Các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết cho sinh trưởng phát triển của cây trồng

  1. Nguyên tố dinh dưỡng tối cần thiết

  2. Định nghĩa.

Nguyên tố dinh dưỡng tối thiết yếu là những nguyên tố :
– Liên quan trực tiếp đến những quy trình trao đổi chất trong cây ,

– Cây không thể hòan thành chu kỳ sống khi không có nguyên tố này, và

– Các nguyên tố khác không hề thế thế hòan tòan vai trò của những nguyên tố này

  1. Các nguyên tố tối cần thiết

Bao gồm 16 nguyên tố hóa học, trong đó 3 nguyên tố Carbon, Hydrogen, Oxygen mặc dầu cây trồng hấp thu 1 lượng lớn từ không khí và nước, chiếm khoảng chừng 96 % chất khô của cây, nhưng thường không được xem là chất “ dinh dưỡng ” thật sự-các nguyên tố khung .
Chúng ta chỉ chú ý quan tâm đến 13 nguyên tố dinh dưỡng được cung ứng từ đất .
Các nguyên tố dinh dưỡng tối thiết yếu được chia thành 3 nhóm :
– Các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng – 3
– Các nguyên tố dinh dưỡng trung lượng – 3
– Các nguyên tố dinh dưỡng vi lượng – 7

 2.1 Các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng

Bao gồm Nitrogen – N, Phosphorus – P, và Potassium – K. Các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng là những chất dinh dưỡng đa phần, chính – hầu hết về mặt khối lượng, nhưng không phải quan trọng nhất .
Nhu cầu của cây với hàm lượng tương đối cao, trung bình khoảng chừng 50-150 kg / ha / vụ

2.2 Các nguyên tố dinh dưỡng trung lượng

Bao gồm Calcium – Ca
Magnesium – Mg, và Sulfur – S. Hầu hết những loại cây co nhu yếu ” trung bình ” về hàm lượng, khoảng chừng 10-50 kg / ha / vụ .

 

2.3 Các nguyên tố dinh dưỡng vi lượng

Bao gồm Boron – B, Chlorine – Cl, Đồng – Cu, Sắt – Fe, Manganese – Mn, Molybdenum – Mo, Kẽm – Zn .
Chú ý, mặc dầu những nguyên tố vi lượng cây có nhu yếu với hàm lượng rất nhỏ, nhưng tầm quan trọng cũng như những nguyên tố đa lượng. Nhu cầu thường < 1 kg / ha / vụ . Bảng 2.1. Các nguyên tố dinh dưỡng tối thiết yếu, dạng hữu dụng và nồng độ tương đối trong cây .

Nguyên tố Dạng hữu dụng ( cây hấp thu ) Nồng độ tương đối
Hydrogen H2O 60.000.000
Oxygen CO2 và H2O 30.000.000
Carbon CO2 30.000.000
Nitrogen NO3 – và NH4 + một triệu
Kali K + 400.000
Lân H2PO4 – và HPO42 – 30.000
Lưu huỳnh SO42 – 30.000
Chlorine Cl – 3.000
Sắt

Fe2+ và Fe3+

2000
Boron H3BO3 2 nghìn
Mangan Mn2 + 1.000
Kẽm Zn2 + 300
Đồng Cu + và Cu2 + 100
Molybden MoO42 – 1
  1. Một số thuật ngữ thường sử dụng trong dinh dưỡng cây trồng

Các thuật ngữ này diễn đạt sự đối sánh tương quan giữa nồng độ dinh dưỡng trong cây và hiệu suất .

3.1“Thiếu dinh dưỡng”:  nồng độ dinh dưỡng thấp,  năng suất giảm nghiêm trọng. Nếu thiếu nặng thường thể hiện triệu chứng ra bên ngoài, nếu mức độ thiếu dinh dưỡng nhẹ, hay trung bình, năng suất có thể giảm, nhưng không thể hiện triệu chứng thiếu ra ngoài. . 

3.2 “nồng độ ngưỡng”:  nếu nồng độ chất dinh dưỡng trong cây thấp hơn nồng độ này, năng suất sẽ giảm –và khi bón phân có chất dinh dưỡng này, năng suất sẽ tăng. Đây là vùng tiếp giáp giữa ĐỦ và THIẾU dinh dưỡng.

3.3.“đủ dinh dưỡng”: nồng độ dinh dưỡng cao, khi bón thêm phân sẽ không làm tăng năng suất*, mặc dù có thể tăng nồng độ dinh dưỡng trong cây.

  1. 4 “ tiêu thụ xa xĩ.” Khi cây đã hấp thu đủ dinh dưỡng, nếu cung cấp thêm phân bón, hay đất có hàm lượng dinh dưỡng cao, mặc dù không có nhu cầu nhưng cây có thể hấp thu thêm. Điều này có thể cải thiện chất lượng nông sản do nồng độ dinh dưỡng trong cây tăng, như lá xanh hơn, lượng protein caohơn…

3.5 “thừa dinh dưỡng”: nồng độ dinh dưỡng quá cao làm giảm năng suất, hay chất lượng nông sản và gây ra sự mất cân bằng với các chất dinh dưỡng khác. Ví dụ, thừa N có thể dẫn đến những tác động xấu: mọng nước, đổ ngã, phát triển nhiều cành, nhánh vô hiệu, giảm chất lượng nông sản (vị đắng trên bắp cải…), chống chịu sâu bệnh kém…, sự  Mất cân bằng ion xảy ra với các ion đối kháng, như khi cây hấp thu Na cao, sẽ làm giảm hấp thu K hay Ca; hay khi hấp thu K và NH4+ cao dẫn đến thiếu Mg. Hiện tượng thừa dinh dưỡng chịu ảnh hưởng rất lớn bởi khả năng đệm của đất. Đất có khả năng đệm thấp, nếu bón nhiều phân, cây dễ bị thừa dinh dưỡng.

3.6. ngộ độc : khi nồng độ những chất dinh dưỡng trong cây quá cao so với nhu yếu cây, đặc biệt quan trọng với những nguyên tố vi lượng ( B và những cation ( Zn, Fe, Mn, Cu ) ) .

 

Lưu ý.

– Nếu nồng độ dinh dưỡng trong khoảng chừng “ rất thiếu ”, hiêu quả bón phân sẽ cao nhất .
– Khi bón phân, nồng độ dinh dưỡng trong cây hoàn toàn có thể không cao do sự pha lỏang bởi sinh trưởng. “ hiệu ứng Steenberg ” : hàm lượng hấp thu tăng, nhưng hàm lượng chất khô tăng lớn hơn .

Khoảng đủ dinh dưỡng”: tương đối rộng với 1 số chất dinh dưỡng (N,K); hẹp  (B) trước khi chuyển qua khoảng thừa/ngộ độc

 

  1. Các nguyên tố hóa học có ích

Là những nguyên tố hóa học :
– Có thể làm tăng hiệu suất hay phẩm chất, nhưng không phải là chất tối thiết yếu .
– Có thể thay thế sửa chữa 1 số tính năng trong quy trình trao đổi chất của những nguyên tố tối thiết yếu ( không sửa chữa thay thế toàn bộ ) .
– Một số cây trồng hoàn toàn có thể tăng hiệu suất, phẩm chất khi được bổ trợ những nguyên tố này .
Các nguyên tố này là Sodium ( Na ), Silicon ( Si ), Cobalt ( Co ), Vanadium ( Va )

Vậy tổng các  “Nguyên tố dinh dưỡng tối cần thiết” & “nguyên tố có ích” khoảng 20,  nhưng có hơn 60 nguyên tố hóa học được tìm thấy trong cây. Do đó một số chất không phải là nguyên tố tối cần thiết hay có ích

Ngoài ra, 1 số ít chất được cây trồng hấp thu nhưng chưa xác lập được tính “ thiết yếu và có ích ” như :
Aluminum ( Al ) : làm giảm nghiêm trọng sự tăng trưởng của rễ, hoàn toàn có thể có nồng độ trong cây cao, khi trồng trên đất chua, phèn. Đặc biệt so với những lọai cây không chịu chua. Là 1 trong những nguyên do làm cho độ phì của đất chua không cao .
Có rất nhiều trong đất, nhưng hầu hết nằm trong cấu trúc của khoáng sét, chỉ hòa tan khi pH thấp .
Chì ( Pb ) : cao trong đất ô nhiễm .
Cadmium ( Cd ) : cao trong đất ô nhiễm ( bùn cống )
Mercury ( Hg ) : “
Phần lớn những nguyên tố không thiết yếu là kim lọai nặng .

III. Sự di chuyển của các chất dinh dưỡng trong cây

Các chất dinh dưỡng tối thiết yếu cũng hoàn toàn có thể phân nhóm theo năng lực chuyển dời trong cây của chúng. Nhóm chất hoàn toàn có thể chuyển dời thuận tiện trong cây như N, K ; nhóm không vận động và di chuyển trong cây như Ca, B .

Sự di chuyển của các chất dinh dưỡng trong cây rất có ý nghĩa quan trọng trong bón phân và độ phì nhiêu của đất.

  1. Nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng

Lòai, giống cây khác nhau có nhu yếu dinh dưỡng khác nhau, số lượng những chất dinh dưỡng tối thiết yếu như nhau, nhưng nhu yếu hàm lượng khác nhau, ví dụ cây họ đậu cần nhiều Mo hơn những cây trồng khác, cây họ cải cần nhiều S, táo, cà chua cần nhiều Ca, 5 nguyên tố vi lượng tối thiết yếu cho 1 số cây trồng và những nguyên tố có ích khác như Sodium ( Na ), cobalt ( Co ), vanadium ( V ), nickel ( Ni ), silicon ( Si ) được cây trồng hấp thu với 1 lượng rất khác nhau so với những nguyên tố khác
Cây không có nhu yếu, nhưng hoàn toàn có thể là nhu yếu dinh dưỡng so với động vật hoang dã và con người ( như Se, Cr ) .