Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (154.18 KB, 11 trang )

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế hiện đại, các khoản chi tiêu công không mất đi mà nó lại
tạo ra sự tái phân phối thu nhập giữa các khu vực trong nền kinh tế, trong đó Nhà
nước đóng vai trò trung tâm trong quá trình này. Thông qua các khoản chi tiêu
công, Nhà nước cung cấp cho xã hội những hàng hóa mà khu vực tư không có khả
năng cung ứng, hoặc cung ứng không có hiệu quả mà nguồn từ các khoản khu nhập
xã hội như thuế, phí, lệ phí. Như vậy, Nhà nước thực hiện tái phân phối thu nhập xã
hội công bằng hơn, khắc phục những khuyết tật của cơ chế thị trường, bảo đảm nền
kinh tế tăng trưởng và bền vững.
1.
1.1.

Khái niệm, đặc điểm, và phân loại chi tiêu công.
Khái niệm :
Chi tiêu công là các khoản chi tiêu của các cấp chính quyền, các đơn vị quản

lý hành chính, các đơn vị sự nghiệp được kiểm soát và tài trợ của Chính phủ. Ngoài
ra các khoản chi của các quỹ ngân sách, về cơ bản chi tiêu công phản ánh giá trị các
hàng hóa mà Chính phủ mua vào để qua đó cung cấp các loại hàng hóa công cho xã
hội nhằm thực hiện các chức năng của Nhà nước.

•
•
•

Nguồn tài trợ của chi tiêu công:
– Quỹ từ ngân sách:
Thuế, phí, lệ phí do các tổ chức và cá nhân nộp theo quy định của pháp luật
Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước

Các khoản viện trợ không hoàn lại của Chính phủ các nước, các tổ chức, cá

•

nhân ở ngoài nước cho Chính phủ Việt Nam
Các khoản thu khác theo quy định của pháp luật.

•
•
•
•

– Quỹ ngoài ngân sách:
Quỹ dự trữ quốc gia
Quỹ hỗ trợ phát triển
Quỹ bảo hiểm xã hội
Quỹ bảo vệ môi trường

1.2.

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công
•
•

Quỹ dự trữ ngoại hối
và một số quỹ khác

Đặc điểm của chi tiêu công :
Chi tiêu công phục vụ lợi ích chung của cộng đồng dân cư ở các vùng hay phạm vi

1.3.

–

quốc gia.
Điều này xuất phát từ chức năng quản lý toàn diện nền kinh tế xã hội của
Nhà nước và cũng chính trong quá trình thực hiện chức năng đó, Nhà nước đã
–

cung cấp một lượng hàng hóa công khổng lồ cho nền kinh tế.
Chi tiêu công luôn gắn liền với bộ máy Nhà nước và những nhiệm vụ kinh tế, chính
trị, xã hội mà Nhà nước thực hiện.
Các khoản chi tiêu công do chính quyền Nhà nước các cấp đảm nhiệm theo
các nội dung đã được quy định trong phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước và các
khoản chi tiêu này nhằm đảm bảo cho các cấp chính quyền thực hiện chức năng
quản lý, phát triển kinh tế – xã hội. Mặt khác các cấp quyền lực Nhà nước là chủ
thể duy nhất quyết định cơ cấu, nội dung, mức độ của các khoản chi tiêu công

–

nhằm thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội của quốc gia.
Chi tiêu công mang tính chất công cộng
Chi tiêu công tương ứng với những đơn đặt hàng của Chính phủ về mua hàng
hóa, dịch vụ nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. Đồng thời đó
cũng là những khoản chi cần thiết và phát sinh tương đối ổn định như chi lương
cho đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước chi hàng hóa, dịch vụ công đáp ứng nhu

–

cầu tiêu dùng công cộng của dân cư…

Chi tiêu công mang tính không hoàn trả hay hoàn trả không trưc tiếp và thể hiện ở
chỗ không phải mọi khoản thu với mức độ và số lượng của những địa chỉ cụ thể
đều được hoàn lại dưới hình thức các khoản chi tiêu công. Điều này được quyết
định bởi chức năng tổng hợp về kinh tế – xã hội của Nhà nước.
1.4.
Phân loại :
Việc phân loại chi tiêu công nhằm mục đích sau:


Giúp cho Chính phủ thiết lập được những chương trình hành động.

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công


Tăng cường tính hiệu quả trong việc thi hành ngân sách nói chung và chi tiêu



công nói riêng.
Quy định tính trách nhiệm trong việc phân phối và sử dụng nguồn lực tài



chính nhà nước.
Cho phép phân tích ảnh hưởng những hoạt động tài chính của Chính phủ đối
với nền kinh tế.

Một số tiêu thức phân loại:
•

Căn cứ chức năng vĩ mô của nhà nước :

Chi tiêu công được chi cho các hoạt động sau :
Xây dựng cơ sở hạ tầng.
Tòa án và viện kiểm soát.
Hệ thống quân đội và an ninh xã hội.
Hệ thống an sinh xã hội.
Hỗ trợ cho các doanh nghiệp.
Hệ thống quản lý hành chính Nhà nước.
Chi tiêu viện trợ nước ngoài, ngoại giao.
Chi khác.
Căn cứ vào tính chất kinh tế chi tiêu công được chia thành :
 Chi thường xuyên :
– Sự nghiệp kinh tế, giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, y tế, văn hóa.
– Chi hành chính: bao gồm các khoản chi lương cho đội ngũ công chức nhà









•

nước, các khoản chi hàng hóa để đáp ứng nhu cầu hoạt động của bộ máy nhà

•

–

nước.
Chi chuyển giao: bao gồm các khoản chi cứu tế xã hội, an sinh xã hội, bảo


–

hiểm xã hội, các khoản trợ cấp.
Chi an ninh quốc phòng.
Chi đầu tư phát triển :
Chi xây dựng các công trình thuộc kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội.
Đầu tư, hỗ trợ các doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực cần có sự tham gia quản

lý và điều tiết của nhà nước.
– Chi hỗ trợ cho các quỹ hỗ trợ tài chính của Chính phủ.
– Chi dự trữ nhà nước.
Căn cứ vào quy trình lập ngân sách chi tiêu công được chia thành :

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công


Chi tiêu công theo các yếu tố đầu vào:

Với các phân chia này, dựa vào sự liệt kê các khoản mục mua sắm các phương
tiện cần thiết cho hoạt động của các cơ quan, đơn vị để qua đó chính phủ xác lập
mức kinh phí tài trợ. Thông thường có các khoản mục cơ bản như: chi mua tài sản
cố định; chi mua tài sản lưu động; chi lương và các khoản phụ cấp; chi bằng tiền

khác.


Chi tiêu công theo đầu ra:

Mức kinh phí phân bổ cho một cơ quan, đơn vị không căn cứ vào các yếu tố
đầu vào mà dựa vào khối lượng công việc đầu ra và kết quả tác động đến mục tiêu
hoạt động của đơn vị.
2.

Các nhân tố ảnh hưởng đến chi tiêu công và việc tăng chi tiêu công

2.1

Các nhân tố ảnh hưởng đến chi tiêu công

•
–

Sự phát triển về vai trò của chính phủ trong nền kinh tế
Gánh vác thêm nhiệm vụ mới
Sở dĩ chi tiêu công có sự tăng lên nhanh chóng là vì vai trò của chính phủ

ngày càng được mở rộng. Sự mở rộng này là do xã hội ngày càng phát triển, ngày
càng công nghiệp hóa khi đó chính phủ phải có vị thế mạnh hơn để thiết lập và vận
hành tổ chức giải quyết những mối quan hệ đan xen đó, điều này tất yếu dẫn đến sự
gia tăng nhanh và mở rộng chi tiêu công. Và chính phủ phải gánh vác thêm những
nhiệm vụ mới. Thêm vào đó, sự phát triển của nền kinh tế sẽ có nhu cầu mới xuất
hiện mà khu vực tư sẽ không tham gia vì không có lời hoặc không đủ nguồn lực để
thực hiện hoạt động sản xuất. Vì vậy, chính phủ cần có sự can thiệp và tham gia sản

xuất những loại hàng hóa đó.
–

Xã hội hóa các rủi ro

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

Sự gia tăng chi tiêu công còn bắt nguồn từ sự thay đổi phong tục và tư tưởng
hay còn gọi đó là sự “ xã hội hóa các rủi ro ”. Đáng lý ra mỗi cá nhân trong xã hội
phải cố gắng đối phó với mọi rủi ro bằng cách phòng ngừa của riêng m ìn h,
n h ư n g do kh ô n g đ ủ kh ả n ă n g h o ặ c k hô n g n hậ n t h ứ c đ ư ợ c đ ầ y đ ủ
t r á c h nhiệm, nên dần dần người ta đã chuyển sang nhà nước. Nghĩa là chính phủ
phải đứng ra bảo hiểm, phụ cấp lương và tái phân phối các gánh nặng đó
cho toàn thể xã hội để đảm bảo mức sống tối thiểu của mỗi công dân.
•

Sự thay đổi quan niệm tổng quát về tài chính công
Sự thay đổi quan niệm tổng quát về tài công đã làm thay đổi không

nhỏ về quy mô chi tiêu công.
Trong thời kì chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh, theo quan điểm các
nhà kinh tế học cổ điển thì mục đích cơ bản nhất của tài chính công là
cung cấp cho nhà nước đủ tiền để duy trì hoạt động quản lý hành chính,
an ninh, quân đội.
Trong nền kinh tế thị trường hiện đại, các nhà kinh tế cho rằng tài
chính công là công cụ để nhà nước quản lý kinh tế, khắc phục những
khuyết tật của thị trường. Chi tiêu công không chỉ đơn thuần tài trợ cho
các hoạt động hành chính mà còn tài trợ cho các hoạt động kinh tế, đảm
bảo sự cân bằng kinh tế vĩ mô và ổn định xã hội. Sự gia tăng chi tiêu công

có thể là một giải pháp hữu hiệu để vực dậy một nền kinh tế đang suy
thoái và gia tăng chi tiêu công có ảnh hưởng đến sự tái phân phối nguồn
lực giữa khu vực công và khu vực tư.
Vậy có nên giới hạn quy mô chi tiêu công không?
Các nhà kinh tế học cổ điển đưa ra chủ trương là cần đặt một giới
hạn tối đa cho chi tiêu công. Theo họ thì bất kì một khoản công phí nào

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

cũng là một gánh nặng cho quốc gia. Quan điểm này được cho là không
đúng bởi vì: Người dân đóng thuế đáp lại họ hưởng được rất nhiều lợi ích
mà chi tiêu công mang lại như giáo dục, chăm sóc y tế, Bảo hiểm xã hội,
các tiện ích từ cơ sở hạ tầng, các khoản thu nhập mà nhà nước chuyển
giao cho người nghèo, góp phần ổn định cuộc sống xã hội. Tuy vậy quy
mô chi tiêu công không phải là không giới hạn. Nhà nước không thể mở
rộng quy mô chi tiêu công đến 100% GDP. Sự thất bại của cơ chế kế
hoạch hóa tập trung trước đây ở các nước thuộc Xã hội chủ nghĩa là một
bằng chứng điển hình. “ sau năm 1975 khi đất nước thống nhất cả nước đi
lên xây dựng và phát triển kinh tế thì cơ chế kế hoạch hóa tập trung lại
càng bộc lộ những điểm hạn chế của nó như: cạnh tranh ít làm kìm hãm
sự tiến bộ khoa học kỹ thuật, không kích thích tính năng động sáng tạo
của các đơn vị sản xuất kinh doanh, đội ngũ cán bộ công chức hành chính
nhà nước trở nên quan liêu, lộng quyền. việc duy trì quá lâu nền kinh tế
kế hoạch hóa tập trung từ 1954-1986 đã làm cho nền kinh tế của nước ta
lâm vào tình trạng khủng hoảng, trì trệ.”
Lý thuyết kinh tế học hiện đại cho rằng nền kinh tế muốn phát triển
ổn định cần có sự phối hợp giữa bàn tay nhà nước và bàn tay thị trường
trong quá trình tái phân phối thu nhập. Điều này có nghĩa là, quy mô chi
tiêu công nên có sự giới hạn nhất định. Các nhà kinh tế thường nêu sự

giới hạn chi tiêu công trên các khía cạnh:
–

Tiết kiệm và hạn chế có một số khoản chi tiêu công cần thiết

như chi phí hành chính thuần túy, hoặc những hoạt động của khu vực
công mà sự quản lý không hiệu quả so với hoạt động của khu vực tương
đương thì những khu vực này nên chuyển sang cho khu vực tư.

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

–

Giới hạn chi tiêu công cần có sự linh hoạt theo chu kỳ kinh tế:

Khi nền kinh tế suy thoái, cần tăng chi tiêu để thúc đẩy kinh tế phát triển
và ngược lại khi nền kinh tế hưng thịnh thì cần cắt giảm chi tiêu công.
2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến tăng chi tiêu công
Tỷ trọng GDP thường có xu hướng tăng dần theo từng năm. Có nhiều
nguyên nhân dẫn đến tình trạng này :


Thứ nhất là do sự mở rộng không ngừng vai trò của nhà nước:
Khi xã hội ngày càng phát triển, ngày càng công nghiệp hóa thì hệ

thống các mối quan hệ xã hội, thương mại và pháp lý trong nền kinh tế
ngày càng trở nên nhiều và phức tạp hơn. Khi đó, chính phủ cần phải có
vị thế mạnh hơn để thiết lập và vận hành tổ chức giải quyết những mối
quan hệ đan xen đó, điều này tất yếu dẫn đến sự tăng nhanh và mở rộng

của chi tiêu công, đặc biệt trong lĩnh vực luật pháp và duy trì trật tự cho
giao thông, liên lạc.


Thứ hai là do thu nhập bình quân đầu người tăng:
Quá trình tăng trưởng GDP trên đầu người cũng chính là quá trình

phát triển của nền kinh tế từ độ thấp lên cao. Trong quá trình đó, đầu ra
của các hàng hóa công cộng cũng không ngừng tăng theo, số liệu thống kê
cho thấy mức chi tiêu của hàng hóa công cộng không chỉ tăng về số tuyệt
đối mà còn cả tỷ trọng trong GDP.


Thứ ba là do thay đổi công nghệ
Sự thay đổi công nghệ cũng ảnh hưởng lớn đến tỷ trọng chi tiêu cho

hàng hóa công cộng thể hiện qua việc làm thay đổi quy trình sản xuất và
các sản phẩm được tạo ra.Sự tác động đó có thể theo chiều hướng tăng

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

hoặc giảm tầm quan trọng tương đối của các loại hàng hóa công công
cộng. Do đó cũng làm chi tiêu công cộng thay đổi theo.


Thứ tư là do thay đổi dân số:
Đây cũng là yếu tố quan trọng quyết định sự thay đổi chi tiêu công

cộng. Dân số tăng ảnh hưởng tới các khoản chi tiêu cho giáo dục, y tế…

tương tự hiện tượng “ lão hóa dân số” chính phủ cũng phải tăng thêm cho
các khoản chi y tế và phúc lợi xã hội. đó là các chi phí phát sinh khác do
việc thiếu hụt lực lượng lao động gây ra.


Thứ năm là do quá trình đô thị hóa:

Quá trình đô thị hóa sẽ làm tăng nhu cầu vốn mới không có ở các vùng
nông thôn như các nhu cầu hàng hóa và dịch vụ công cộng như đường xá,
cầu cống, khu vui chơi giải trí, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục… vì
vậy chi tiêu công cũng tăng.
3.

Vai trò của chi tiêu công

3.1

Vai trò thu hút đầu tư của khu vực tư và chuyển dịch cơ cấu kinh tế.



Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nói chung hay cơ cấu ngành kinh tế nói
riêng, nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, để không ngừng
tăng năng suất lao động làm cho nền kinh tế tăng trưởng nhanh, nâng cao đời



sống vật chất và văn hoá cho nhân dân.
Thu hút vốn từ khu vực tư vì việc tính toán cụ thể việc cắt giảm đầu tư công trên
cơ sở rà soát lại danh mục các dự án kinh doanh không có hiệu quả, đầu tư tràn lan

và phân tán khó thu hồi vốn, gây ra tình trạng nợ xấu. Việc tính toán cần đưa ra con
số cụ thể cũng với những tác động về mặt kinh tế, xã hội, môi trường và các tác
động khác để cân nhắc sẽ phải cắt giảm toàn bộ hay cắt giảm một phần để giảm
thiểu những tác động tiêu cực. Những dự án đầu tư công đang triển khai cần xác

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

định cụ thể tỷ lệ đầu tư công và đầu tư từ các nguồn vốn khác để các nhà đầu tư,
đặc biệt là các nhà đầu tư tư nhân hiểu rõ tình hình để có thể tham gia đầu tư có


hiệu quả.
Khắc phục được khuyết tật của thị trường như: độc quyền, hàng hóa công, ngoại
ứng hay thông tin không đối xứng…tuy nhiên, cũng cần phải thấy sự can thiệp của
chính phủ vào phân bổ nguồn lực không phải là chìa khóa vạn năng để giải quyết
mọi vấn đề. Bởi lẽ, chính phủ cũng có những hạn chế của mình và mọi chính sách
can thiệp đều kèm theo chi phí nhất định. Vì thế, chính sách đó phải mang lại cho
xã hội những lợi ích lớn hơn những chi phí phát sinh mà xã hội gánh chịu.
3.2. Vai trò tái phân phối thu nhập, thực hiện công bằng xã hội.
Kinh tế tăng trưởng kéo theo sự chênh lệch giữa các vùng miền, vùng dân cư
ngày càng gia tăng. Để thực hiện công bằng xã hội, giảm bớt khoảng cách giữa
người giàu và người nghèo, chính phủ sử dụng các chính sách tài chính công thông
qua công cụ thuế và chi tiêu công
Đây là một mục tiêu quan trọng đứng sau nhiều chính sách của chính phủ,
chính phủ có thể thực hiện mục tiêu này bằng cách thức trực tiếp như đánh thuế
trực tiếp: thuế trực thu mà cụ thể là thuế thu nhập cá nhân, thuế gián thu như thuế
tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT thuế xuất nhập khẩu và chi trợ cấp bằng tiền cho các
đối tượng cần thiết giảm bớt khó khăn cho người nghèo, việc chính phủ cung cấp
các dịch vụ y tế giáo dục, nhà ở và các dịch vụ xã hội khác cũng là trọng tâm của

các chính sách phân phối lại.
Ngoài ra, các hoạt động điều tiết như bảo vệ người tiêu dùng, chống độc
quyền, đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh thực phẩm… cũng mang hàm ý phân
phối lại. Tuy nhiên, đứng sau mỗi mức độ phân phối đó đều hàm chứa sự đánh đổi
giữa hiệu quả và công bằng, vì nó có liên quan đến những chi phí nhất định để đảm
bảo hoạt động phân phối lại mang tính hiệu quả cao.

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

3.3.

Vai trò điều chỉnh chu kỳ và ổn định nền kinh tế
Sự ổn định được đánh giá từ nhiều chỉ tiêu như: đảm bảo tốc độ tăng trưởng

một cách hợp lý và bền vững, duy trì lao động ở tỷ lệ cao, thực hiện cân đối cán
cân thanh toán quốc tế, bình ổn thị trường và kiểm soát lạm phát. Các chính sách
chi tiêu công giữ vai trò thiết yếu trong việc đạt mục tiêu kinh tế vĩ mô, nâng cao
tốc độ tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế. Để đảm bảo điều đó, nhà nước cần thực
hiện đồng bộ nhiều biện pháp về tài chính như thực hiện công cụ tài chính công tập
thể, tạo các quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước và sử dụng một cách linh hoạt.
Chính sách kinh tế vĩ mô nhằm ổn định thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bao
gồm các chính sách tào khóa ( thuế và chi tiêu của chính phủ)và chính sách tiền tệ (
mức cung tiền, lãi suất, tín dụng…). bằng việc sử dụng một cách cẩn thận 2 công
cụ tài chính này, chính phủ có thể tác động đến tổng chi tiêu của xã hội, tốc độ tăng
trưởng kinh tế, tổng sản lượng, tỷ lệ người lao động có việc làm, mức giá cũng như
tỷ lệ lạm phát của nền kinh tế, ổn định nền kinh tế vĩ mô. Do đó, nhà nước cần tăng
cường can thiệp, quản lý và điều tiết là hết sức cần thiết thông qua vai trò của chi
tiêu công.
KẾT LUẬN

Để quản lý có hiệu quả tình hình chi tiêu công hiện nay, đòi hỏi Chính phủ
phải luôn quan tâm, xem xét, bởi vì nó không chỉ tác động đến nền kinh tế trước
mắt mà còn là sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Trong bối cảnh kinh tế toàn
cầu đang có những biến động lớn như hiện nay, vấn đề quản lý chi tiêu công hiệu
quả lại cấp bách hơn bao giờ hết.

Những vấn đề cơ bản về chi tiêu công

Các khoản viện trợ không hoàn trả của nhà nước những nước, những tổ chức triển khai, cánhân ở ngoài nước cho nhà nước Việt NamCác khoản thu khác theo pháp luật của pháp lý. – Quỹ ngoài ngân sách : Quỹ dự trữ quốc giaQuỹ tương hỗ phát triểnQuỹ bảo hiểm xã hộiQuỹ bảo vệ môi trường1. 2. Những yếu tố cơ bản về chi tiêu côngQuỹ dự trữ ngoại hốivà một số ít quỹ khácĐặc điểm của chi tiêu công : Chi tiêu công ship hàng quyền lợi chung của hội đồng dân cư ở những vùng hay phạm vi1. 3. vương quốc. Điều này xuất phát từ tính năng quản trị tổng lực nền kinh tế tài chính xã hội củaNhà nước và cũng chính trong quy trình thực thi tính năng đó, Nhà nước đãcung cấp một lượng sản phẩm & hàng hóa công khổng lồ cho nền kinh tế tài chính. Chi tiêu công luôn gắn liền với cỗ máy Nhà nước và những trách nhiệm kinh tế tài chính, chínhtrị, xã hội mà Nhà nước triển khai. Các khoản chi tiêu công do chính quyền sở tại Nhà nước những cấp đảm nhiệm theocác nội dung đã được pháp luật trong phân cấp quản trị ngân sách Nhà nước và cáckhoản chi tiêu này nhằm mục đích bảo vệ cho những cấp chính quyền sở tại thực thi chức năngquản lý, tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Mặt khác những cấp quyền lực tối cao Nhà nước là chủthể duy nhất quyết định hành động cơ cấu tổ chức, nội dung, mức độ của những khoản chi tiêu côngnhằm triển khai những tiềm năng, trách nhiệm kinh tế tài chính, chính trị, xã hội của vương quốc. Chi tiêu công mang đặc thù công cộngChi tiêu công tương ứng với những đơn đặt hàng của nhà nước về mua hànghóa, dịch vụ nhằm mục đích triển khai những tính năng, trách nhiệm của Nhà nước. Đồng thời đócũng là những khoản chi thiết yếu và phát sinh tương đối không thay đổi như chi lươngcho đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước chi sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ công cung ứng nhucầu tiêu dùng công cộng của dân cư … Chi tiêu công mang tính không hoàn trả hay hoàn trả không trưc tiếp và bộc lộ ởchỗ không phải mọi khoản thu với mức độ và số lượng của những địa chỉ cụ thểđều được hoàn trả dưới hình thức những khoản chi tiêu công. Điều này được quyếtđịnh bởi công dụng tổng hợp về kinh tế tài chính – xã hội của Nhà nước. 1.4. Phân loại : Việc phân loại chi tiêu công nhằm mục đích mục tiêu sau : Giúp cho nhà nước thiết lập được những chương trình hành vi. Những yếu tố cơ bản về chi tiêu côngTăng cường tính hiệu suất cao trong việc thi hành ngân sách nói chung và chi tiêucông nói riêng. Quy định tính nghĩa vụ và trách nhiệm trong việc phân phối và sử dụng nguồn lực tàichính nhà nước. Cho phép nghiên cứu và phân tích tác động ảnh hưởng những hoạt động giải trí kinh tế tài chính của nhà nước đốivới nền kinh tế tài chính. Một số tiêu thức phân loại : Căn cứ công dụng vĩ mô của nhà nước : Chi tiêu công được chi cho những hoạt động giải trí sau : Xây dựng hạ tầng. Tòa án và viện trấn áp. Hệ thống quân đội và bảo mật an ninh xã hội. Hệ thống phúc lợi xã hội. Hỗ trợ cho những doanh nghiệp. Hệ thống quản trị hành chính Nhà nước. Chi tiêu viện trợ quốc tế, ngoại giao. Chi khác. Căn cứ vào đặc thù kinh tế tài chính chi tiêu công được chia thành :  Chi liên tục : – Sự nghiệp kinh tế tài chính, giáo dục, giảng dạy, điều tra và nghiên cứu khoa học, y tế, văn hóa truyền thống. – Chi hành chính : gồm có những khoản chi lương cho đội ngũ công chức nhànước, những khoản chi sản phẩm & hàng hóa để cung ứng nhu yếu hoạt động giải trí của cỗ máy nhànước. Chi chuyển giao : gồm có những khoản chi cứu tế xã hội, phúc lợi xã hội, bảohiểm xã hội, những khoản trợ cấp. Chi bảo mật an ninh quốc phòng. Chi góp vốn đầu tư tăng trưởng : Chi thiết kế xây dựng những khu công trình thuộc kiến trúc kinh tế tài chính – xã hội. Đầu tư, tương hỗ những doanh nghiệp thuộc những nghành nghề dịch vụ cần có sự tham gia quảnlý và điều tiết của nhà nước. – Chi tương hỗ cho những quỹ tương hỗ kinh tế tài chính của nhà nước. – Chi dự trữ nhà nước. Căn cứ vào quy trình tiến độ lập ngân sách chi tiêu công được chia thành : Những yếu tố cơ bản về chi tiêu côngChi tiêu công theo những yếu tố nguồn vào : Với những phân loại này, dựa vào sự liệt kê những khoản mục shopping những phươngtiện thiết yếu cho hoạt động giải trí của những cơ quan, đơn vị chức năng để qua đó cơ quan chính phủ xác lậpmức kinh phí đầu tư hỗ trợ vốn. Thông thường có những khoản mục cơ bản như : chi mua tài sảncố định ; chi mua gia tài lưu động ; chi lương và những khoản phụ cấp ; chi bằng tiềnkhác. Chi tiêu công theo đầu ra : Mức kinh phí đầu tư phân chia cho một cơ quan, đơn vị chức năng không địa thế căn cứ vào những yếu tốđầu vào mà dựa vào khối lượng việc làm đầu ra và tác dụng tác động ảnh hưởng đến mục tiêuhoạt động của đơn vị chức năng. 2. Các tác nhân ảnh hưởng tác động đến chi tiêu công và việc tăng chi tiêu công2. 1C ác nhân tố ảnh hưởng tác động đến chi tiêu côngSự tăng trưởng về vai trò của cơ quan chính phủ trong nền kinh tếGánh vác thêm trách nhiệm mớiSở dĩ chi tiêu công có sự tăng lên nhanh gọn là vì vai trò của chính phủngày càng được lan rộng ra. Sự lan rộng ra này là do xã hội ngày càng tăng trưởng, ngàycàng công nghiệp hóa khi đó chính phủ nước nhà phải có vị thế mạnh hơn để thiết lập và vậnhành tổ chức triển khai xử lý những mối quan hệ xen kẽ đó, điều này tất yếu dẫn đến sựgia tăng nhanh và lan rộng ra chi tiêu công. Và chính phủ nước nhà phải gánh vác thêm nhữngnhiệm vụ mới. Thêm vào đó, sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính sẽ có nhu yếu mới xuấthiện mà khu vực tư sẽ không tham gia vì không có lời hoặc không đủ nguồn lực đểthực hiện hoạt động giải trí sản xuất. Vì vậy, cơ quan chính phủ cần có sự can thiệp và tham gia sảnxuất những loại sản phẩm & hàng hóa đó. Xã hội hóa những rủi roNhững yếu tố cơ bản về chi tiêu côngSự ngày càng tăng chi tiêu công còn bắt nguồn từ sự biến hóa phong tục và tư tưởnghay còn gọi đó là sự “ xã hội hóa những rủi ro đáng tiếc ”. Đáng lý ra mỗi cá thể trong xã hộiphải nỗ lực đối phó với mọi rủi ro đáng tiếc bằng cách phòng ngừa của riêng m ìn h, n h ư n g do kh ô n g đ ủ kh ả n ă n g h o ặ c k hô n g n hậ n t h ứ c đ ư ợ c đ ầ y đ ủt r á c h nhiệm, nên từ từ người ta đã chuyển sang nhà nước. Nghĩa là chính phủphải đứng ra bảo hiểm, phụ cấp lương và tái phân phối những gánh nặng đócho toàn thể xã hội để bảo vệ mức sống tối thiểu của mỗi công dân. Sự đổi khác ý niệm tổng quát về kinh tế tài chính côngSự biến hóa ý niệm tổng quát về tài công đã làm biến hóa khôngnhỏ về quy mô chi tiêu công. Trong thời kì chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh đối đầu, theo quan điểm cácnhà kinh tế tài chính học cổ xưa thì mục tiêu cơ bản nhất của kinh tế tài chính công làcung cấp cho nhà nước đủ tiền để duy trì hoạt động giải trí quản trị hành chính, bảo mật an ninh, quân đội. Trong nền kinh tế thị trường tân tiến, những nhà kinh tế tài chính cho rằng tàichính công là công cụ để nhà nước quản trị kinh tế tài chính, khắc phục nhữngkhuyết tật của thị trường. Chi tiêu công không chỉ đơn thuần hỗ trợ vốn chocác hoạt động giải trí hành chính mà còn hỗ trợ vốn cho những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, đảmbảo sự cân đối kinh tế tài chính vĩ mô và không thay đổi xã hội. Sự ngày càng tăng chi tiêu côngcó thể là một giải pháp hữu hiệu để vực dậy một nền kinh tế tài chính đang suythoái và ngày càng tăng chi tiêu công có ảnh hưởng tác động đến sự tái phân phối nguồnlực giữa khu vực công và khu vực tư. Vậy có nên số lượng giới hạn quy mô chi tiêu công không ? Các nhà kinh tế tài chính học cổ xưa đưa ra chủ trương là cần đặt một giớihạn tối đa cho chi tiêu công. Theo họ thì bất kể một khoản công phí nàoNhững yếu tố cơ bản về chi tiêu côngcũng là một gánh nặng cho vương quốc. Quan điểm này được cho là khôngđúng chính do : Người dân đóng thuế đáp lại họ hưởng được rất nhiều lợi íchmà chi tiêu công mang lại như giáo dục, chăm nom y tế, Bảo hiểm xã hội, những tiện ích từ hạ tầng, những khoản thu nhập mà nhà nước chuyểngiao cho người nghèo, góp thêm phần không thay đổi đời sống xã hội. Tuy vậy quymô chi tiêu công không phải là không số lượng giới hạn. Nhà nước không hề mởrộng quy mô chi tiêu công đến 100 % GDP. Sự thất bại của chính sách kếhoạch hóa tập trung chuyên sâu trước đây ở những nước thuộc Xã hội chủ nghĩa là mộtbằng chứng nổi bật. “ sau năm 1975 khi quốc gia thống nhất cả nước đilên thiết kế xây dựng và tăng trưởng kinh tế tài chính thì chính sách kế hoạch hóa tập trung chuyên sâu lạicàng thể hiện những điểm hạn chế của nó như : cạnh tranh đối đầu ít làm kìm hãmsự tân tiến khoa học kỹ thuật, không kích thích tính năng động sáng tạocủa những đơn vị chức năng sản xuất kinh doanh thương mại, đội ngũ cán bộ công chức hành chínhnhà nước trở nên quan liêu, lộng quyền. việc duy trì quá lâu nền kinh tếkế hoạch hóa tập trung chuyên sâu từ 1954 – 1986 đã làm cho nền kinh tế tài chính của nước talâm vào thực trạng khủng hoảng cục bộ, ngưng trệ. ” Lý thuyết kinh tế tài chính học văn minh cho rằng nền kinh tế tài chính muốn phát triểnổn định cần có sự phối hợp giữa bàn tay nhà nước và bàn tay thị trườngtrong quy trình tái phân phối thu nhập. Điều này có nghĩa là, quy mô chitiêu công nên có sự số lượng giới hạn nhất định. Các nhà kinh tế tài chính thường nêu sựgiới hạn chi tiêu công trên những góc nhìn : Tiết kiệm và hạn chế có 1 số ít khoản chi tiêu công cần thiếtnhư ngân sách hành chính thuần túy, hoặc những hoạt động giải trí của khu vựccông mà sự quản trị không hiệu suất cao so với hoạt động giải trí của khu vực tươngđương thì những khu vực này nên chuyển sang cho khu vực tư. Những yếu tố cơ bản về chi tiêu côngGiới hạn chi tiêu công cần có sự linh động theo chu kỳ luân hồi kinh tế tài chính : Khi nền kinh tế tài chính suy thoái và khủng hoảng, cần tăng chi tiêu để thôi thúc kinh tế tài chính phát triểnvà ngược lại khi nền kinh tế tài chính hưng thịnh thì cần cắt giảm chi tiêu công. 2.2. Các tác nhân tác động ảnh hưởng đến tăng chi tiêu côngTỷ trọng GDP thường có xu thế tăng dần theo từng năm. Có nhiềunguyên nhân dẫn đến thực trạng này : Thứ nhất là do sự lan rộng ra không ngừng vai trò của nhà nước : Khi xã hội ngày càng tăng trưởng, ngày càng công nghiệp hóa thì hệthống những mối quan hệ xã hội, thương mại và pháp lý trong nền kinh tếngày càng trở nên nhiều và phức tạp hơn. Khi đó, chính phủ nước nhà cần phải cóvị thế mạnh hơn để thiết lập và quản lý và vận hành tổ chức triển khai xử lý những mốiquan hệ xen kẽ đó, điều này tất yếu dẫn đến sự tăng nhanh và mở rộngcủa chi tiêu công, đặc biệt quan trọng trong nghành pháp luật và duy trì trật tự chogiao thông, liên lạc. Thứ hai là do thu nhập trung bình đầu người tăng : Quá trình tăng trưởng GDP trên đầu người cũng chính là quá trìnhphát triển của nền kinh tế tài chính từ độ thấp lên cao. Trong quy trình đó, đầu racủa những sản phẩm & hàng hóa công cộng cũng không ngừng tăng theo, số liệu thống kêcho thấy mức chi tiêu của sản phẩm & hàng hóa công cộng không chỉ tăng về số tuyệtđối mà còn cả tỷ trọng trong GDP.Thứ ba là do thay đổi công nghệSự đổi khác công nghệ tiên tiến cũng tác động ảnh hưởng lớn đến tỷ trọng chi tiêu chohàng hóa công cộng bộc lộ qua việc làm đổi khác quá trình sản xuất vàcác loại sản phẩm được tạo ra. Sự tác động ảnh hưởng đó hoàn toàn có thể theo khunh hướng tăngNhững yếu tố cơ bản về chi tiêu cônghoặc giảm tầm quan trọng tương đối của những loại sản phẩm & hàng hóa công côngcộng. Do đó cũng làm chi tiêu công cộng đổi khác theo. Thứ tư là do đổi khác dân số : Đây cũng là yếu tố quan trọng quyết định hành động sự biến hóa chi tiêu côngcộng. Dân số tăng ảnh hưởng tác động tới những khoản chi tiêu cho giáo dục, y tế … tương tự như hiện tượng kỳ lạ “ lão hóa dân số ” chính phủ nước nhà cũng phải tăng thêm chocác khoản chi y tế và phúc lợi xã hội. đó là những ngân sách phát sinh khác doviệc thiếu vắng lực lượng lao động gây ra. Thứ năm là do quy trình đô thị hóa : Quá trình đô thị hóa sẽ làm tăng nhu yếu vốn mới không có ở những vùngnông thôn như những nhu yếu sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ công cộng như đường xá, cầu và cống, khu đi dạo vui chơi, dịch vụ chăm nom sức khỏe thể chất, giáo dục … vìvậy chi tiêu công cũng tăng. 3. Vai trò của chi tiêu công3. 1V ai trò lôi cuốn góp vốn đầu tư của khu vực tư và vận động và di chuyển cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính. Thúc đẩy chuyển dời cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính nói chung hay cơ cấu tổ chức ngành kinh tế tài chính nóiriêng, nhằm mục đích kêu gọi và sử dụng có hiệu suất cao mọi nguồn lực, để không ngừngtăng hiệu suất lao động làm cho nền kinh tế tài chính tăng trưởng nhanh, nâng cao đờisống vật chất và văn hoá cho nhân dân. Thu hút vốn từ khu vực tư vì việc thống kê giám sát đơn cử việc cắt giảm góp vốn đầu tư công trêncơ sở thanh tra rà soát lại hạng mục những dự án Bất Động Sản kinh doanh thương mại không có hiệu suất cao, góp vốn đầu tư tràn lanvà phân tán khó tịch thu vốn, gây ra thực trạng nợ xấu. Việc đo lường và thống kê cần đưa ra consố đơn cử cũng với những tác động ảnh hưởng về mặt kinh tế tài chính, xã hội, môi trường tự nhiên và những tácđộng khác để xem xét sẽ phải cắt giảm hàng loạt hay cắt giảm một phần để giảmthiểu những tác động ảnh hưởng xấu đi. Những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư công đang tiến hành cần xácNhững yếu tố cơ bản về chi tiêu côngđịnh đơn cử tỷ suất góp vốn đầu tư công và góp vốn đầu tư từ những nguồn vốn khác để những nhà đầu tư, đặc biệt quan trọng là những nhà đầu tư tư nhân hiểu rõ tình hình để hoàn toàn có thể tham gia góp vốn đầu tư cóhiệu quả. Khắc phục được khuyết tật của thị trường như : độc quyền, sản phẩm & hàng hóa công, ngoạiứng hay thông tin không đối xứng … tuy nhiên, cũng cần phải thấy sự can thiệp củachính phủ vào phân chia nguồn lực không phải là chìa khóa vạn năng để giải quyếtmọi yếu tố. Bởi lẽ, chính phủ nước nhà cũng có những hạn chế của mình và mọi chính sáchcan thiệp đều kèm theo ngân sách nhất định. Vì thế, chủ trương đó phải mang lại choxã hội những quyền lợi lớn hơn những ngân sách phát sinh mà xã hội gánh chịu. 3.2. Vai trò tái phân phối thu nhập, thực thi công minh xã hội. Kinh tế tăng trưởng kéo theo sự chênh lệch giữa những vùng miền, vùng dân cưngày càng ngày càng tăng. Để thực thi công minh xã hội, giảm bớt khoảng cách giữangười giàu và người nghèo, chính phủ nước nhà sử dụng những chủ trương kinh tế tài chính công thôngqua công cụ thuế và chi tiêu côngĐây là một tiềm năng quan trọng đứng sau nhiều chủ trương của cơ quan chính phủ, chính phủ nước nhà hoàn toàn có thể triển khai tiềm năng này bằng phương pháp trực tiếp như đánh thuếtrực tiếp : thuế trực thu mà đơn cử là thuế thu nhập cá thể, thuế gián thu như thuếtiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế GTGT thuế xuất nhập khẩu và chi trợ cấp bằng tiền cho cácđối tượng thiết yếu giảm bớt khó khăn vất vả cho người nghèo, việc cơ quan chính phủ cung cấpcác dịch vụ y tế giáo dục, nhà tại và những dịch vụ xã hội khác cũng là trọng tâm củacác chủ trương phân phối lại. Ngoài ra, những hoạt động giải trí điều tiết như bảo vệ người tiêu dùng, chống độcquyền, bảo vệ an toàn lao động, vệ sinh thực phẩm … cũng mang hàm ý phânphối lại. Tuy nhiên, đứng sau mỗi mức độ phân phối đó đều hàm chứa sự đánh đổigiữa hiệu suất cao và công minh, vì nó có tương quan đến những ngân sách nhất định để đảmbảo hoạt động giải trí phân phối lại mang tính hiệu suất cao cao. Những yếu tố cơ bản về chi tiêu công3. 3. Vai trò kiểm soát và điều chỉnh chu kỳ luân hồi và không thay đổi nền kinh tếSự không thay đổi được nhìn nhận từ nhiều chỉ tiêu như : bảo vệ vận tốc tăng trưởngmột cách hài hòa và hợp lý và vững chắc, duy trì lao động ở tỷ suất cao, triển khai cân đối cáncân giao dịch thanh toán quốc tế, bình ổn thị trường và trấn áp lạm phát kinh tế. Các chính sáchchi tiêu công giữ vai trò thiết yếu trong việc đạt tiềm năng kinh tế tài chính vĩ mô, nâng caotốc độ tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế tài chính. Để bảo vệ điều đó, nhà nước cần thựchiện đồng điệu nhiều giải pháp về kinh tế tài chính như triển khai công cụ kinh tế tài chính công tậpthể, tạo những quỹ kinh tế tài chính ngoài ngân sách nhà nước và sử dụng một cách linh động. Chính sách kinh tế tài chính vĩ mô nhằm mục đích không thay đổi thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính baogồm những chủ trương tào khóa ( thuế và chi tiêu của cơ quan chính phủ ) và chủ trương tiền tệ ( mức cung tiền, lãi suất vay, tín dụng thanh toán … ). bằng việc sử dụng một cách cẩn trọng 2 côngcụ kinh tế tài chính này, chính phủ nước nhà hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến tổng chi tiêu của xã hội, vận tốc tăngtrưởng kinh tế tài chính, tổng sản lượng, tỷ suất người lao động có việc làm, mức giá cũng nhưtỷ lệ lạm phát kinh tế của nền kinh tế tài chính, không thay đổi nền kinh tế tài chính vĩ mô. Do đó, nhà nước cần tăngcường can thiệp, quản trị và điều tiết là rất là thiết yếu trải qua vai trò của chitiêu công. KẾT LUẬNĐể quản trị có hiệu suất cao tình hình chi tiêu công lúc bấy giờ, yên cầu Chính phủphải luôn chăm sóc, xem xét, chính bới nó không chỉ ảnh hưởng tác động đến nền kinh tế tài chính trướcmắt mà còn là sự tăng trưởng bền vững và kiên cố của mỗi vương quốc. Trong toàn cảnh kinh tế tài chính toàncầu đang có những dịch chuyển lớn như lúc bấy giờ, yếu tố quản trị chi tiêu công hiệuquả lại cấp bách hơn khi nào hết. Những yếu tố cơ bản về chi tiêu công

Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Đời Sống