Cách nuôi dạy con của người Nhật (Đầy đủ từ 0 đến 12 tuổi )

Cách nuôi dạy con của người Nhật – Cha mẹ Nhật thường có xu hướng tiếp cận một vấn đề khác rất nhiều so với cha mẹ Việt đặc biệt là trong xung đột, kỷ luật và các khía cạnh khác của việc nuôi dạy con cái. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về:

  • Sự khác nhau giữa môi trường tự nhiên sống tại Nước Ta và Nhật Bản
  • Cách nuôi dạy con của người Nhật: Dạy trẻ độc lập, kỷ luật, có trách nhiệm với cộng đồng

  • Những nguyên tắc ứng xử của cha mẹ Nhật
  • Nuôi con theo kiểu Nhật theo từng tiến trình .

Mục lục

Có một sự khác nhau rất lớn trong môi trường sống giữa Nhật Bản và Việt Nam

Trẻ em Nhật Bản được sống trong một môi trường tự nhiên bảo đảm an toàn hơn nhiều, không có bắt cóc, không có kinh doanh trẻ nhỏ, giao thông vận tải không phức tạp … Nếu có cũng chỉ là những trường hợp rất hi hữu và thực sự không đáng kể. Nhật Bản là một trong những vương quốc có tỷ suất tội phạm thấp nhất trên toàn quốc tế .
Sở hữu một thiên nhiên và môi trường như vậy, nên dễ hiểu tại sao ở Nhật Bản bạn hoàn toàn có thể liên tục phát hiện những đứa trẻ ( rất nhỏ ) tự chơi hoặc thao tác một mình. Chúng tự đi bộ tới trường, tự bắt xe buýt, tự đi chợ hay thậm chí còn là bắt xe lửa xuyên qua các thành phố. Điều này là cực kỳ hiếm thấy ở Nước Ta vào thời gian này .
Tại TP.HN hay các thành phố lớn, thường thì các bậc cha mẹ phải đưa đón con họ mỗi ngày khi tới trường cho đến thời gian kết thúc trung học cơ sở. Một số vẫn triển khai đưa đón hàng ngày ngay cả khi những đứa trẻ đã thành những học viên đại trà phổ thông .
Xã hội bảo đảm an toàn có góp thêm phần rất lớn từ việc nuôi dạy và giáo dục con cháu từ thuở nhỏ. Đó là điều tuyệt với mà nền văn hóa truyền thống cũng những những bậc cha mẹ Nhật Bản tạo dựng được sau hàng trăm năm .
Mỗi nền văn hóa truyền thống là khác nhau, bạn không nên xác lập học tập trọn vẹn cách nuôi dạy con của người Nhật vì trong thực tiễn thì nó không tương thích để vận dụng trực tiếp tại thiên nhiên và môi trường như Nước Ta. Tuy nhiên, bạn nên tìm hiểu thêm chiêu thức của người Nhật, tìm kiếm 1 số ít điểm tương thích để vận dụng trong việc nuôi dạy con cháu của chính bản thân mình .

Bạn có thể chưa biết:

Cách nuôi dạy con của người Nhật: để trẻ hành động độc lập

Lấy một ví dụ, trong trường hợp có xung đột giữa 2 đứa trẻ, cha mẹ Nước Ta có khuynh hướng ngay lập tức can thiệp và kiểm soát và điều chỉnh xung đột. Trong khi người Nhật thì khác. Họ có xu thế để mặc cho 2 đứa trẻ tự mình xử lý các xung đột. Vì thế, trẻ nhỏ Nhật Bản thường có xu thế tự lập hơn nhiều so với trẻ nhỏ Nước Ta. Người Nhật khuyến khích con em của mình của họ tự mình xử lý những yếu tố của riêng chúng và không can thiệp khi còn hoàn toàn có thể .

Xác định tính kỷ luật cao

Tại Nhật Bản, kỷ luật được gọi là “shitsuke” và rất được cộng đồng tôn trọng.

Trẻ em Nhật Bản cũng được dạy về tính kỷ luật ngay từ thuở bé nhưng không phải trải qua những hình phạt hay lời trách mắng .

Ví dụ: Tại một siêu thị có phát bánh kẹo miễn phí. Thường thì trẻ em người Việt sẵn sàng chen lấn xô đẩy để tìm cách đạt được trước. Trong khi trẻ em Nhật Bản sẽ tự kiềm chế và biết cách xếp hàng chờ đến lượt.

Thường thì tại Nhật Bản, người mẹ ở bên con mình hầu hết thời hạn trong 2 năm đầu đời. Mỗi tuần họ chỉ dành trung bình 2 giờ xa con và làm các việc cá thể ( tại Mỹ là 24 h ) .
Tại Nước Ta, tính một công chức thông thường nghỉ thai sản 6 tháng, sau đó đi làm 7 h / ngày và 5 ngày một tuần. Có nghĩa là mỗi tuần các bà mẹ Nước Ta phải xa con của họ tối thiểu 35 giờ. Đó là còn chưa kể các việc làm riêng tư khác .

Mẹ con Nhật Bản trong 2 năm đầu đời dành hầu hết thời gian bên nhau.

Người mẹ dạy dỗ con cái của họ bằng cách “gương mẫu” và để trẻ “bắt chước” cách giải quyết vấn đề cũng như việc cư xử trong những trường hợp khác nhau của người mẹ.

Hầu như tổng thể mẹ Nhật không gửi con đi mẫu giáo ở độ tuổi dưới 3 tuổi. Mẹ Nhật là “ bà mẹ toàn thời hạn ” đúng nghĩa trong suốt 2 năm đầu đời quan trọng của bé. Họ muốn sát cánh cùng con lớn lên, dạy con coi trọng tình yêu thương mái ấm gia đình. Chỉ khi sát cánh cùng con, mẹ mới hiểu và chớp lấy được sự tăng trưởng của con mình .

Mắng mỏ và hình phạt gần như không tồn tại trong việc dạy con ở Nhật Bản.

Trong tiếng Nhật, “ shitsuke ” có nghĩa là “ tính kỷ luật ”. Bố mẹ Nhật sẽ không dùng hình phạt nghiêm khắc hay những lời la mắng để dạy con khi con phạm lỗi. Ngay từ khi còn nhỏ, trẻ nhỏ Nhật đã được dạy về tính kỷ luật .
Không phải ngẫu nhiên người Nhật luôn luôn xếp hàng dù trong bất kỳ trường hợp nào. Đó chính là thói quen kỷ luật tôn trọng người khác, đây là đức tính được người Nhật hình thành từ nhỏ .

Một số tác hại nếu la mắng con cái thường xuyên

  • Trẻ không thể rút ra bài học sau khi bị la mắng: Vì la mắng con là cách cha mẹ giải tỏa cơn giận của mình và không có hiệu quả trong việc thay đổi hành vi của trẻ

  • La hét khiến trẻ lo lắng, trầm cảm và hạ thấp lòng tự trọng: Các nghiên cứu cho biết, con cái bị cha mẹ mắng mỏ nhiều sẽ có xu hướng dễ bị trầm cảm hơn.

  • Phá vỡ mối quan hệ tốt đẹp giữa cha mẹ và con cái: Quan hệ giữa 2 thế hệ sẽ thêm căng thẳng. Thay vì tạo sự đồng cảm, nó sẽ khiến 2 bên mâu thuẫn gay gắt hơn.

Cá nhân và thái độ với hội đồng

Kỹ năng ứng xử với hội đồng là điều cha mẹ Nhật cực kỳ chăm sóc .
Họ hướng con cháu của mình tới việc ứng xử nhẹ nhàng, độc lập và kiềm chế bản thân trong toàn bộ các trường hợp. Nhưng không có nghĩa là không có sự cạnh tranh đối đầu .
Thực tế, tại Nhật Bản, người lớn hay trẻ nhỏ đều nỗ lực rất là để đạt được tiềm năng của mình một cách lành mạnh. Xem phim Nhật bạn cũng hiểu về cách nuôi dạy con của người Nhật, bạn thường thấy rất ít xấu đi và thường khâm phục can đảm và mạnh mẽ sự cố gắng nỗ lực của nhân vật chính. Thời sự cũng từng đưa tin về việc người dân Nhật Bản không chịu kết hôn và tiếp tục làm thêm ngoài giờ mà không cần tăng lương … Đó là vật chứng tốt nhất cho mức độ cạnh tranh đối đầu tại Nhật Bản và sự nỗ lực đến mức xấu đi của người Nhật .

Ứng xử của cha mẹ Nhật

Người Nhật cũng có thái độ rất khác người Việt trong các yếu tố tương quan đến con cháu của họ. Điển hình như 1 số ít yếu tố dưới đây :

1. Không bao giờ nói về con của mình

Các bậc cha mẹ Nước Ta hoàn toàn có thể dành hàng giờ đồng hồ đeo tay để nói về những đứa con của họ. Trong khi đó, các mẹ Nhật phần đông không khi nào nói với bất kể ai về đứa trẻ họ nuôi nấng ngoại trừ người thân trong gia đình nhất ( người chồng, cha hoặc mẹ … ). Họ cho rằng những lời nói như thế mang đặc thù khoe khoang và không thiết yếu, đây là điểm đặc biệt quan trọng trong cách nuôi dạy con của người Nhật .
Nếu con trẻ họ có điều gì đó điển hình nổi bật hơn những đứa trẻ khác, sẽ có cách khác tự nhiên hơn để cho mọi người thấy ( đơn thuần như : một đứa trẻ được vào đội bóng của trường, chúng sẽ có đồng phục và mọi người hoàn toàn có thể biết điều đó khi nhìn vào đồng phục của chúng ) .

Bạn có thể chưa biết:

2. Thân mật nhưng không ôm hôn

Tại Nhật Bản, cha mẹ dành rất nhiều thời hạn để chơi cùng con cháu. Điều này gần giống với người Việt. Nhưng khác một điều, người Nhật không ôm hôn con cháu họ và cũng rất không thích người ngoài làm những điều tương tự như. Họ cho rằng đó là việc làm mang tính xâm phạm tình dục và hoàn toàn có thể mang đến những căn bệnh không dễ chịu nào đó .Nhưng họ vẫn có cách bộc lộ tình cảm trong mái ấm gia đình. Gia đình Nhật Bản ăn ngủ cùng nhau rất thân thương. Trên một chiếc dường, cha mẹ nằm 2 bên và đứa trẻ thì nằm ở giữa. Những bậc cha mẹ thậm chí còn đưa con cháu của họ đi theo ngay cả khi đến những phòng tắm hơi ( suối nước nóng ) công cộng – nơi mà toàn bộ mọi người đều khỏa thân. Điều này gần như không hề có ở Nước Ta .

3. Tự làm đồ ăn cho trẻ

Ở Nhật Bản, việc người mẹ chế biến những bữa ăn trưa cho trẻ mang tới trường gần như là điều đương nhiên. Mẹ Nhật được học các lớp giáo dục trước sinh để nắm được những loại món ăn ( dinh dưỡng ) nào là tốt nhất cho con trẻ của họ và vận dụng nó một cách cực kỳ hiệu suất cao .
Những loại đồ ăn thường được tạo hình theo những loài động vật hoang dã hoặc hoa quả đáng yêu và dễ thương cực kỳ thích mắt trong khi vẫn bảo vệ tuyệt vời yếu tố vệ sinh và dinh dưỡng ( thực phẩm tươi và rau củ quả là thực phẩm ưa thích của những bà mẹ Nhật ) .

4. Cho phép trẻ tự do vui chơi

Tại Nhật Bản, trẻ em không có nghĩa là không được tiếp xúc với phim ảnh bạo lực hay mang tính người lớn. Dạy con theo kiểu Nhật là kiểu mặc dù người lớn không khuyến khích nhưng họ cũng không quá quan tâm khi con em mình xem một đoạn phim bạo lực hay có tính chất “người lớn”.

Truyện tranh dành cho trẻ nhỏ Nhật Bản thậm chí còn còn tiếp tục đề cập đến các yếu tố nhạy cảm ( không tin xem Doraemon sẽ thấy ). Điều này có lẽ rằng bắt nguồn từ văn hóa truyền thống Nhật Bản và chắc như đinh không tương thích để bạn vận dụng tại Nước Ta .

5. Cho trẻ vận động đầy đủ từ sớm

Bên cạnh việc tăng trưởng trí tuệ, kiến thức và kỹ năng và tính kỷ luật, cha mẹ Nhật cũng vô cùng chú trọng và tôn vinh rèn luyện sức khỏe thể chất cho bé. Trẻ em Nhật được giáo dục về tổng thể các mặt, hoàn toàn có thể nói là tổng lực. Nhiều ba mẹ Nước Ta thường chỉ chú trọng rèn luyện trí nhớ, trí mưu trí cho trẻ mà bỏ lỡ hoạt động. Vận động tích cực mỗi ngày giúp trẻ khỏe mạnh, tương tác tốt hơn với thiên nhiên và môi trường xung quanh và nâng cao năng lực thích nghi của trẻ. Trong khi đó các em bé Nhật đi bộ đều đặn hàng ngày, mặc quần đùi, váy ngắn dưới trời mưa tuyết nhưng vẫn rất khỏe mạnh .

Cách dạy con của người Nhật theo từng quá trình

Một số yếu tố trên đã cho bạn thấy xu thế chính mà người Nhật sử dụng để nuôi dạy con cháu của họ. Nếu bạn cảm thấy chúng mê hoặc, đáng để học hỏi, hãy theo dõi cụ thể cách dạy con của người Nhật theo từng quá trình tăng trưởng dưới đây :

Đầu tiên, người Nhật phân chia độ tuổi của trẻ thành 3 giai đoạn phát triển chính:

  • Từ 0 – 6 tuổi: Giai đoạn nuôi dạy trẻ hoàn toàn. Thời gian này chủ yếu cha mẹ Nhật dùng để xây dựng sự tin tưởng và tạo ra mối quan hệ bền vững giữa họ và con cái của họ. Cách dạy con 3 tuổi của người Nhật rất đáng học hỏi.

  • Từ 6 – 10 tuổi (hoặc 12 tuổi): Gọi là giai đoạn tuổi thơ, thường dành để dạy trẻ tính kỷ luật.

    Trong tiến trình này, trẻ được dạy những quy tắc ở nhà, trường học hoặc quy tắc ứng xử với hội đồng và xã hội .
    Trẻ đã đến tuổi đi học vì vậy ngoài cha mẹ thì giáo viên cũng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong quy trình tiến độ này .

  • Từ 10 (hoặc 12 tuổi) – 18 tuổi: Giai đoạn dậy thì, người Nhật cho rằng giai đoạn này là rất quan trọng trong việc phát triển cảm xúc độc lập của con em họ.

    Người mẹ phải chớp lấy được cảm hứng của trẻ, biết khi nào trẻ đang gặp khó khăn vất vả hay có niềm tin không không thay đổi, qua đó tìm cách gián tiếp kiểm soát và điều chỉnh trong khi không trực tiếp can thiệp .

Có thể thuận tiện nhận thấy 2 quy trình tiến độ tiên phong là quan trọng nhất trong cách dạy con của người Nhật .
Trong khi quá trình thứ 2 còn bị tác động ảnh hưởng bởi giáo viên tại trường học, thì tiến trình tiên phong trọn vẹn là tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ của các bậc cha mẹ .

Từ 0 đến 12 tháng tuổi : Mẹ Nhật cũng nuôi con trọn vẹn bằng sữa mẹ trong tối thiểu 6 tháng đầu đời .

Đến tháng thứ 6, họ mở màn cho bé ăn dặm nhưng không bắt buộc và thường để trẻ tự quyết định hành động có ăn hay không .
Dinh dưỡng khá đầy đủ đã có sẵn trong sữa mẹ. Đồ ăn dặm chỉ mang đặc thù bổ trợ, mẹ Nhật thường khuyến khích trẻ tự lựa chọn đồ ăn chúng thích thay vì nhồi nhét dạng bột cháo như tại Nước Ta .
Bắt đầu ăn theo quan điểm này giúp trẻ nhỏ Nhật Bản tự sinh ra cảm xúc thú vị với các món ăn, chờ đón những bữa ăn và hơn hết tránh được “ bệnh lười ăn, biếng ăn, ghét ăn ” mà đa phần trẻ nhỏ Việt thường mắc phải .

1 Tuổi – 1 tuổi rưỡi: Mẹ Nhật thực hiện những hành động và con của họ thì bắt chiếc để làm theo.

Chuỗi hành vi gồm có những điều đơn thuần như nụ cười, làm mặt xấu, 2 tay cầm tai … cho đến phức tạp hơn là nhịp điệu những bài hát .

1 Tuổi rưỡi – 2 tuổi

Mẹ Nhật khởi đầu rèn cho bé những thói quen, hầu hết là tạo dựng nên một thời hạn biểu rõ ràng trong ngày. Điển hình như giờ nhà hàng siêu thị, thời gian đi vệ sinh, thời gian khởi đầu giấc ngủ và giấc ngủ thiết yếu lê dài trong bao lâu. Mặc dù hơi khó khăn vất vả một chút ít, nhưng thời hạn này mẹ Nhật cũng khởi đầu để trẻ tự triển khai các hành vi đơn thuần như tự cởi quần áo, tự ngồi bô … Đồ chơi thường dùng là các loại đồ nhiều sắc tố, trông ngộ nghĩnh dễ thương và đáng yêu và mang lại cảm xúc xúc giác cao .

3 Tuổi

Trẻ em Nhật Bản cũng đi học mẫu giáo giống như trẻ nhỏ Nước Ta. Tại trường, chúng có bè bạn và phải học cách tự chơi với nhau mà không gây ra xung đột hoặc nếu có tranh chấp cũng tự mình xử lý. Giáo viên và các bậc cha mẹ chỉ can thiệp trong những trường hợp thiết yếu mà thôi. Đồ chơi được sử dụng trong tiến trình này hầu hết là các dạng đồ chơi mưu trí như xếp hình, lắp ghép … những dạng đồ chơi mang tính logic đơn thuần .

4 Tuổi

Mẹ Nhật khởi đầu dạy bé cách cầm và ăn bằng đũa. Bé cũng hoàn toàn có thể phối hợp với thìa, vừa ăn vừa chơi. Mẹ Nhật cũng khởi đầu dạy con cách tự vệ sinh sau mỗi lần đi cầu và để chúng tự làm sau vài lần hướng dẫn. Đồ chơi sử dụng hầu hết mang tính tìm tòi, mày mò, lôi kéo sự tò mò .

Đến 6 tuổi

Trẻ em trong tiến trình từ 3 đến 6 tuổi thường tăng trưởng và hoạn thiện kiến thức và kỹ năng ngôn từ. Trẻ em Nhật Bản cũng vậy .
Thường thì đây là thời gian thích hợp để bé mở màn học ngoại ngữ, nhưng người Nhật từ trước đến nay có quan điểm truyền thống lịch sử rất bảo thủ, họ chỉ sử dụng tiếng Nhật và thường không coi trọng các ngôn từ của những vương quốc khác .
Vì thế, trước đây cha mẹ Nhật thường không chăm sóc đến yếu tố ngoại ngữ của con trẻ họ. Nhưng từ khoảng chừng cuối năm năm nay, chính phủ nước nhà Nhật đã thực thi phổ cập tiếng Anh trong các trường học và chính thức khởi đầu dấu mốc quan trọng trong việc biến hóa quan điểm này .

Từ 6 – 12 tuổi

Mẹ Nhật tôn vinh năng lực tự quyết và tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm so với một yếu tố bất kể thuộc về con của họ .
Cách dạy con tự lập của người Nhật bộc lộ qua việc trẻ hoàn toàn có thể thích nuôi một con thú, chúng phải tự chăm nom chúng và tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm so với tổng thể các yếu tố tương quan đến thú nuôi gồm có cả trông giữ, dọn vệ sinh, cho ăn …
Cha mẹ hoặc giáo viên người Nhật sẽ dùng hành vi thực tiễn để giảng giải một yếu tố cho bé hiểu .
Thay vì nói : “ các con không được vứt rác bừa bãi ”, họ tổ chức triển khai cho trẻ những lần dọn rác trong trường học hoặc ngoài thành phố .
Thay vì nói : “ các con không được tiêu tốn lãng phí món ăn ” họ để bé tự trồng một vài loại rau củ ( gồm có tổng thể các quá trình từ gieo trồng, chăm nom cho đến thu hoạch … ) .

Việc học tập trải qua những hành vi trong thực tiễn giúp trẻ nhỏ Nhật Bản cảm nhận được thực chất trực tiếp của yếu tố từ đó đưa ra nhìn nhận đúng chuẩn và khách quan hơn về yếu tố ấy. So với việc sử dụng tư liệu là những câu truyện hay lời nói thì những nhìn nhận này có giá trị hơn rất nhiều lần .

Tạm kết

Mỗi nền văn hóa truyền thống, mỗi giải pháp giáo dục đều có những ưu điểm và điểm yếu kém riêng, không có giải pháp nào là hoàn hảo nhất cả. Việc nuôi dạy 1 đứa trẻ từ sơ sinh đến tuổi trưởng thành yên cầu rất nhiều công sức của con người của cha mẹ, nhà trường và xã hội, nhất là cha mẹ. Trước khi vận dụng bất kể giải pháp nuôi dạy con nào, cha mẹ cũng cần tìm hiểu và khám phá thật kỹ và nhìn nhận xem chiêu thức đó có thực sự tương thích với bản thân con mình cũng như hệ tâm lý của mái ấm gia đình hay không. Trong suốt quy trình nuôi dạy con, sẽ có rất nhiều bài học kinh nghiệm ba mẹ hoàn toàn có thể rút ra cũng như rút kinh nghiệm tay nghề để kiểm soát và điều chỉnh cho tương lai .
Thực tế và hành vi luôn có giá trị hơn lời nói. Cũng giống như những gì bạn đang đọc, chúng sẽ chẳng có công dụng gì cho bạn nếu bạn không biết tinh lọc và vận dụng những điều tương thích vào thực tiễn của bạn .
Cách dạy con của người Nhật có cái hay nhưng cũng có cái dở. Nhưng dù sao thì văn hóa truyền thống cũng như đời sống của họ đang văn minh và tăng trưởng hơn rất nhiều so với Nước Ta và chắc như đinh đáng để học hỏi .

Tác giả – Mẹ Bông

Xem thêm

Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!

Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!