phí các nguồn tài nguyên, đặc biệt là các tài nguyên tự nhiên

không tái tạo. Chính vì vậy số lượng các khu, điểm du lịch được đầu tư, tôn

tạo, bảo vệ được coi là một trong những dấu hiệu nhận biết về sự phát triển

bền vững của hoạt động du lịch. Quốc gia nào càng có nhiều các khu, điểm du

lịch được đầu tư, bảo vệ, tôn tạo chứng tỏ hoạt động phát triển du lịch ở quốc

gia đó càng gần với mục tiêu phát triển bền vững.

Theo tổ chức du lịch thế giới WTO, nếu tỷ số này vượt quá 50 % thì

hoạt động du lịch được xem là trong trạng thái bền vững.

Trong việc đầu tư, ngoài nguồn đầu tư từ nhà nước hỗ trợ phát triển cơ

sở hạ tầng, nguồn đầu tư quan trọng là từ thu nhập du lịch. Nguồn đầu tư này

SVTH: Mai Tuấn Vũ

20

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

càng lớn chứng tỏ rằng ý thức của ngành du lịch đối với tầm quan trọng của

phát triển bền vững. Chính vì vậy quy mô đầu tư (tỉ lệ tái đầu tư) từ thu nhập

du lịch sẽ được xem là dấu hiệu nhận biết quan trọng trong hoạt động phát

triển du lịch bền vững từ góc độ bền vững của tài nguyên, môi trường.

1.4.1.6 Số lượng các khu, các điểm du lịch được quy hoạch

Việc xây dựng quy hoạch làm căn cứ cho triển khai thực hiện các kế

hoạch phát triển cụ thể đóng vai trò quan trọng trong hoạt động phát triển du

lịch. Quy hoạch là quá trình kiểm kê, phân tích các tiềm lực tài nguyên và

các điều kiện có liên quan để xác định phương án phát triển phù hợp, đảm bảo

việc khai thác có hiệu quả tiềm năng tài nguyên du lịch và có được các biện

pháp hạn chế tác động của hoạt động phát triển đến môi trường, mang lại hiệu

quả kinh tế và xã hội.

Chính vì vậy số lượng các khu, điểm du lịch được quy hoạch sẽ là dấu

hiệu nhận biết của quá trình phát triển du lịch bền vững từ góc độ đảm bảo sự

bền vững về tài nguyên môi trường cũng như từ góc độ đảm bảo sự phát triển

về kinh tế, góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội chung

của khu vực.

1.4.1.7 Mức độ quản lý tài nguyên tại các khu, điểm du lịch

Một trong những vấn đề liên quan đến phát triển bền vững là việc tiêu

thụ và sử dụng các nguồn tài nguyên, năng lượng cơ bản như nước, điện,

than, củi…. Phục vụ sinh hoạt của cộng đồng địa phương và du khách. Hoạt

động phát triển du lịch tất yếu sẽ dẫn tới sự gia tăng trong nhu cầu sử dụng

các nguồn năng lượng kể trên nhưng nhu cầu sử dụng các nguồn năng lượng

này đặc biệt cao tại các khách sạn được xếp hạng, tại các nhà hàng đặc sản.

Điều này đưa đến sự thiếu hụt các nguồn năng lượng nói trên trong khi việc

tìm ra các nguồn năng lượng thay thế còn chưa được đáp ứng.

Phát triển du lịch bền vững phải đảm bảo xác định được cường độ hoạt

động của các điểm du lịch sao cho không vượt quá ngưỡng tiêu chuẩn về môi

trường, tiêu thụ năng lượng và sức chứa.

SVTH: Mai Tuấn Vũ

21

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

1.4.2 Sự bền vững về môi trường

Quản lý và hạn chế áp lực lên môi trường tại các khu, điểm du lịch

Mức độ đóng góp từ thu nhập du lịch cho nỗ lực bảo tồn, phát triển tài

nguyên, bảo vệ môi trường.

1.4.3 Sự bền vững về xã hội

1.4.3.1 Tạo việc làm cho cộng đồng địa phương

Nếu như việc thu hút khách du lịch quốc tế chủ yếu nhằm tăng nguồn

thu ngoại tệ cho nền kinh tế thì việc thu hút khách du lịch nội địa còn có ý

nghĩa tạo điều kiện phân phối lại thu nhập giữa các thành phần lao động trong

xã hội, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho xã hội, hỗ trợ tích cực cho

các chương trình cứu trợ của Chính Phủ như các chương trình xóa đói giảm

nghèo, nâng cao nhận thức cho cộng đồng….Như vậy đã góp phần quan trọng

trong việc thực hiện thành công mục tiêu đặt ra của phát triển bền vững cả

dưới góc độ về kinh tế và xã hội.

1.4.3.2 Mức độ hài lòng của cộng đồng địa phương đối với hoạt động du lịch

Hoạt động phát triển du lịch sẽ bền vững nếu có sự ủng hộ của cộng

đồng, địa phương. Chính vì vậy mức độ hài lòng của cộng đồng với hoạt động

du lịch sẽ phản ánh trạng thái bền vững của hoạt động du lịch trong phát triển.

Để đạt được sự hài lòng của cộng đồng thì vai trò của cộng đồng phải

được phát huy cũng như đem lại lợi ích cho cộng đồng, cụ thể là:

Phát huy được vai trò của cộng đồng trong xây dựng, triển khai quy

hoạch phát triển du lịch

Phát huy vai trò của cộng đồng trong giám sát thực hiện các dự án đầu

tư phát triển du lịch trên địa bàn

Tăng cường quy mô và mức độ tham gia của cộng đồng vào hoạt động

du lịch

Phúc lợi chung của cộng đồng được nâng lên.

Để xác định được dấu hiệu này cần tiến hành điều tra phỏng vấn cộng

đồng. Từ đó sẽ căn cứ vào kết quả điều tra để điều chỉnh hoạt động sao cho

phát triển hoạt động du lịch mang tính bền vững hơn từ góc độ xã hội.

SVTH: Mai Tuấn Vũ

22

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

1.4.3.3 Mức đóng góp của du lịch vào phát triển kinh tế – xã hội của địa

phương

Hiện nay du lịch được xem là ngành kinh tế tạo nguồn thu ngoại tệ to

lớn cho đất nước, thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành khác có liên quan.

Tuy nhiên một trong những yếu tố quan trọng tạo nên sự phát triển bền vững

của du lịch là việc đóng góp phát triển kinh tế xã hội các địa phương nơi có

du lịch phát triển. Chính vì vậy một trong những đấu hiệu nhận biết về tính

bền vững trong phát triển du lịch là mức đóng góp cho phát triển xã hội ở các

địa phương từ nguồn thu nhập du lịch.

Bảng 1.3: Tóm tắt các tiêu chí chung cho phát triển du lịch bền vững.

Tiêu chí

STT

1

Cách xác định

Tỷ lệ GDP du lịch/GDP

M = GDP du lịch/GDP toàn tỉnh

toàn tỉnh

M càng cao, thì du lịch càng gần mục tiêu

phát triển bền vững

2

Chất lượng nguồn nhân

Thể hiện thông qua chất lượng sản phẩm

lực

dịch vụ chào bán cho du khách và sự

chuyên nghiệp của nhân viên

3

Sự thỏa mãn của du

Mức độ thỏa mãn của khách du lịch, dựa

khách

trên số lần quay lại của du khách và mức

chi tiêu của du khách

4

Hoạt động tuyên truyền

Được đánh giá thông qua việc thu hút du

quảng bá

khách, hình ảnh du lịch được nhiều người

biết đến.

5

6

Số lượng các khu, điểm

Thể hiện thông qua nguồn vốn đầu tư để

du lịch được bảo vệ

bảo vệ, tôn tạo các khu điểm du lịch.

Quá trình lập quy hoạch

Có các kế hoạch nhằm phục vụ cho điểm

du lịch (kể cả các yếu tố du lịch)

7

Sự thỏa mãn của cộng

Thu nhập và mức sống của người dân địa

đồng địa phương

phương được tăng lên cả về vật chất lẫn

SVTH: Mai Tuấn Vũ

23

Khóa Luận Tốt Nghiệp

GVHD: ThS. Phan Thị Bích Hằng

tinh thần.

8

9

Áp lực lên điểm, khu du

Số du khách viếng thăm điểm du lịch(

lịch

tính theo năm, tháng cao điểm)

Quản lý chất thải

Phần trăm đường cống thoát nước tại

điểm du lịch có xử lý (chỉ số phụ có thể

là giới hạn kết cấu của năng lực cơ sở hạ

tầng của điểm du lịch, ví dụ như cấp

nước, bãi rác)

10

Đóng góp của du lịch và

Sự thúc đẩy các ngành kinh tế khác trong

kinh tế địa phương

tỉnh cùng phát triển, tạo công ăn việc làm

cho người dân địa phương, đóng góp vào

GDP toàn tỉnh

(Nguồn: Tài liệu du lịch bền vững –

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đổng)

Bảng 1.4: Hệ thống chỉ tiêu dùng để đánh giá nhanh

tính bền vững của phát triển du lịch

STT

Chỉ tiêu

Các xác định

1

Bộ chỉ tiêu về đáp

 Tỷ lệ % số khách trở lại/tổng số khách

ứng nhu cầu của

 Số ngày lưu trú bình quân/đầu du khách

khách du lịch

 Tỷ lệ % các rủi ro về sức khỏe (bệnh tật,

tại nạn) do du lịch/tổng số khách

2

Bộ chỉ tiêu để đánh

 % chất thải chưa được thu gom và xủ lý

giá tác động của du

 Lượng điện tiêu thụ/du khách/ngày (tính

lịch lên hệ sinh thát

tự

nhiên

trường

môi

theo mùa)

 Lượng nước tiêu thụ/du khách/ngày(tính

theo mùa)

 % diện tích cảnh quan bị xuống cấp do

xây dựng/tổng diện tích sử dụng do du lịch

 % số công trình kiến trúc không phù hợp

với kiến trúc bản địa (hoặc cảnh quan)/tổng số

SVTH: Mai Tuấn Vũ

24