Điện ảnh Hàn Quốc đã kiếm tiền và danh tiếng như thế nào?

Chiến thắng lịch sử vẻ vang của Bong Joon Ho và ” Parasite ” tại Oscar 2020 khiến quốc tế phải nhìn nhận sự tăng trưởng và sức tác động ảnh hưởng sâu rộng của điện ảnh Hàn sau hơn 20 năm “ lột xác ” .Trong vòng hơn 20 năm qua, điện ảnh Hàn đã có những bước tiến dài. Kỳ tích không chỉ được tạo ra sự bằng việc tiếp thu tinh hoa quốc tế còn nhờ những nhà làm phim không ngừng tạo ra những hơi thở và giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ mới, tạo dựng chỗ đứng và diện mạo riêng cho điện ảnh Hàn trong toàn cảnh cạnh tranh đối đầu quyết liệt.

“Thức tỉnh” sau nhiều năm ngủ vùi

Nếu điện ảnh Nhật được phương Tây phát hiện từ thập niên 1950, điện ảnh Trung Quốc đại lục, Hong Kong, Đài Loan được những liên hoan phim quốc tế số 1 quốc tế quan tâm từ thập niên 1980 – 1990 qua những bộ phim của Trương Nghệ Mưu, Trần Khải Ca, Vương Gia Vệ, Lý An … thì mãi đến giữa thập niên 1990 – 2000, điện ảnh Hàn Quốc mới ” thức tỉnh “.

Trước đó, trong những năm 1970-1980, các nhà làm phim Hàn Quốc phải chật vật sống sót trước những quy định kiểm duyệt gắt gao. Khi ấy, đa số các tác phẩm ra rạp đều là phim Hollywood. Giữa thập niên 1990, mọi chuyện bắt đầu thay đổi, khi Bộ trưởng Bộ Văn hóa mới nhậm chức và đệ trình lên chính phủ dự án cải tổ điện ảnh toàn diện.

dien anh Han,  Oscar,  Parasite,  Bong Joon Ho,  Park Chan Wook,  Kim Jae Won anh 1
Điện ảnh Hàn chuyển mình và bùng nổ muộn hơn so với những vương quốc khác.

Ấn tượng trước bản đệ trình, trong đó nhấn mạnh vấn đề vai trò quan trọng của điện ảnh như thể công cụ tiếp thị hình ảnh của ” con rồng châu Á ” Hàn Quốc với quốc tế, chính phủ nước nhà lập tức đưa yếu tố này trở thành một trong những quốc sách số 1. Động thái trên là chìa khóa mở ra một trang mới cho điện ảnh Hàn. Nền công nghiệp phim ảnh từ giữa những năm 1990 đến thập niên 2000 khởi đầu tận mắt chứng kiến những cú lột xác ngoạn mục cả về đề tài lẫn hình thức bộc lộ. Sự tự do, không còn bị gò bó bởi nền tảng văn hóa truyền thống, pháp lý đã thôi thúc sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của điện ảnh xứ kim chi trong quá trình đó.

Nỗ lực thay đổi

Nhận thấy điện ảnh là một trong những con đường nhẹ nhàng nhất để tiếp thị hình ảnh Hàn Quốc đến với toàn thế giới, chính phủ nước nhà nước này vạch ra những hướng tăng trưởng đơn cử về hạ tầng, ngân sách và góp vốn đầu tư vào con người. Họ khuyến khích những công ty tư nhân và những tập đoàn lớn vui chơi quốc tế góp vốn đầu tư hạ tầng cho điện ảnh với những tặng thêm tốt nhất. Trong nước, ngân sách cho vui chơi và điện ảnh được nâng lên. Các cụm rạp, trường quay văn minh mọc lên như nấm. Song song với đó, chính phủ nước nhà Hàn Quốc tuyển chọn nhân tài điện ảnh gửi sang bờ bên kia Thái Bình Dương, học hỏi tinh hoa thẩm mỹ và nghệ thuật của quốc tế. Cơ sở hạ tầng được cải tổ, ngân sách dồi dào và sự Open của những nhà làm phim được đào tạo và giảng dạy chuyên nghiệp ở Hollywood là điều kiện kèm theo để khởi động bước nhảy thần kỳ cho điện ảnh Hàn. Các nhà làm phim Hàn Quốc mở màn đổi khác và lan rộng ra đất phát minh sáng tạo của mình, trước hết là với những bộ phim về văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn. Thành công của tác phẩm Seopyeonje ( 1993 – đạo diễn Im Kwon Taek ) đã chứng tỏ cho việc dòng phim thẩm mỹ và nghệ thuật, phản ánh những nét đặc trưng về văn hóa truyền thống và tâm tư nguyện vọng con người ở Hàn Quốc vẫn đủ sức cạnh tranh đối đầu ở đấu trường quốc tế.

dien anh Han,  Oscar,  Parasite,  Bong Joon Ho,  Park Chan Wook,  Kim Jae Won anh 2
Các nhà làm phim Hàn khởi đầu tìm hướng kiến thiết xây dựng mới cho những bộ phim về văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử nước nhà, song song với việc tăng trưởng những thể loại, đề tài mới lạ, táo bạo hơn.

Tuy nhiên, để dòng phim này hoàn toàn có thể sống sót và đạt nhiều lệch giá hơn tại phòng vé, chứ không đơn thuần chỉ mang đi chinh chiến những phần thưởng hay liên hoan phim, những người cầm trịch phải tìm phương pháp kiến thiết xây dựng mới. Bên cạnh đó, những nhà làm phim còn thừa kế dây chuyền sản xuất sản xuất phim chuyên nghiệp, lan rộng ra đề tài và thể loại. Không chỉ xoay quanh tình yêu, mái ấm gia đình, họ tập trung chuyên sâu khai thác cả chính trị, yếu tố thời sự, xã hội nóng nực, tìm hiểu hình sự, viễn tưởng …

Bước tiến thần tốc

Những năm 1970 – 1980, điện ảnh Hàn “ lép vế ” trước sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ và tầm ảnh hưởng tác động sâu rộng của điện ảnh Nhật Bản, Trung Quốc … Nhưng mở màn từ giữa những năm 1990 và 2000 cho đến hiện tại, giới mộ điệu đã tận mắt chứng kiến vận tốc tăng trưởng như vũ bão về chất lẫn về lượng, vươn lên ngang tầm láng giềng của điện ảnh xứ kim chi. Chỉ mất hơn 20 năm, Hàn Quốc dần trở thành ” con rồng ” của điện ảnh châu Á. Bắt đầu từ năm 1999, Hàn Quốc đã hạn chế số lượng nhập khẩu phim Hollywood. Đây là một trong số ít vương quốc châu Á có nền điện ảnh trong nước chiếm lợi thế, không bị phim ngoại vượt mặt ngay trên sân nhà. Tỷ lệ nội địa hóa những tác phẩm ra rạp của Hàn Quốc thường rơi vào mức xấp xỉ 50 %. Năm 2018, tỷ suất phim nội công chiếu tại những cụm rạp là 51 %. Theo Variety, đây là số lượng thấp nhất kể từ năm năm trước.

Trong năm 2019, theo thống kê của Statista.com, số khán giả ủng hộ phim nội địa là 110 triệu lượt, trong khi đó, ở phim ngoại nhập là 106 triệu lượt. Điều này cho thấy phim nội địa được ưu ái hơn hẳn phim ngoại tại Hàn Quốc.

dien anh Han,  Oscar,  Parasite,  Bong Joon Ho,  Park Chan Wook,  Kim Jae Won anh 3
Extreme Job là phim trong nước có lệch giá cao nhất Hàn Quốc 2019, đánh bật nhiều bom tấn Hollywood trình chiếu cùng thời gian.

Các bộ phim khai thác lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, đánh vào lòng tự hào dân tộc bản địa hay tích hợp với yếu tố mái ấm gia đình gây xúc động mãnh liệt như The Admiral : Roaring Currents, Ode to My father, Taegukgi, King and the Clown, A Taxi Driver … đều có trên 10 triệu lượt người theo dõi, trở thành những mốc son của điện ảnh trong nước. Bên cạnh đó, những tác phẩm hành vi, hình sự, hài, tâm ý xã hội, giả tưởng hay kinh dị như Extreme Job, Along with the Gods : Two Worlds, Miracle in cell no. 7, Parasite … cũng tạo nên cơn sốt tại phòng vé trong nước, thậm chí còn đánh bật nhiều bom tấn Hollywood trình chiếu cùng thời gian. Không chỉ giành thắng lợi trên sân nhà, những tác phẩm điện ảnh vừa giàu tính địa phương, vừa hợp gu quốc tế của Hàn Quốc còn tham gia đường đua phòng vé tại xứ người. Từ năm 2013 đến 2018, giá trị xuất khẩu phim Hàn ngày càng tăng, từ 37,7 triệu USD đến 41,61 triệu USD. Điện ảnh Hàn bán ngữ cảnh cho nhiều nước châu Á, kể cả Hollywood. Old Boy, A Tale of Two Sisters, The Cop, the Gangster and the Devil, Extreme Job … là số ít trong nhiều bộ phim được những nhà phân phối đến từ kinh đô điện ảnh bên kia bờ Thái Bình Dương mua bản quyền. Ngoài bán phim cho quốc tế, điện ảnh Hàn còn “ xuất khẩu ” đạo diễn. Nhiều nhà làm phim tên tuổi của xứ kim chi như Park Chan Wook, Kim Jae Won, Bong Joon Ho … đã cầm trịch những tác phẩm có sự tham gia của dàn sao Hollywood hoặc do những hãng phim Mỹ rót vốn góp vốn đầu tư. Trong vài năm trở lại đây, điện ảnh Hàn ngày càng gây chú ý quan tâm bởi những dấu ấn khó quên tại những liên hoan phim Gianh Giá hay phần thưởng điện ảnh lớn nhất hành tinh. Cái tên điển hình nổi bật nhất hiện tại là Parasite và Bong Joon Ho.

dien anh Han,  Oscar,  Parasite,  Bong Joon Ho,  Park Chan Wook,  Kim Jae Won anh 4
Parasite vừa lập thành tích gây bão toàn thế giới tại Oscar 2020.

Hai thắng lợi lịch sử vẻ vang vang dội nhất của Parasite là ở Cannes và Oscar. Tác phẩm khiến công chúng Hàn và châu Á tự hào khi “ ẵm ” giải Cành Cọ Vàng vào cuối tháng 5/2019. Tiếp đó, ngày 10/2 vừa mới qua, “ đứa con niềm tin ” của Bong Joon Ho tỏa sáng tại Oscar 2020 với 4 giải gồm Phim truyện, Kịch bản, Đạo diễn và Phim Quốc tế xuất sắc. Lần tiên phong trong lịch sử dân tộc Oscar, một tác phẩm không dùng ngôn từ chính là tiếng Anh lại lên ngôi cao nhất – Phim truyện xuất sắc. Kỳ tích của Parasite khiến hàng triệu người hâm mộ Hàn Quốc tự hào. Từ những thành tựu gặt hái trong suốt hơn 20 năm đổi khác và tăng trưởng, cùng thắng lợi lịch sử dân tộc của Parsite và Bong Joon Ho, Hàn Quốc được xem là cường quốc điện ảnh của cả châu Á lẫn quốc tế.

Nguyên nhân thành công

Sự ủng hộ và tạo điều kiện kèm theo của cơ quan chính phủ yếu tố quyết định hành động đến sự bùng nổ của điện ảnh Hàn Quốc. Chính sách cải tổ điện ảnh tổng lực với giải pháp tối ưu là góp vốn đầu tư vào con người theo quy mô của điện ảnh Mỹ đã mang lại hiệu quả vượt xa mong đợi. nhà nước nước này cũng đặt ra những quy định hạn ngạch, bảo vệ gần như là tuyệt đối cho điện ảnh trong nước tăng trưởng như tỷ suất suất chiếu phim nội phải lớn hơn phim ngoại, giám sát ngặt nghèo việc nhập phim, giảm thuế và những chi phí sản xuất cho phim trong nước …

Hệ thống kiểm duyệt của Hàn Quốc tương đối thông thoáng. Họ áp dụng hình thức phân loại phim như của Mỹ. Điều này tạo ra không gian sáng tạo vô biên cho các nhà làm phim, giúp điện ảnh xứ Hàn luôn đa dạng, phong phú về đề tài cũng như thủ pháp thể hiện.

dien anh Han,  Oscar,  Parasite,  Bong Joon Ho,  Park Chan Wook,  Kim Jae Won anh 5
Bong Joon Ho với bàn tay ma thuật hoàn toàn có thể tạo ra kỳ tích ngoạn mục, được xem là một trong những ” công thần ” số 1 đưa điện ảnh Hàn Quốc vươn tầm quốc tế .

Sự sinh ra của đội ngũ đạo diễn kĩ năng như Im Won Taek, Kim Di Duk, Park Chan Wook, Lee Chang Dong, Bong Joon Ho … cũng là một tác nhân quan trọng “ dệt ” nên diện mạo mới cho điện ảnh Hàn .Trong số những nhà làm phim tiếng tăm ấy, Bong Joon Ho có lẽ rằng là người được giới trình độ dành cho nhiều lời “ có cánh ” nhất. Đạo diễn họ Bong góp công lớn giúp điện ảnh Hàn Quốc thập niên 2000 trỗi dậy như một con rồng châu Á. Số lượng tác phẩm của Bong Joon Ho không nhiều, thế nhưng, ông đã chứng tỏ mình là người có năng lực tạo ra kỳ tích mà trước đó, chưa có ai làm được cho quốc gia và lục địa .