Lý (họ) – Wikipedia tiếng Việt

Đối với những định nghĩa khác, xem Lý

(李) là một họ của người Đông Á. Họ này tồn tại ở các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Bắc Triều Tiên, Đài Loan, Việt Nam, Singapore,… Ba họ phổ biến nhất Trung Quốc là Lý,[1] Vương và Trương với tỉ lệ dân số mang các họ này lần lượt là 7,9%, 7,1% và 7,4%; hiển nhiên trở thành những họ phổ biến nhất thế giới.

Theo truyền thống lịch sử, họ Lý có nguồn gốc từ tước hiệu Đại Lý do Cao Dao, một thừa tướng lịch sử một thời của triều đại nhà Hạ nắm giữ, và khởi đầu được viết với ký tự khác ( 理 ). Có một công bố rằng Lão Tử, người sáng lập ra Đạo giáo, có tên là Lý Nhị. Lý Nhị là nhân vật lịch sử vẻ vang tiên phong được biết đến với họ Lý và được coi là tổ tiên sáng lập của họ này .

Nhân vật điển hình nổi bật[sửa|sửa mã nguồn]

Một trong những người họ Lý đầu tiên ở Việt Nam trong lịch sử được nhắc đến là Lý Ông Trọng[2] hay Lý Thân, người làng Chèm, nay thuộc phường Thụy Phương, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, làm quan thời Hùng Vương và Thục Phán An Dương Vương, sau nhà Tần (Trung Quốc) đánh nước Âu Lạc (Việt Nam), bắt ông phải sang làm quan nước Tần để chống lại Hung Nô. Tuy vậy, ông chỉ được coi là nhân vật truyền thuyết. Vị vua họ Lý đầu tiên trong lịch sử Việt Nam (đồng thời là nhân vật có thật) đó là Lý Bí (hay Lý Nam Đế). Ông là người đã lập nên một trong những triều đại phong kiến đầu tiên ở Việt Nam. Tên thật ông là Lý Bôn, dòng họ của ông từ Trung Quốc sang định cư tại Việt Nam được 5 đời.

Tiếp theo là triều đại nhà Lý của Lý Công Uẩn. Ông đã mở đầu một thời kỳ huy hoàng của dân tộc Việt sau khi dời đô đến Thăng Long. Tuy nhiên đến thời công chúa Lý Chiêu Hoàng thì về tay nhà Trần.

Những người họ Lý nổi tiếng:

Vương triều nhà Đường:

Vương triều nhà Hậu Đường:

  • Lý Hóa Long, tướng nhà Thanh tử trận tại Việt Nam
  • Lý Liên Anh, thái giám nắm quyền dưới thời Từ Hy
  • Lý Hồng Chương
  • Lý Đăng Huy, Tổng thống thứ 4 của Đài Loan.
  • Lý Quang Diệu, Thủ tướng đầu tiên của Singapore.
  • Lý Hiển Long, đương kim Thủ tướng của Singapore, là con trai của Lý Quang Diệu.
  • Lý Tông Vỹ – cựu vận động viên cầu lông chuyên nghiệp người Malaysia gốc Hoa.
  • Lý Tử Gia (sinh ngày 29 tháng 3 năm 1998) – vận động viên cầu lông người Malaysia gốc Hoa. từng giành Huy chương bạc nội dung đồng đội và Huy chương đồng tại Giải vô địch thế giới trẻ vào năm 2016, trước khi giành Huy chương bạc đồng đội nam 2 kỳ SEA Games liên tiếp vào các năm 2017 và 2019.