Ca sĩ Phương Thanh: Showbiz đã có nhiều giả dối, người làm nghệ thuật muốn tồn tại hãy sống thật, sống bằng tài năng

Thấy mọi người hay gọi chị là “chị Chanh”, “cô Chanh”… mà không hiểu lý do từ đâu có cái tên này?

– Nguyên nhân xuất phát từ rất lâu rồi. Khi đi làm hộ khẩu, mẹ tôi đã viết sai chính tả. Viết chữ Thanh thành chữ Chanh. Sau này có sửa lại. Nhưng tôi thấy cũng mê hoặc, cũng hay hay, đáng yêu và dễ thương, nên có kể lại với mọi người. Và cái tên ” Chanh ” được … phổ cập tới tận giờ đây .

Thế mà cứ tưởng là tính chị… “chanh chua”…

– Thì cũng đúng. Vì tôi cũng … chanh chua thiệt .

Cũng có thêm thắc mắc, là mỗi khi chị hát cứ để micro ra xa. Sao chị không như người ta, để micro gần gần lại?

– Tại mỗi khi tôi hát lên giọng cao thì giọng tôi mạnh lắm. Thật sự là đẩy hơi mạnh vô cùng. Nên tôi bắt buộc phải để xa như vậy. Vả lại, làm vậy cũng là cách tôi … màu mè cho vui thôi .

Chị ngưng hát cả 10 năm, rồi đùng một cái quay trở lại showbiz. Chị sẽ có điều gì khác biệt?

– Sở dĩ tôi ngừng 10 năm là để lấy lại nguồn năng lượng. Sau cả chục năm dài đằng đẵng cứ hát mãi, cũng phải ngừng lại để tái tạo nguồn năng lượng, góp vốn đầu tư tư duy cảm xúc. Theo thời hạn, sức khỏe thể chất và giọng hát của tôi cũng dần biến hóa. Có lúc tôi hát rất tốt, có lúc tôi lại rơi vào tình cảnh chán hát. Lúc nào xúc cảm, nguồn năng lượng trong người tràn trề thì mọi thứ khác. Còn những khi ngột ngạt cơm áo gạo tiền, bị đời sống bên ngoài … chi phối, tác động ảnh hưởng nọ kia thì không thể nào hát hay được .Nhưng giờ đây, mọi thứ ổn thỏa cả, nên tôi hát trở lại. Tôi chọn thời gian này, vì tôi dựa vào thiên thời, địa lợi và nhân hòa. Bất kỳ ai tài năng thế nào chăng nữa cũng phải nhờ vào vào điều này. Giờ thuận duyên nên tôi trở lại. Còn về giọng hát, giờ tôi hát ” dữ ” hơn rất lâu rồi rất nhiều. Năng lượng mạnh hơn. Tinh thần, nhiệt huyết kinh khủng hơn .

Không những ngừng hát, có thời gian chị còn xóa luôn tài khoản Facebook?

– Tại tôi hay viết tiếu lâm trên Facebook. Thế mà một bộ phận phóng viên báo chí suốt ngày cứ ” canh ” Facebook tôi có gì, rồi biến tấu lại thành một câu truyện khác để đăng bài. Nên tôi ghét tôi xóa hết. Tôi bỏ luôn cả số điện thoại thông minh. Tôi chỉ mới sử dụng Facebook thời hạn gần đây, hầu hết để liên lạc việc làm. Có những liên lạc với người ở quốc tế, qua điện thoại thông minh thì khó khăn vất vả. Còn qua kênh Facebook thì thuận tiện hơn. Nhưng Facebook của tôi giờ cũng chừng mực lắm, không như ngày trước .

Chị kể vậy thì tính ra chị cũng trải qua nhiều giai đoạn stress?

– Cũng không phải là stress gì. Chỉ là nhiều lúc tôi chán và không muốn làm gì. Thế là tôi đi shopping, đi cafe tám chuyện với bạn hữu, hoặc đi tìm những người bạn mới trong âm nhạc để tìm xúc cảm mới mà hát .

Và đó có phải là lý do chị kết hợp với nhà sản xuất trẻ K-ICM? Thậm chí hai người còn nhận nhau làm “má – con”?

– Lúc đầu ai cũng nói giữa tôi và K-ICM làm thế nào hoàn toàn có thể tích hợp được. Nhưng rồi chúng tôi đã chứng tỏ được điều ngược lại. Bởi cả tôi và K-ICM đều có cùng cảm hứng và nhiệt huyết trong âm nhạc nên sự phối hợp trên cả tuyệt vời. Bạn nhắc đến chuyện ” má – con ” thì tôi kể thêm. Tự nhiên K-ICM nhận tôi làm má, rồi góp vốn đầu tư làm hết. K-ICM chỉ nhu yếu tôi một điều : ” Mọi thứ con lo ổn hết, má chỉ cần lộng lẫy và xinh đẹp thôi “. Mọi người thấy đấy, tuổi già như tôi mà được vậy là có phúc lắm đấy. Cuối đời mà tôi được như vậy là thư thả. Mà từ tốn mới là niềm hạnh phúc .

Sau 10 năm quay trở lại showbiz, có gì khác so với những ngày đầu tiên bước chân vào nghề không?

– Sau 10 năm đi hát lại, mọi người … kêu show đi diễn nhiều quá, tôi phải chạy nhiều, hát khan cả tiếng. Thấy vậy, nhiều người ” quở ” là sao tôi chạy show như ca sĩ trẻ vậy ? Tôi cười đáp lại : ” Tôi là ca sĩ trẻ 9X đầy nội lực và triển vọng của showbiz sắp nhào ra showbiz rồi đó ! ” .

Trở lại chuyện trước khi chị ngưng hát, chuyện của thời vàng son nhé! Vi chị, giai đoạn nào chị xem là đỉnh cao nhất của sự nghiệp?

– Tôi không còn nhớ một ca sĩ Phương Thanh từng lẫy lừng đâu. Mọi người cũng hãy quên đi. Làm ơn đừng nhớ tới nữa. Mọi người cứ nhớ hào quang cũ thì tôi không thể nào đẩy hào quang mới được. Nên đó cũng là nguyên do tôi tạm ngừng suốt cả 10 năm để mọi người quên hết ấn tượng cũ đi, rồi giờ mới quay lại .

Nhưng nếu bạn cứ hỏi về chuyện đỉnh cao nhất của tôi. Câu trả lời sẽ là… đỉnh Tà Xùa cao 2.865m, nơi giáp ranh hai huyện Trạm Tấu (Yên Bái) và Bắc Yên (Sơn La), là một trong những đỉnh núi cao nhất của Việt Nam. Ca sĩ Phương Thanh năm 48 tuổi, đã quay một MV có tên là Chân mây vô cùng chất lượng, vô cùng đẹp, đẹp nhất từ trước đến giờ, để khởi đầu một chu kỳ mới. Đỉnh cao cũ của sự nghiệp tôi đã quên thật sự rồi. Tôi đang chinh phục đỉnh cao mới.

Không nhớ những hào quang cũ, nhưng liệu chị có nhớ đến những sự cố đã vô tình vấp phải trong nghề không?

– Cũng không luôn ! Tôi không nhớ về quá khứ. Tôi không hãnh diện quá nhiều về quá khứ. Không quá tự hào về những kỷ niệm quá đẹp của thời xưa. Dẫu tôi từng trải qua, từng là người trong cuộc, nhưng tôi phải quên đi những thời xưa cũ. Với tôi, tôi phải sống cho hiện tại, tôi phải chinh phục những nấc thang mới trong tương lai .

Thế nhưng nhiều người vẫn không thể nào quên Phương Thanh của mười, mười lăm năm trước. Và câu chuyện của ngày xưa luôn thu hút sự quan tâm của khán giả. Thế ngày xưa đó, chị chơi thân nhất với đồng nghiệp nào?

– Thuở mới vào nghề tôi thân nhất với ca sĩ Minh Thuận. Nên kể từ khi anh ấy đi về cõi vĩnh hằng, mỗi đêm đi hát, tôi cũng đều hát hai bài của Minh Thuận là: Dù có là người tình Nỗi đau ngọt ngào. Tôi làm vậy là để anh ấy theo, được đi chơi cùng với tôi. Có thể nói, ca sĩ Minh Thuận là một người đam mê, có tâm, có tình yêu nghệ thuật mãnh liệt.

Thế có mối quan hệ xưa cũ nào đó giờ đã vỡ tan chẳng thể hàn gắn không?

– Tôi không chăm sóc đến nữa. Tôi không nhắc đến nữa vì không nằm trong tâm tôi. Lúc trước tôi cũng từng tức tối, sân si. Cũng phải lên mạng viết status móc qua móc lại. Nhưng giờ tôi không như vậy nữa. Tôi đang vào cái tuổi chờ nhân quả vấn đáp. Sau 10 năm nghỉ ngơi, tôi đang trở lại showbiz. Nghệ sĩ cũ hay nghệ sĩ mới đều gửi bài … Với tôi, đó là niềm niềm hạnh phúc. Nên tôi không nhớ đến những thứ cũ, chỉ đón những niềm vui thôi. Cho tôi được kể thêm, trên sân khấu tôi là người cực kỳ niềm hạnh phúc từ xưa đến giờ. Ngày xưa toàn những tên tuổi như những nhạc sĩ : Đức Trí, Hoài Sa, Hữu Minh …, hay những phòng thu chuyên nghiệp nhất đều coi tôi là ” gà chiến “. Mọi người lo hết cho tôi. Giờ đây, tôi quay lại đúng trạng thái như vậy. Khởi đầu một chu kỳ luân hồi mới, dù tôi không còn trẻ như thời xưa nữa. Đó là niềm niềm hạnh phúc thật sự .

Vậy những ca khúc một thời vang danh, gắn liền với tên tuổi Phương Thanh, đã mê hoặc bao người, chị cũng không nhớ?

– Cái này thì nhớ. Mọi người hay định danh tôi với những ca khúc như: Một thời đã xa, Giã từ dĩ vãng, Trống vắng. Những tối đi hát, tối nào cũng vậy, cũng được yêu cầu hát 3 bài này. Khán giả cứ bảo: “Phương Thanh phải hát 3 bài này mới cho hát bài mới”. Tôi Ok luôn. Hát 3 bài ấy mới được hát những ca khúc mới. Dù những bài mới cũng hay đấy. Nhưng phải “xong” 3 bài đó đã.

Hình như chị có thể “cân” hết các thể loại nhạc, tôi thấy chị hát được cả cải lương, dân ca… Nhưng sở trường của Phương Thanh là dòng nhạc nào?

– Tôi hát được hết. Cải lương, tôi cũng hát được. Chỉ cần ai hát thử trước là tôi hát theo được. Bản thân tôi thích dòng nhạc hơi ” nặng “. Nghĩa là cần xúc cảm ” nặng ” để tôi bộc lộ tình cảm nồng nàn trong từng câu chữ. Vì tính cách tôi hơi mạnh, nên nhạc dân ca cũng phải ” gấu gấu ” tí. Rồi những rock, ballad, tình cảm … tôi hát được hết. Nhưng sở trường thì là nhạc ballad. Tôi thích hát nhạc tình. Nhưng nhạc tình có lối thoát. Ví dụ một ca khúc nào đó mà tôi thấy … tù túng quá, tôi nhu yếu nhạc sĩ đổi lại câu chữ. Chứ tù túng quá, ngột ngạt quá, tôi hát cũng mệt, mà người theo dõi nghe cũng mệt. Với tôi, những ca khúc phải mở ra, thoát ra, chứ bí bí, làm tôi khi hát nhập tâm, cứ phải ủ dột gặm nhấm đau thương thì mệt lắm .Tôi thích hát nhạc tình. Nhưng nhạc tình có lối thoát. Ví dụ một ca khúc nào đó mà tôi thấy … tù túng quá, tôi nhu yếu nhạc sĩ đổi lại câu chữ. Chứ tù túng quá, ngột ngạt quá, tôi hát cũng mệt, mà người theo dõi nghe cũng mệt .

Có một thời gian, câu chuyện giữa hai nữ ca sĩ Phương Thanh và Siu Black xôn xao. Đến giờ này, mối quan hệ ấy như thế nào?

– Đã nhắc thì tôi phải kể. Xôn xao ấy là lúc đang có chuyện thôi. Mà tính tôi, lúc đang có chuyện, tôi đùng đùng ” quất ” thẳng. Tôi ghét nhất nói dối. Tôi chỉ muốn chị Siu Black nói thật hết để tôi còn biết đường để mà cứu. Chắc khi đó chị Siu sợ quá, sợ nói thật thì tôi bỏ luôn. Và chính điều đó làm tôi không thích. Cứu người khó lắm. Cứu người khi người ta bị phạm phúc rồi thì mình phải chắp phúc. Khi đó tôi phải nhờ mọi người phụ giúp, chứ một mình tôi không cứu nổi. Nhưng đó là chuyện của quá khứ. Đến giờ chị Siu Black cũng tự đối lập với chủ nợ rồi. Tôi cũng gọi điện thoại thông minh là tôi không giúp nữa. Mọi phương diện tôi không dính dáng .Rồi khi ban tổ chức triển khai chương trình Rock Việt mời chị Siu Black, rồi mời cả tôi, thì tôi cũng nhận lời. Hai chị em tôi giờ thông thường. Những khúc mắc trước đây chỉ nằm trong khoanh vùng phạm vi câu truyện cũ. Chứ chị em không có gì. Tính chị Siu Black chỉ có tôi hiểu .

Vậy ngày gặp lại nhau khi cùng tham gia làm huấn luyện viên chương trình Rock Việt, có những ngại ngùng gì không?

– Khi vào gặp lúc đầu chị ấy cũng hơi ngại. Nhưng sau đó hai chị em đều thoải mái. Tôi thương “bả” lắm!

Xin quay trở lại chương trình Rock Việt. Vì sao chị nhận lời làm huấn luyện viên?

– Thuở mới vào nghề, tôi như mong muốn được những nhạc sĩ kĩ năng của Nước Ta như : Nguyễn Nam, Bảo Chấn, Quốc Bảo … nắm tay kéo tôi đi lên, giúp đưa tôi đến vị trí cao. Họ nắm tay tôi, chắp cánh, tạo thời cơ cho tôi đi ” sô “, cho tôi hát những ca khúc của họ … Nên tôi cũng làm hành vi tựa như với những người trẻ có kĩ năng. Trong một thời hạn, nhạc rock không quá đỗi phổ cập, những ban nhạc của dòng nhạc này không được ‘ bung xõa ‘ nhiều, thị trường bị hẹp lại … Chính cho nên vì thế họ rất cần một sự chung tay vào thời gian này nên tôi nhận lời tham gia Rock Việt. Đây cũng là dịp để tôi có thời cơ san sẻ kinh nghiệm tay nghề về thẩm mỹ và nghệ thuật với những đồng nghiệp nhỏ tuổi. Đặc biệt là những người muốn nghe tôi san sẻ .

 

 Nếu họ muốn nghe, thì chị sẽ chia sẻ gì?

– Làm nghệ thuật và thẩm mỹ chân chính, đừng chú ý quá về sự nghiệp, về tài lộc. Hãy biết đổi lại bằng cảm hứng của người theo dõi. Hãy để người theo dõi chiêm ngưỡng và thưởng thức nghệ thuật và thẩm mỹ chứ không phải cho họ nghe những gì không phải nghệ thuật và thẩm mỹ. Nghề vui chơi nhằm mục đích giúp đời sống này nhẹ nhàng và bay bổng hơn. Và nên ráng đem những điều tốt đẹp và ngay thật nhất để san sẻ với công chúng .

Chị sử dụng từ “thật thà“, có nghĩa là…?

– Showbiz đã có nhiều giả dối lắm rồi. Hát giả, sống giả, chiêu trò PR giả … Giả dối nhiều quá rồi. Khán giả đã biết chiêu hết rồi. Mong stop đi ! Người làm nghệ thuật và thẩm mỹ muốn sống sót thì hãy sống thật đi, hãy sống bằng kĩ năng thật đi !

Nói như chị, thì tính ra showbiz cứ thật thật giả giả lẫn lộn?

– Trong showbiz có hai phe. Một phe nội lực, một phe chiêu trò. Chiêu trò thì tối ngày quẩn quanh làm vật chất, không khoe năng lực. Vì showbiz là nơi kiếm ăn rất tốt. Một phe rất giàu, họ sống tận hưởng. Một phe chuẩn bị sẵn sàng hát có tiền rồi ” chơi ” tiếp. Phe này cũng giàu, nhưng giàu loại sản phẩm. Người có tài họ trọng việc làm, để đưa loại sản phẩm tới công chúng .Với tôi, nghệ sĩ là phải góp sức cho người theo dõi. Nghệ sĩ thật sự có lòng tự trọng phải đi bằng năng lực của bản thân. Làm nghệ sĩ phải có tài. Chứ không phải tối ngày chỉ có chiêu trò, scandal … Như vậy là không tôn trọng người theo dõi .Nghệ sĩ phải chinh phục người theo dõi bằng tài thì mới nhận được sự trân trọng, quý mến của công chúng. Phải chứng tỏ bằng cái tài của bản thân trong nghề đó. Đưa đến công chúng phải là đưa cái tài, chứ đừng đưa cái phong phú nữa .Như tại sao tôi không làm kinh doanh thương mại kênh YouTube nhiều, không làm những video ghi lại đời sống kiểu đời thường ? Vì người thường làm được, mình cũng làm thì thành bằng nhau. Phải làm những mẫu sản phẩm mà người theo dõi không làm được. Chứ cào bằng hết mọi thứ thì nghệ sĩ cũng như người theo dõi, bằng nhau thì làm gì còn sự trân trọng .Nói chung, nghệ sĩ không khoe tài mà khoe giàu thì người giàu họ ” quất ” cho ráng chịu .

Thế ca sĩ Phương Thanh thuộc phe nào?

– Tôi không quá thẩm mỹ và nghệ thuật, cũng không quá vui chơi showbiz. Tôi cân đối. Nghĩa là tôi làm thẩm mỹ và nghệ thuật nhưng có vui chơi trong đó một xíu. Tôi không quá chiêu trò kiếm tiền bằng mọi cách trong showbiz, vì tôi sợ làm mất cái màu của thẩm mỹ và nghệ thuật. Khi kiếm tiền nhiều quá, người ta nhìn nghệ sĩ có vẻ như tiền tài quá. Cứ khoe mẽ tài lộc mà không khoe năng lực, thì người theo dõi khi đó sẽ tự hỏi vậy nên khen nghệ sĩ cái gì ? Khi có tài thì họ sẽ khen. Tôi sẽ là người nghệ sĩ cân đối được thị trường, giữ được nghệ thuật và thẩm mỹ để người theo dõi trọng người nghệ sĩ làm nghệ thuật và thẩm mỹ .

Chị nhắc tới vấn đề tiền bạc, làm tôi nghĩ ngay đến chuyện cát-xê. Đã có những đồn đoán về cát- xê của Phương Thanh. Mạo phép hỏi, cao nhất từ trước đến giờ là bao nhiêu?

– Cát-xê cao nhất của tôi cách đây đã 21 năm, là hơn 100.000 USD khi nhận hợp đồng quảng cáo. Tôi ký một cái chơi lấy tiếng luôn .

Còn cát-xê khi chị biểu diễn ca hát thì sao?

– Cỡ như tôi trong thời kỳ đương thời sẽ ” chặt chém ” dữ lắm. Tuy nhiên mỗi khi có người đặt show, tôi hỏi ” năng lực em chi trả được bao nhiêu để chị ăn được cơm còn em hoàn toàn có thể ăn được cháo gà ? “. Họ vấn đáp là 10 triệu. Nhiều lúc tôi cũng ok luôn chứ không lưỡng lự, dù hoàn toàn có thể giá cát-xê thật lên đến gấp vài lần. Nói như vậy có nghĩa là khi tôi hát tôi có nhiều giá, nhưng tùy theo mối quan hệ. Cát-xê cao nhất của tôi chính là tình cảm của tôi dành cho người ta .

Vậy về giải thưởng âm nhạc, với chị đâu là giải thưởng lớn nhất đã đạt được?

– Tất cả những giải thưởng của ngày đầu vào nghề tôi nhận được đều rất cảm xúc. Những lần nhận sau đó thì na ná, giống nhau. Nhưng trong suốt chục năm vừa qua, tôi và nhiều đồng nghiệp cùng thế hệ đã rút ra khỏi hệ thống giải thưởng Làn sóng xanh. Chúng tôi muốn để sân khấu lại cho các bạn trẻ, còn chúng tôi là những người đi phát giải. Tôi tự thấy vui lắm. Vì tôi nhận được đủ rồi. Còn để trả lời câu hỏi, với tôi, giải thưởng mà công chúng dành cho tôi thì tôi mới thích. Tôi mong tồn tại với thời gian, được khán giả yêu thích hoài.

Ngoài điều đó, chị còn mong mỏi nào nữa?

– Tôi mong mái ấm gia đình tôi tự do, không khắc khẩu nữa. Nhà tôi toàn người nóng tính, toàn là hổ lửa, toàn người cá tính nên cả nhà cứ khắc khẩu. Tôi đậm chất ngầu, mẹ tôi cũng đậm chất ngầu … Nhưng đến giờ thì nhà tôi cũng êm êm rồi. Tôi mừng lắm luôn. Và tôi cũng mong bản thân được làm nghệ sĩ đến cuối đời. Được thư thả hát hò. Có kinh tế tài chính không thay đổi. Có mái ấm gia đình ấm no .

Khán giả cũng tò mò về con ca ch?

– Tôi có nhiều con. Nhưng là con nuôi. Còn con ruột, tôi có bé năm nay 17 tuổi. Nó không mê showbiz như tôi. Tôi cũng không khuynh hướng gì cho con theo nghề của tôi. Chắc chắn bé sẽ theo nghề của bố, là kinh doanh thương mại .

Còn chuyện tình yêu thì sao? Sao không thấy Phương Thanh công khai nhỉ?

– Không yêu thì lấy đâu cảm hứng mà hát. Không yêu thì ‘ khô như ngói ” hát sao được. Nếu tôi yêu người trong giới sẽ công khai minh bạch ngay. Còn đây là người ngoài giới thì tạo áp lực đè nén cho người ta làm chi, tội người ta .

Giả dụ chị có quyền được sắp xếp về bảng danh sách ca sĩ hàng đầu Việt Nam. Thứ tự sẽ là?

– Nhất là Thanh Lam. Nhì là Mỹ Linh. Ba là Hồng Nhung .

Còn đối với bảng xếp hạng các ca sĩ trẻ, nếu có, Phương Thanh sẽ đề cử những cái tên nào đầu tiên?

– Nhất là Hương Tràm. Nhì là Đức Phúc. Ba là Tăng Phúc .

Câu hỏi cui cùng, nếu phải dùng 3 tính từ để nói về bản thân. Phương Thanh sẽ nói gì?

– Nóng. Thẳng. Thật. Tính tôi rất nóng. Nhưng tôi sống ngay thật. Và tôi sống thật !

Xin cảm ơn chị về cuộc trò chuyện!