Cục trưởng Điều tra chống buôn lậu nói về những vụ hàng giả thương hiệu LV, Gucci, Nike, Chanel

Thông tin được ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) chia sẻ tại Tọa đàm trực tuyến “Tìm giải pháp chống hàng lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng” do Tạp chí Hải quan tổ chức ngày 15/12.

Hàng giả không giảm

Theo ông Nguyễn Hùng Anh, năm 2021, tình hình buôn lậu, hàng giả và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên cả nước không có chiều hướng giảm. Nhất là các loại hàng hoá có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng như: găng tay y tế, khẩu trang và các loại thuốc, vật tư y tế dùng để phòng chống Covid-19, hàng tiêu dùng, thực phẩm, thực phẩm chức năng, tân dược, đông dược; các mặt hàng thời trang giả các nhãn hiệu nổi tiếng như quần áo, giày dép, túi ví, valy, đồng hồ đeo tay; các mặt hàng bách hóa, điện, điện tử đồ gia dụng, máy móc thiết bị, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…

Địa bàn trọng điểm là Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh, Hà Nội và Hải Phòng, các khu vực thuộc Hà Tĩnh (cửa khẩu Cầu Treo), Quảng Trị (cửa khẩu Lao Bảo) và Đà Nẵng, các tỉnh thuộc tuyến biên giới Tây Nam, Tây Ninh, TP HCM, An Giang, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu.

Qua công tác đấu tranh, cơ quan Hải quan đã nhận diện ra các phương thức thủ đoạn vi phạm chủ yếu liên quan đến hàng giả và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ như: lợi dụng việc phân luồng miễn kiểm tra thực tế hàng hóa để gian lận về số lượng, chủng loại; khai sai, không khai báo trên tờ khai nhãn hiệu của hàng hoá nhập khẩu; nhập lậu qua các đường mòn, lối mở; trà trộn hàng hoá vi phạm và hàng hoá không vi phạm với nhau, khai báo trị giá thấp để trốn thuế. Đối với hàng hóa quá cảnh là lợi dụng khai báo theo thủ tục đơn giản để không khai nhãn hiệu mà chỉ khai báo chung là quần áo, giày dép nhằm vận chuyển hàng giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng sau đó đưa quay trở lại để tiêu thụ nội địa.

Trước tình hình đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã chủ động tham mưu lãnh đạo Tổng cục Hải quan ban hành Công văn số 1239/TCHQ-ĐTCBL ngày 17/3/2021 để chỉ đạo các đơn vị trong toàn Ngành về công tác chống buôn lậu hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ nhằm triển khai thực hiện đúng hướng, đúng trọng tâm, trọng điểm, bám sát tình hình thực tế công tác và yêu cầu nhiệm vụ được giao. Đồng thời, thực hiện điều tra nghiên cứu nắm tình hình, rà soát dữ liệu trên các chương trình nghiệp vụ để sàng lọc đối tượng trọng điểm, lập kế hoạch đấu tranh, bắt giữ.

Giả mạo xuất xứ hàng Việt Nam để trốn thuế

Đối với hành vi vi phạm xuất xứ hàng hóa, qua công tác thu thập thông tin, điều tra nghiên cứu nắm tình hình, lực lượng Hải quan phát hiện một số đối tượng người Trung Quốc thành lập các doanh nghiệp ở Trung Quốc, Việt Nam và Mỹ để thực hiện việc xuất khẩu sản phẩm từ Trung Quốc sang Việt Nam nhằm mục đích thay đổi nguồn gốc xuất xứ sản phẩm hoặc thông qua các công đoạn sản xuất đơn giản chưa đáp ứng được tiêu chí chuyển đổi mã số HS hoặc tiêu chí tỉ lệ phần trăm giá trị nhưng vẫn khai báo xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ để lẩn tránh thuế quan.

Trong nước, có một số doanh nghiệp lợi dụng cuộc vận động “người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” để nhập khẩu, mua nguyên liệu, sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc sau đó sản xuất hàng giả mạo xuất xứ Việt Nam trong địa bàn hoạt động hải quan rồi bán ra thị trường nội địa nhằm lừa dối người tiêu dùng là hàng Việt Nam chất lượng cao.

Từ thực trạng nêu trên, Tổng cục Hải quan đã tham mưu lãnh đạo Bộ Tài chính xây dựng Kế hoạch số 1195/KH-BTC ngày 4/10/2019 về việc kiểm tra, xác minh, đấu tranh với hoạt động giả mạo nhãn hiệu, gian lận xuất xứ nhằm mục đích buôn lậu, trốn thuế, lừa dối người tiêu dùng, chuyển tải bất hợp pháp.

Cục Điều tra chống buôn lậu tham mưu Lãnh đạo Tổng cục Hải quan xây dựng Kế hoạch số 441/KH-TCHQ ngày 18/10/2019 về kiểm tra, xác minh, đấu tranh với hoạt động giả mạo nhãn hiệu, gian lận xuất xứ nhằm mục đích buôn lậu, trốn thuế, lừa dối người tiêu dùng, chuyển tải bất hợp pháp để triển khai trong toàn Ngành.

Quá trình thực hiện đã phát hiện nhiều vụ vi phạm về xuất xứ hàng hóa, chuyển tải bất hợp pháp.

Cụ thể, trong thời gian thực hiện Kế hoạch từ 18/10/2019 đến 30/4/2020, cả nước đã phát hiện 42 vụ việc về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa. Trong đó, cơ quan Hải quan ra quyết định khởi tố vụ án 2 vụ, chuyển tin báo về tội phạm và cung cấp hồ sơ vụ việc cho cơ quan an ninh điều tra 1 vụ.

Một số vụ việc điển hình liên quan đến hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ được cơ quan Hải quan bắt giữ gần đây:

Ngày 10/12/2020, thực hiện chỉ đạo của Trực ban Tổng cục Hải quan, Đội 4 (Cục Điều tra chống buôn lậu) phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra thực tế một lô hàng thuộc loại hình vận chuyển độc lập của Công ty CP Tân Cảng – Tây Ninh. Hàng hóa giả mạo là dép LV, Gucci, Nike, túi xách LV, Gucci, Chanel… trị giá 650 triệu đồng.

Sau khi kiểm tra, Cục Điều tra chống buôn lậu đã tham mưu lãnh đạo Tổng cục Hải quan ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với hành vi vận chuyển quá cảnh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu số tiền 140 triệu đồng; buộc tiêu huỷ toàn bộ hàng hoá vi phạm.

Ngày 28/12/2020, Đội 4 (Cục Điều tra chống buôn lậu) chủ trì phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra thực tế hàng hóa thuốc lá mang nhãn hiệu ASTRO có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu đang gửi kho ngoại quan. Trị giá lô hàng hơn 6 tỷ đồng. Sau khi kiểm tra, Đội 4 đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi đưa hàng hóa giả mạo nhãn hiệu vào kho ngoại quan, số tiền phạt 15 triệu đồng và buộc đưa hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Ngày 27/11/2020, Đội 4 (Cục Điều tra chống buôn lậu) chủ trì phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Cục Hải quan Tây Ninh) kiểm tra kiểm tra lô hàng quá cảnh đóng trong 4 container của Công ty TNHH Swift Freight Logistics.

Hàng hóa là quần áo giày dép giả mạo nhãn hiệu Nike, Adidas; túi xách, thắt lưng nhãn hiệu Hermes, LV, Chanel, Gucci, trị giá lô hàng 1,6 tỉ đồng.

Sau khi kiểm tra, xác minh, Tổng cục Hải quan ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với hành vi vận chuyển quá cảnh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu số tiền phạt 360 triệu đồng; buộc tiêu huỷ toàn bộ hàng hoá vi phạm.