Để xác định cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa người ta thường dựa vào số liệu thống kê tỉ lệ người biết chữ (từ 15 tuổi trở lên) và số năm đi học | Địa Lý 10 – Trường THPT Trịnh Hoài Đức
A. Từ 15 tuổi trở lên .
B. Từ 20 tuổi trở lên
C. Từ 30 tuổi trở lên
D. Từ 25 tuổi trở lên
Trả lời :
Đáp án đúng: D. Từ 25 tuổi trở lên
Giải thích:
Để xác lập cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa người ta thường dựa vào số liệu thống kê tỉ lệ người biết chữ ( từ 15 tuổi trở lên ) và số năm đi học của những người từ 25 tuổi trở lên
Cùng THPT Trịnh Hoài Đức tìm hiểu nội dung về Cơ cấu dân số nhé.
1. Cơ cấu dân số là gì ?
Ngoài quy mô và phân bổ dân số, cơ cấu dân số là đặc tính thứ ba, được hình thành dưới ảnh hưởng tác động của sự biến hóa mức sinh, mức chết và di dân. Sự phân loại tổng số dân của một nước hay một vùng thành những nhóm, những bộ phận theo một tiêu thức đặc trưng nhất định gọi là cơ cấu dân số. Ví dụ : như cơ cấu tự nhiên ( tuổi và giới tính ), cơ cấu dân tộc bản địa và cơ cấu xã hội thực trạng hôn nhân gia đình, tôn giáo, trình độ học vấn … ). Trong đó cơ cấu tuổi và giới tính của dân số là quan trọng nhất do tại không những nó tác động ảnh hưởng tới mức sinh, mức chết và di dân mà còn tác động ảnh hưởng tới quy trình tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội .
2. Cách phân loại cơ cấu dân số .
a. Cơ cấu dân số theo giới
– Khái niệm : Là bộc lộ đối sánh tương quan giữa giới nam so với giới nữ hoặc so với tổng số dân ( đơn vị chức năng : % ) .
– Đặc điểm :
+ Cơ cấu dân số theo giới có sự dịch chuyển theo thời hạn, từng nước, từng khu vực .
+ Nước tăng trưởng nữ nhiều hơn nam và ngược lại .
– Nguyên nhân : Trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính, chuyển cư, tuổi thọ trung bình nữ lớn hơn nam .
– Ảnh hưởng của cơ cấu dân số : Ảnh hưởng đến phân bổ sản xuất, tổ chức triển khai đời sống xã hội, hoạch định chủ trương tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của những vương quốc …
b. Cơ cấu dân số theo tuổi
Tuổi là một tiêu thức được sử dụng rất phổ cập trong những điều tra và nghiên cứu về dân số và xã hội. Trong dân số, tuổi được xác lập theo tuổi tròn ( lấy tròn theo số lần đã qua ngày kỷ niệm sinh nhật ). Để đánh giá cơ cấu tuổi của dân số, ta chia tổng số dân theo từng độ tuổi hay nhóm tuổi. Nhóm tuổi có khoảng cách đều nhau 5 năm, 10 năm, hoặc khoảng cách tuổi không đều nhau tùy thuộc mục tiêu điều tra và nghiên cứu như những nhóm dưới tuổi lao động ( 0-14 ), trong tuổi lao động ( 15-60 ), và trên tuổi lao động ( từ 60 trở lên ) … rồi tính tỷ trọng dân số của từng độ tuổi hay nhóm tuổi trong tổng số dân. Cơ cấu tuổi là biến số quan trọng trong quy trình tăng trưởng và để lập kế hoạch tăng trưởng KTXH, trong quy trình kế hoạch hóa nguồn lao động. Nó cũng là cơ sở quan trọng để đánh giá những quy trình dân số, tái sản xuất dân số, lập những kế hoạch và theo dõi tình hình thực thi KHHGĐ …
c. Cơ cấu dân số theo lao động
Cơ cấu dân số theo lao động cho biết nguồn lao động và dân số hoạt động giải trí theo khu vực kinh tế tài chính .
* Nguồn lao động
– Khái niệm : Là dân số trong tuổi lao động có năng lực tham gia lao động .
– Phân loại :
+ Nhóm dân số hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
+ Nhóm dân số không hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
* Dân số hoạt động giải trí theo khu vực kinh tế tài chính .
– Các khu vực kinh tế tài chính :
+ Khu vực I : Nông – lâm – ngư nghiệp .
+ Khu vực II : Công nghiệp – kiến thiết xây dựng .
+ Khu vực III : Thương Mại Dịch Vụ .
– Đặc điểm : Xu hướng tăng ở khu vực II và III, giảm khu vực I .
d. Cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa
– Đặc điểm :
+ Phản ánh trình độ dân trí và học vấn của dân cư, một tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng đời sống của một vương quốc .
+ Các nước tăng trưởng có trình độ văn hoá cao hơn những nước đang tăng trưởng và kém tăng trưởng .
Bảng Tỉ lệ biết chữ (từ 15 tuổi trở lên) và số năm đến trường (từ 25 tuổi trở lên), năm 2000
Các nhóm nước |
Tỉ lệ người biết chữ (%) |
Sô năm đi học |
Các nước tăng trưởng | > 90 | 10,0 |
Các nước đang tăng trưởng | 69 | 3,9 |
Các nước kém tăng trưởng | 46 | 1,6 |
– Tiêu chí xác lập cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa :
+ Tỉ lệ người biết chữ 15 tuổi trở lên .
+ Số năm đi học của người 25 tuổi trở lên .
e. Cơ cấu dân số theo một số tiêu thức khác
* Cơ cấu dân số theo thành thị, nông thôn
Là sự phân loại dân số theo vùng thành thị và nông thôn. Muốn tính tỷ suất dân số thành thị hay nông thôn của một địa phương ta lấy tổng dân số nông thôn hay thành thị chia cho tổng dân số của địa phương đó .
* Cơ cấu dân tộc – tôn giáo
Cơ cấu dân tộc bản địa : Đó là sự phân loại dân số theo những nhóm dân tộc bản địa. Việc điều tra và nghiên cứu sự biến hóa trong quy mô và ngày càng tăng dân số của những dân tộc bản địa khác nhau cùng với sự tăng trưởng trong kinh tế tài chính, văn hóa giáo dục và sức khỏe thể chất của từng dân tộc bản địa là những thông tin rất là quan trọng nhằm mục đích mục tiêu đạt được sự tăng trưởng bình đẳng đồng đều giữa những dân tộc bản địa trong một vương quốc .
* Cơ cấu dân số hoạt động kinh tế
Cơ cấu dân số hoạt động giải trí kinh tế tài chính phân loại thành nhóm những người có năng lực tham gia hoạt động giải trí sản xuất và nhóm những người chỉ tiêu dùng ( nhóm nhờ vào ) .
* Cơ cấu theo trình độ học vấn, trình độ chuyên môn kỹ thuật
Đây cũng là đặc trưng rất quan trọng của dân số. Theo cơ cấu này dân số từ 5 tuổi trở lên được xem xét theo những nội dung sau : ( 1 ) tình hình nhập học, ( 2 ) quy trình học tập, ( 3 ) trình độ học vấn cao nhất, trình độ trình độ kỹ thuật cao nhất ( so với dân số từ 13 tuổi trở lên ) đạt được .
* Cơ cấu dân số theo tình trạng hôn nhân
Dân số từ 13 tuổi trở lên được phân loại theo những nhóm : ( 1 ) Chưa từng có vợ ( chồng ), ( 2 ) Có vợ ( chồng ), ( 3 ) Góa vợ hoặc chồng ( nhưng chưa kết hôn lại tại thời gian tìm hiểu ), ( 4 ) Ly hôn ( chưa kết hôn lại tại thời gian tìm hiểu ), ( 5 ) Ly thân .
Đăng bởi : trung học phổ thông Trịnh Hoài Đức
Chuyên mục : Lớp 10, Địa lý 10
Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Đời Sống