Bát bộ Kim Cương – Wikipedia tiếng Việt

Bát bộ Kim Cương là tám vị Hộ pháp trong Phật giáo Đại thừa trong đó có Phật giáo Việt Nam. “Kim Cương” nguyên là “Kim Cương thủ” (chữ Nho: 金剛手, dịch từ chữ Vajrapāṇi tiếng Phạn) là vị bồ tát có công bảo vệ Phật. Theo kinh Phóng Quang Bát Nhã (Pancavimsatisahasrika Prajnaparamita) và kinh Đạo Hạnh Bát Nhã (Astasahasrika Prajnaparamita) thì bất cứ ai tu thiền thành Bồ-tát trên đường thành Phật sẽ được thần Kim Cương gìn giữ bảo vệ, không bị ai phá hoại hoặc nhũng nhiễu, cho dù đó là người hay ma.[1]

Hình tượng Kim Cương thủ bồ tát được cho là có nguyên gốc từ nhân vật anh hùng Heracles của Hy Lạp, truyền bá vào Ấn Độ theo chân đoàn quân viễn chinh của Alexander Đại Đế và qua thời hạn trở thành vị bồ tát cầm chùy, hộ vệ cho Phật giáo. [ 2 ]

Kim Cương trong tín ngưỡng dân gian Phật giáo Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Tượng Kim Cương chùa Đọi bằng đá

Tuy trong kinh điển chỉ nhắc đến một vị bồ tát nhưng qua sự gán ghép với Lão giáo thì tại Việt Nam thì cho là có tám vị. Bia Sùng Thiện Diên Linh (dựng 1122) ở chùa Đọi từ thời nhà Lý đã nhắc đến tám vị.[3]

Tám vị thần này thường bài trí trong chùa Nước Ta như để bảo vệ Phật pháp, Fan Hâm mộ và cơ sở thờ phụng Phật .Tám vị thần có tên riêng là :

  1. Thanh Trừ Tai
  2. Tích Độc Thần
  3. Hoàng Tùy Cầu
  4. Bạch Tịnh Thủy
  5. Xích Thanh Hỏa
  6. Định Trừ Tai
  7. Tử Hiền Thần
  8. Đại Thần Lực.

Tuy là tám vị nhưng cả tám được gom lại thành một đoàn thống nhất, chia ra thành hai hàng, mỗi hàng bốn vị, chứ không tách ra thờ riêng.

Tám vị Kim Cương vì là Hộ pháp nên tượng trong chùa thì phục trang như võ tướng, thân mặc giáp, tay cầm khí giới như sẵn sàng chuẩn bị xung chiến. Trong tám vị thì ba vị tô mặt trắng nét mặt nhân hậu, năm vị tô mặt đỏ với dữ tợn, để tích hợp hai công dụng ” khuyến thiện ” và ” trừng ác ” của thần linh. [ 4 ]

Mỹ thuật Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Trong những pho tượng Kim Cương điển hình nổi bật phải kể đến tượng Kim Cương bằng đá là di vật thời nhà Lý khai thác ở chùa Phật Tích, nay tàng trữ ở Viện Bảo tàng Lịch sử Nước Ta ở TP. Hà Nội .

  1. ^ Haunting the Buddha: Indian Popular Religions and the Formation of Buddhism. New York: Oxford University, 2004 (

    DeCaroli, Robert.. New York: Oxford University, 2004 ( ISBN 0195168380 ), p. 182

  2. ^ Katsumi Tanabe, ” Alexander the Great, East-West cultural contacts from Greece to Nhật Bản “, p23 .
  3. ^ “Tượng Kim Cương”. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 3 năm 2016 .
  4. ^

    Chu Quang Trứ. Tượng cổ Việt Nam với truyền thống điêu khắc dân tộc. Hà Nội: Mỹ thuật, 2001. tr 167-71