Chung sống trước ngày 3-1-1987 là hôn nhân thực tế?
Một ví dụ tiêu biểu vượt trội đã được đưa ra : Ông A chung sống với bà B nhiều năm, đã có con chung và gia tài chung. Đến năm 1970, ông A lấy thêm vợ lẽ là bà C ( có tổ chức triển khai cưới hỏi ), sau đó sống với bà C. Năm 2002, ông A xin ly hôn bà C. Vậy quan hệ giữa ông và bà C có phải là hôn nhân thực tế hay không ?
Chỉ cần chung sống như vợ chồng?
Những thẩm phán theo cách hiểu thứ nhất cho rằng trong trường hợp này, quan hệ giữa ông A và bà C vẫn được công nhận là hôn nhân thực tế dù vừa vi phạm về hình thức (không đăng ký kết hôn) vừa vi phạm về nội dung (ông A đã có vợ hợp pháp là bà B).
Bạn đang đọc: Chung sống trước ngày 3-1-1987 là hôn nhân thực tế?
Các thẩm phán lý giải : Theo Điều 3 Nghị quyết 35, hai bên nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 3-1-1987 ( ngày Luật Hôn nhân và Gia đình năm 1986 có hiệu lực thực thi hiện hành ) nhưng không đăng ký kết hôn thì được tòa công nhận là vợ chồng khi ly hôn. Như vậy, pháp luật trên không hề pháp luật nam nữ sống với nhau như vợ chồng phải có đủ điều kiện kèm theo kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình .
Vì luật không lao lý nên những thẩm phán cho rằng chỉ cần điều kiện kèm theo duy nhất là hai bên chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 3-1-1987 thì công nhận họ là vợ chồng mà không cần điều kiện kèm theo gì khác. Luật pháp không bắt buộc mà chỉ khuyến khích họ đi đăng ký kết hôn nên giả sử họ không ĐK thì thực ra họ vẫn có mối quan hệ vợ chồng .
Một phiên tòa xử ly hôn tại TAND quận 10, TP.HCM. Ảnh minh họa: HTD
Hay phải đủ các điều kiện kết hôn?
trái lại, nhiều thẩm phán khác không đống ý với cách hiểu trên. Theo họ, ông A và bà C sẽ không được công nhận là vợ chồng dù hai bên có tổ chức triển khai cưới hỏi đàng hoàng, có sống chung từ năm 1970 bởi ông A đang có vợ là bà B .
Theo những thẩm phán, Điều 3 Nghị quyết 35 chỉ châm chước cho những trường hợp sống chung với nhau như vợ chồng trước ngày 3-1-1987 mà vi phạm điều kiện kèm theo về hình thức là chưa đăng ký kết hôn ; còn về nội dung phải thì tuân thủ không thiếu điều kiện kèm theo kết hôn theo Luật Hôn nhân và mái ấm gia đình năm 1960 ( Trừ những trường hợp cán bộ miền Nam tập trung ra Bắc trước giải phóng lấy tiếp vợ hai, đã có thông tư hướng dẫn riêng ) .
Tòa Dân sự TAND Tối cao chấp thuận đồng ý với quan điểm này vì Điều 35 Nghị quyết 35 không nhu yếu có đủ điều kiện kèm theo kết hôn cũng không có nghĩa là không cần tuân thủ điều kiện kèm theo khi kết hôn. Theo Tòa Dân sự, thẩm phán hiểu khái niệm không lao lý điều kiện kèm theo kết hôn đồng nghĩa tương quan với khái niệm không cần đủ điều kiện kèm theo kết hôn là máy móc và không đúng mực. Đánh đồng hai khái niệm trên sẽ dẫn đến chuyện vận dụng pháp lý thiếu thống nhất .
Mặt khác, Tòa Dân sự cho rằng nếu áp dụng theo quan điểm thứ nhất thì rất khó xử lý những trường hợp đặc biệt như những người cùng dòng máu về trực hệ như cha, con, anh em; cha mẹ nuôi với con nuôi. Tương tự là giữa những người đã từng là cha mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng với con dâu; mẹ vợ với con rể; cha dượng với con riêng của vợ; mẹ kế với con riêng của chồng; những người có họ trong phạm vi ba đời… Bởi thực tế có trường hợp thuộc một trong các trường hợp trên sống với nhau như vợ chồng, có tổ chức lễ cưới, thực sự chăm sóc, yêu thương, giúp đỡ nhau nhưng làm sao có thể công nhận họ là vợ chồng được!
Theo một chỉ huy Tòa Dân sự, luật hôn nhân và mái ấm gia đình những năm 1960, 1986 và 2000 đều pháp luật hôn nhân muốn được coi là hợp pháp trước hết phải thỏa mãn nhu cầu những điều kiện kèm theo kết hôn, không vi phạm điều cấm của pháp lý. Do đó, Điều 3 Nghị quyết 35 của Quốc hội cũng không hề thoát ly ngoài những pháp luật đó .
|
Không chỉ dựa vào câu chữ Theo Tòa Dân sự TAND Tối cao, khi khám phá, lý giải pháp lý, để bảo vệ tính đúng chuẩn và không xích míc với lao lý khác thì không chỉ địa thế căn cứ vào câu chữ đơn cử mà còn phải tổng hợp những lao lý về những yếu tố đó. Có như vậy mới bảo vệ tính không thay đổi và thống nhất trong việc lý giải và vận dụng pháp lý, không rơi vào chuyện vận dụng máy móc, trái thực tế, trái đạo đức. Không thể vi phạm điều kiện kèm theo về nội dung Tôi cho rằng trong trường hợp hai người sống với nhau nhưng vi phạm điều kiện kèm theo kết hôn về nội dung như đang có vợ ( chồng ) hoặc vi phạm đạo đức thì không nên công nhận hôn nhân thực tế cho họ. Nếu có tranh chấp thì tòa chỉ nên xử lý về vấn đề tài sản hoặc con chung cho họ. Nếu gật đầu một cách dễ dãi theo kiểu luật không lao lý điều kiện kèm theo theo quan điểm thứ nhất thì sẽ có người được công nhận nhiều hôn nhân một lúc, gây nhiều khó khăn vất vả, rắc rối khi xử lý hậu quả phát sinh. Thẩm phán HOÀNG VĂN HẢI, Phó Chánh án TAND tỉnh Tây Ninh Phải hiểu đúng niềm tin nghị quyết Theo tôi, phải hiểu theo cách thứ hai mới đúng tinh thần Nghị quyết 35 bởi ngoài các điều kiện về mốc thời gian nêu trên thì phải có đủ điều kiện kết hôn mới có thể coi là hôn nhân thực tế. Điều kiện kết hôn ở đây có thể hiểu là yếu tố đương nhiên cho một cuộc hôn nhân có ý nghĩa. Tôi nghĩ chẳng ai máy móc mà công nhận vợ chồng cho những người thiếu năng lượng hành vi hoặc có quan hệ họ hàng thân thiện, có dòng máu trực hệ với nhau cả. Luật sư NGUYỄN MINH TÂM, Đoàn Luật sư TP.HCM |
TÙNG CHI
Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Cưới Hỏi
