Balenciaga: Từ cậu bé làng chài đến bậc thầy làng thời trang cao cấp
Nếu không bén duyên với ngành thời trang, tương lai của Cristobal Balenciaga có thể khác xa những gì chúng ta biết. Ông là con trai của một ngư dân, sinh ra trong làng chài nhỏ Getaria của xứ Basque vào thế kỷ 19. Nơi đây không hề tồn tại bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến sự xa hoa của thế giới của thời trang cao cấp.
Ngay từ khi còn nhỏ, Cristobal Balenciaga đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt với thời trang. Ban đầu, ông chỉ được tiếp xúc với vải vóc khi giúp mẹ (là một thợ may) làm đọc. Sau đó, ông may mắn được Marquise de Casa Torres bảo trợ nên mới có thể học cắt may ở Madrid.
Thành công nhanh chóng đến với Cristobal Balenciaga tài năng. Năm 1917, ông mở Ngôi nhà thời trang cao cấp đầu tiên của mình, với các chi nhánh ở Barcelona, Madrid, San Sebastian. Ngay cả hoàng gia và tầng lớp quý tộc Tây Ban Nha cũng rất mực kính trọng thương hiệu của ông. Coco Chanel cho rằng tài năng cắt chất liệu, lắp ráp và may tác phẩm bằng tay đã giúp Balenciaga nổi bật hơn hẳn so với các “nhà thiết kế thời trang đơn thuần”.
Trong thời kỳ Nội chiến khó khăn ở Tây Ban Nha, bản tính chăm chỉ và cầu toàn đã giúp Balenciaga đứng vững. Năm 1937, ông quyết định chuyển Ngôi nhà thời trang của mình đến Paris, 10 Đại lộ George V. Ông vẫn tiếp tục miệt mài sáng tạo cả trong thời kỳ Thế chiến thứ hai diễn ra. Một trong các thành tựu đáng nhớ nhất của ông là chiếc áo khoác vai vuông với phần tay áo liền một mảnh.
Tuy nhiên, phải chờ 15 năm sau Balenciaga mới tạo ra bước đột phá thời trang lớn nhất trong sự nghiệp với bộ sưu tập lấy cảm hứng từ thời kỳ Phục hưng Pháp. Những tác phẩm liên quan đến thời đại lịch sử sau đó đã theo nhà thiết kế đến hết sự nghiệp. Ông từng tạo ra các trang phục xa hoa với phần dây buộc lấy từ trang phục truyền thống và áo choàng lấy cảm hứng từ các nghệ sĩ Tây Ban Nha. Năm 1953 đánh dấu một bước ngoặt mang tính cách mạng trong thế giới thời trang: Cristobal Balenciaga thay đổi hình dạng truyền thống của vòng eo, mang đến những trang phục có phần eo linh hoạt, không phụ thuộc vào vòng eo thực của người phụ nữ. Balenciaga thể hiện lòng ngưỡng mộ với những đường nét và hình khối đơn giản, như hình tròn và hình bán nguyệt, thông qua các kiểu áo dài rộng năm 1953 và mẫu váy “Sac” năm 1957. Tiếp đó, ông cho ra mắt “Baby Doll”, minh họa cho kiểu dáng thắt lưng cao hoàn toàn mới.
Nhà thiết kế đam mê với sứ mệnh điêu khắc hình dạng cơ thể và tạo ra các chuyển động đẹp mắt cho trang phục nữ giới nên chẳng mấy chốc danh tiếng của ông đã được công nhận trên toàn thế giới. Đệ nhất phu nhân Mỹ Jackie Kennedy và Nữ hoàng Fabiola của Bỉ đều là khách hàng của ông. “Khi phụ nữ bước đi, không khí sẽ làm cho chiếc váy của cô ấy phồng lên rất nhiều, phía trước, phía sau và hai bên sẽ lần lượt phồng ra, một cách duyên dáng, giống như những con sóng biển vậy”, Nam tước phu nhân Pauline de Rothschild nhận xét về những chiếc váy của Balenciaga.
Trong suốt cuối những năm 1950 và đầu những năm 1960, Cristobal Balenciaga tiếp tục mạnh dạn thử nghiệm, nhưng lần này là với chất liệu. Ông đã gắn bó quá lâu với các loại vải dày và đồ thêu trang trí công phu nên bây giờ cần tìm thêm chất liệu mới. Vải gazar d’Abraham, được sản xuất tại Abraham’s Swiss Fabric House, đã trở thành một phần thiết yếu trong nhiều dòng quần áo của Balenciaga (vest thường ngày, đồ dạ hội). Tuy nhiên, hai thập kỷ này diễn ra không hề suôn sẻ đối với thương hiệu. Tính cách của Cristobal Balenciaga giống như một chú ngựa bất kham, ông không tuân theo các quy tắc của The Chambre Syndicale de la Couture Parisienne nên không được công nhận làm thành viên của hội các nhà thiết kế Haute Couture.
Thật không may, Balenciaga Fashion House buộc phải đóng cửa sau khi nhà sáng lập qua đời vào năm 1972. Đến năm 1997, thương hiệu được hồi sinh nhờ bàn tay chỉ đạo của giám đốc sáng tạo Nicolas Ghesquière. Nhà thiết kế đã giới thiệu bộ sưu tập dành cho nam giới đầu tiên và cố gắng tìm một vị trí mới cho thương hiệu đã lỗi thời vào thời điểm đó. Ông tạo ra các thiết kế ẩn chứa tầm nhìn tương lai, các tham chiếu đến thực tế mới của thế giới kỹ thuật số và mang đậm dấu ấn nghệ thuật đại chúng. Kể từ năm 2012 đến năm 2015, Alexander Wang là giám đốc sáng tạo của thương hiệu. Tiếp đó, vị trí của ông được đảm nhận bởi Demna Gvasalia, một nhà thiết kế gốc Georgia. Là một thiên tài sáng tạo, Demna Gvasalia nhanh chóng trở thành nhà tiên phong xu hướng với những tác phẩm kỳ quặc, cân bằng giữa sự xấu xí và sang trọng.
“Phụ nữ không cần phải hoàn hảo hay xinh đẹp để mặc quần áo của anh ấy. Quần áo của anh ấy khiến họ trở nên xinh đẹp”, trích lời một văn bia trên mộ của Cristobal Balenciaga. Trải qua rất nhiều biến cố, thương hiệu Balenciaga vẫn đủ sức phát triển theo đúng phương châm này ngay cả trong thế kỷ 21. Nhà sáng lập Cristobal Balenciaga không được tiếp xúc với sự lấp lánh của thế giới thời trang cao cấp ngay từ khi sinh ra, nhưng với sự chăm chỉ và tài năng thiên bẩm, ông đã trở thành một trong những nhà thiết kế có tầm ảnh hưởng nhất làng thời trang toàn cầu. Giống như Christian Dior đã từng nhận xét: “Balenciaga là bậc thầy của tất cả chúng ta”.
Xem thêm: Ca Sỹ Thanh Hà: “Tôi như được tái sinh trong tình yêu này.”