Trái đất này là của… Balenciaga?

1. Meme Balenciaga là gì?

Chúng ta thường biết tới Balenciaga như một nhãn hiệu thời trang cao cấp bên cạnh những Gucci, Versace, hay Louis Vuitton. Nhưng trong khoảng 2 tuần gần đây, người ta bắt đầu nhắc tới Balenciaga như một thể loại meme riêng biệt, nhờ vào sự sáng tạo của con người và khả năng sản xuất nội dung của trí tuệ nhân tạo.

“Thể loại” meme Balenciaga là những hình ảnh và video cho thấy các nhân vật mặc trang phục của nhãn hiệu này trong không gian giống như sàn diễn thời trang, đồng thời có những biểu cảm và cử chỉ như những người mẫu thời trang mà ta thường thấy. Nhân vật này có thể là người thực, nhưng cũng có thể là các nhân vật điện ảnh hay hoạt hình, với ví dụ là video Harry Potter by Balenciaga.

2. Nguồn gốc của meme Balenciaga?

Harry Potter by Balenciaga là sản phẩm đầu tiên mở màn cho xu hướng dung hợp thời trang cao cấp với văn hóa đại chúng theo một cách hài hước. Sau khi xuất hiện trên kênh YouTube demonflyingfox, video nhanh chóng nổi tiếng trên các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là Twitter và TikTok.

Harry Potter by Balenciaga là một sự tưởng tượng khác về thế giới Harry Potter, trong đó tất cả các nhân vật mặc đồ hiệu, có gương mặt lạnh tanh kiểu siêu mẫu với gò má cao. Những nhân vật “vừa lạ vừa quen ấy” cùng nói, chuyển động, và gật đầu trên nền nhạc Lightvessel của Thip Trong, vốn rất hợp sử dụng trong những sàn diễn thời trang.

Video tạo ra hiệu ứng mạnh tới nỗi kênh YouTube demonflyingfox đã làm thêm phần tiếp theo của Harry Potter by Balenciaga, đồng thời làm cả một phiên bản Breaking Bad by Balenciaga. Chính những động thái này đã quyết định công thức của meme: Balenciaga + các biểu tượng văn hóa đại chúng = rất nhiều tiếng cười.

Từ đây, các sản phẩm phái sinh bắt đầu ra đời, chính thức biến meme Balenciaga thành một trào lưu dù vô vị nhưng vẫn đủ hài hước và bắt mắt.

3. Tại sao meme Balenciaga lại phổ biến?

Cộng đồng mạng thích thú với trào lưu này trước hết bởi những hình ảnh thú vị mà AI mang lại: ai mà có thể không bật cười trước một ông Hagrid mặc áo vest da, lông mày rậm, và râu tóc bồng bềnh?

Và không chỉ ông Hagrid, cả thuyền trưởng Jack Sparrow, chúa tể Darth Vader, hay thậm chí là… nhà hóa học Walter White – gần như tất cả các biểu tượng văn hóa đại chúng xưa tới nay đều được khoác áo dài, nâng gò má, và cho lên sàn catwalk trong trào lưu này.

Điều khiến con người ta thích thú còn là những đặc điểm rất “trí tuệ nhân tạo” của những hình ảnh ấy: chúng trông “thật” theo một cách rất giả, rất tạo dựng. Chính sự không tự nhiên và cứng nhắc của những chuyển động trong video là thứ thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng. Nói cách khác, người ta thích loạt meme này bởi vì sự vô tri của nó.

Nói là vô tri nhưng nếu quan sát quá trình cư dân mạng tương tác với những hình ảnh này, ta sẽ thấy rằng chúng thực ra vẫn mang lại những ý nghĩa nhất định – đó là sự tái tưởng tượng những hình tượng xưa cũ. Meme Balenciaga cung cấp những khả thể, những tồn tại mới cho những nhân vật hay yếu tố văn hóa đại chúng nổi tiếng mà tự nó đã có nhiều khả thể trước đây.

Cuối cùng, điều khiến ta thích thú ở loạt meme này có lẽ là khả năng của trí tuệ nhân tạo và thứ “thẩm mỹ” của nó. Dù các hình ảnh có nét tạo dựng rất rõ, chúng vẫn có các đặc điểm giống với hiện thực.

Nhưng nếu con người sử dụng chủ nghĩa hiện thực để mô tả hiện thực, thì thứ chủ nghĩa hiện thực của AI thuần là một thao tác mang tính phong cách. Nói cách khác, AI đi từ thực tại để tới miền đất vô thực.

4. Một số biến thể của meme Balenciaga

10apr2023960x0jpg
Vâng thưa các bạn, Balenciaga Pope! | Nguồn: Reddit / U/TRIPPY_ART_SPECIAL

10apr2023maxresdefault2jpg
Lord of the Balenciaga! | Nguồn: YouTube Tom Hadley

10apr2023maxresdefault3jpg
Trò chơi vươ- à quên Balenciaga! | Nguồn: YouTube I Create A Thing