Cuộc chinh phục phương Đông của Alexander
BP – Sau khi vua cha qua đời, Alexander lên ngôi trị vì Vương quốc Macedonia ở tuổi 20, tức vào năm 336 trước Công nguyên. Lúc này, Macedonia đã là một thành bang, đế quốc hùng mạnh của Hy Lạp nên Alexander ôm mộng tiêu diệt đế quốc Ba Tư, chinh phục châu Á để làm bá chủ thế giới. Năm 334, trước Công nguyên, dưới danh nghĩa giải phóng người Hy Lạp ở vùng Tiểu Á thoát khỏi ách cai trị của Ba Tư, Alexander đưa 3 vạn bộ binh, 5.000 kỵ binh và 160 chiến hạm tiến về phương Đông. Nhân dân các nước phương Đông đã vui mừng đón tiếp đội quân của Alexander trọng thể.
Vua Ba Tư không chịu khuất phục nên dẫn đại quân hơn 36 vạn người nghênh chiến. Cuộc chiến khốc liệt giữa hai đế quốc hùng mạnh nhất thời bấy giờ bắt đầu. Bằng tài năng của mình, Alexander đã lần lượt đánh bại quân Ba Tư qua nhiều chiến dịch rồi tiến thẳng về Ai Cập. Năm 331 trước Công nguyên, Alexander tiếp tục đưa 47 ngàn quân tiến về phía đông. Vua Ba Tư huy động hơn 1 triệu quân cùng 200 chiến xa, tượng binh Ấn Độ cho trận đánh lớn nhất lịch sử cổ đại này. Khi cuộc chiến bắt đầu, quân Macedonia chỉ sử dụng cung tên bắn như mưa vào đội hình quân Ba Tư. Sau đó, Alexander cho kỵ binh xuất trận với tốc độ cao khiến quân Ba Tư không kịp trở tay dẫn tới vỡ trận. Alexander làm chủ và thống trị đế quốc Ba Tư rộng lớn. Sau thắng lợi này, Alexander tiến quân vào Ấn Độ nhằm hoàn thành giấc mộng chinh phục châu Á. Tuy nhiên, cuộc chiến giữa Alexander với người Ấn Độ diễn ra quyết liệt và kéo dài đã làm xuất hiện những mâu thuẫn trong nội bộ quân Macedonia. Thêm vào đó, do chiến đấu lâu ngày nên tinh thần và sức mạnh trong binh sĩ của Alexander đã giảm sút nghiêm trọng. Trước tình hình này, mùa xuân năm 324 trước Công nguyên, Alexander buộc phải chia quân làm hai đường thủy – bộ rút lui khỏi chiến trường Ấn Độ, trở về Babylon, chấm dứt cuộc trường chinh 10 năm chinh phục phương Đông.
Lịch sử thế giới đánh giá cuộc chinh phục phương Đông của Alexander là một sự kiện lớn của nhân loại. Nhờ sự kiện này mà Alexander đã xây dựng đế chế của mình trải dài qua 3 châu lục là Âu, Á và Phi rộng hơn 5 triệu km2. Điều đặc biệt, với đế chế này Alexander đã thống trị cả 3 nền văn minh lớn của nhân loại là văn minh Hy Lạp, Lưỡng Hà và Ai Cập. Cũng chính cuộc chinh phục phương Đông mà Alexander trở thành một nhà thám hiểm khi đưa đội quân của mình đi xa hơn 18.000km, lập nên 70 thành phố cùng hàng ngàn làng mạc. Toàn bộ vùng đất mà Alexander thống trị được kết nối trong một mạng lưới thương mại và buôn bán quốc tế rộng lớn. Mạng lưới này được Alexander xây dựng trong sự thống nhất bằng ngôn ngữ và văn hóa Hy Lạp. Chính sự giao thoa này đã mở ra một thời kỳ phát triển mới, đó là thời kỳ mà các nhà khoa học gọi là văn minh Hellenism.
T.Phong
(Bài viết có tham khảo tư liệu từ 102 sự kiện nổi tiếng thế giới)