DINH DƯỠNG TRẺ DƯỚI 1 TUỔI VÀ TRÊN 1 TUỔI

1. Dinh dưỡng của trẻ dưới 1 tuổi :
1.1. Trẻ dưới 6 tháng tuổi :

a.    Thức ăn của trẻ:

– Trẻ được bú sữa mẹ trọn vẹn trong 6 tháng đầu ( sữa mẹ là thức ăn tốt nhất, tương thích nhất so với sự tăng trưởng của trẻ, sữa mẹ được tiết khoảng chừng 600 – 1000 ml / 24 h )
– Sữa mẹ được chia làm 3 loại :
+ Sữa non là dòng sữa tiên phong được tiết ra trong vài ngày tiên phong loại sữa này rất giầu đạm, chứa đủ vitamin chất khoáng và những yếu tố miễn dịch .
+ Sữa chuyển tiếp : là sữa có từ ngày thứ 5 -> 14 sau khi sinh
+ Sữa vĩnh viễn : là sữa từ ngày 14 sau khi sinh .
b. Tính ưu việt của sữa mẹ :
– Thành phần của sữa mẹ là tuyệt vời và hoàn hảo nhất nhât :
+ Dễ tiêu hoá, dễ hấp thu, có vừa đủ chất đạm, mỡ, đường, VTM
+ Protein : có đủ những acid amin thiết yếu trong đó 80 % là lactambumin 20 % là casein .
+ Lipit : có đủ loại acid béo không no thiết yếu trong đó limolenic và linone, ngoài những trong sữa mẹ còn có lipaza giúp lipid hấp thu ngay trong dạ dày .
+ Gluxit : hầu hết là đường betalactose tạo nên môi trường tự nhiên tốt cho vi trùng bitidus tăng trưởng .
Ngoài ra trong sữa mẹ còn có acid lactic giúp hấp thu canxi, sắt và muối khoáng, có DHA giúp trí não tăng trưởng
– Trong sữa mẹ có những yếu tố miễn dịch
+ Lactopherin có tính năng cản trở sự tăng trưởng của vi trùng
+ IgA : Giúp miễn dịch đường tiêu hoá của trẻ
+ Interpheron ức chế sự tăng trưởng của virus
– Tăng tình cảm mẹ con
– Có năng lực miễn dịch, chống dị ứng và nhiễm khuẩn
– Giúp mẹ chống bệnh tật và kế hoạch hóa mái ấm gia đình
– Tiện lợi và rẻ tiền
c. Phương pháp nuôi trẻ :
– Thời gian cho bú :
+ Bú mẹ càng sớm càng tốt, bú ngay sau sinh
+ Bú mẹ trọn vẹn trong 6 tháng đầu không ăn bất kỳ thức ăn nào khác
+ Bú theo nhu cầu của trẻ tối thiểu 8 lần trong 24 giờ
+ Trẻ bú cả ngày và đêm
+ Trẻ được bú hết cả sữa đầu và sữa cuối
+ Cai sữa khi trẻ được 24 tháng
– Cách cho con bú :
+ Cách ngậm vú đúng : miệng trẻ lan rộng ra, ngậm hết cả quầng vú, môi dưới hướng ra ngoài, cằm trẻ tì vào vú mẹ
+ Tư thế bú đúng : đầu và thân trẻ lằm trên đường thẳng, trẻ dược bế áp sát vào lòng mẹ, đầu trẻ đối lập với vú mẹ, mẹ đỡ body toàn thân trẻ
+ Các tín hiệu nhìn nhận trẻ bú đủ : trẻ đi tiểu nhiều, tăng cân tốt, tự nhả vú, giấc ngủ dài, trẻ mút chậm sau và nhìn thấy trẻ nuốt
* Đối với trẻ được nuôi tự tạo ( mẹ không có sữa hoặc mẹ bị bệnh … )
– Trẻ < 7 ngày : Nuỗi trẻ bằng những loại sữa tương thích theo công thức : X ml = n × 70 / 80 X ; số lượng sữa / 24 h ; n : số ngày tuổi ; 70 với trẻ có P ≤ 3200 g, 80 với trẻ có P ≥ 3200 g - Trẻ > 1 tuần tuổi :
Xml = 800 ± ( 50 × n )
n : số tuần tuổi
– Trẻ < 8 tuần tuổi : Xml = 800 – 50 ( 8 – n ) n : số tuần tuổi - Trẻ > 2 tháng :
Xml = 800 + 50 ( n – 2 )
n : số tháng
– Tính theo Calo :
+ Trẻ 1 – 3 tháng : 120 – 130 Kcalo / kg / 24 h
+ Trẻ 2 – 6 tháng : 110 – 120 Kcalo / kg / 24 h
+ Trẻ 6 – 12 tháng : 100 – 110 Kcalo / kg / 24 h
– Trẻ > 12 tháng : cần ăn tối thiểu 1 lít thức ăn

–         Giờ ăn: Trẻ SS: 8 bữa; < 3 tháng : 7 bữa; 3-5 tháng: 6 bữa; 5-6 tháng: 5 bữa

1.2. Trẻ trên 6 tháng tuổi đến 1 tuổi :
– Khi trẻ được 6 tháng cần ăn bổ xung
– Nếu trẻ ăn quá sớm sẽ nguy khốn : do thức ăn dặm ít dinh dưỡng hơn sữa mẹ, trẻ bú ít đi -> giảm bài tiết sữa, trẻ nhận được ít những yếu tố miễn dịch có trong sữa mẹ -> trẻ hay bị nhiễm khuẩn, chậm lớn, rủi ro tiềm ẩn những bà mẹ dễ mang thai sớm hơn .
– Số bữa :
+ 6 tháng : bú mẹ + 1 bát bột loãng 5 %. Trẻ ăn đặc dần và số lượng tăng dần 200 ml / bữa + hoa quả nghiền 20 ml
+ 7-8 tháng : bú mẹ + 2 bữa bột đặc 10 % mỗi bữa 200 ml + 40 ml nước hoa quả
+ 8 – 12 tháng : bú mẹ + 3 bữa bột đặc, 200 ml / bữa + nước hoa quả 60 ml
– Cách cho trẻ ăn :
+ Khi mới khởi đầu cho trẻ ăn bổ trợ cần cho trẻ ăn từ từ tăng dần về số lượng và chất lượng
+ Ăn từ lỏng đến đặc và thức ăn được nấu chín nhừ or nghiền nát, ngoài bữa ăn bổ xung trẻ vẫn được bú mẹ
+ Thành phần thức ăn bổ xung phải không thiếu theo ô vuông thức ăn
+ Khuyến khích trẻ ăn
+ Cho trẻ ăn ngay sau khi chế biến
+ Dụng cụ và thực phẩm dùng cho trẻ phải bảo vệ bảo đảm an toàn và hợp vệ sinh
2. Dinh dưỡng trẻ > 1 tuổi :
a. Trẻ liên tục được bú mẹ và ăn bổ xung :
– Bú mẹ
– Với trẻ không đủ sữa or mẹ bị bệnh cần bổ xung thêm sữa công thức
– Trẻ liên tục được bú mẹ, bú theo nhu cầu, bú cả ngày lẫn đêm
– Cai sữa khi trẻ được 18 – 24 tháng or lâu hơn hoàn toàn có thể
– Trẻ được bú hết cả sữa đầu và sữa cuối
– Ăn bổ xung : là cho trẻ ăn thêm những thức ăn khác trong thời hạn còn bú mẹ. Trong quy trình tiến độ ăn bổ xung trẻ được làm quen dần với thức ăn của mái ấm gia đình, ở cuối quá trình này thường khi trẻ được 2 tuổi sữa mẹ được thay thế sửa chữa trọn vẹn bằng thức ăn mái ấm gia đình
b. Thành phần thức ăn bổ xung phải đủ theo ô vuông thức ăn :
– Các thực phẩm giàu nguồn năng lượng, protein và vi chất : kẽm, Ca, VTM A …
– Sử dụng những chất có hàm lượng đạm cao, những loại thịt gia súc, gia cầm như : trứng, sữa, gà, bò …
– Các loại thực phẩm giàu sắt : gan, tạng có màu thẫm, thịt bò
– Thực phẩm giàu kẽm : lòng đỏ trứng, tôm cua, cá
– Thực phẩm giàu VTM A : gan, sữa mẹ, lòng đỏ trứng, những loại củ, quả có màu đỏ ; rau có màu xanh thẫm
– Thực phẩm giàu VTM C : bưởi, cam, quýt, rau xanh ..
– TP giàu Canxi : sữa, phomat, sữa chua, cá hộp ..
– Trong bữa ăn có thêm chất béo : dầu ăn, mỡ ..
– Thức ăn bổ xung phải bảo vệ sạch, bảo đảm an toàn, không có tác nhân gây bệnh, không có chất ô nhiễm. khi ăn cá phải quan tâm xương or thức ăn cứng hoàn toàn có thể gây tổn thương cho trẻ
– Thức ăn cho trẻ không quá nóng, cay, mặn ; có sẵn ở địa phương, dễ kiếm, Chi tiêu tương thích, trẻ thích ăn
– Ô vuông thức ăn

c. Số bữa ăn bổ xung :
– Trẻ từ 1 – 2 tuổi ( 12-24 th ) :
+ Bú mẹ theo nhu cầu
+ Trẻ ăn 3 bữa cháo đặc, mỗi bữa khoảng chừng 250 ml
+ Hoa quả nghiền 60 ml
+ Nếu mẹ không sữa, trẻ cần ăn thêm 2 bữa phụ / ngày : thức ăn của bữa phụ hoàn toàn có thể là sữa chua, sữa công thức, súp, bánh quy, bánh mỳ …
+ Cho trẻ ăn theo giờ để tạo phản xạ có điều kiện kèm theo kích thích tiết dịch vị giúp trẻ có cảm xúc đói, tạo sự thèm ăn
– Trẻ > 2 tuổi : ở tuổi này trẻ hoàn toàn có thể ăn thức ăn cùng với mái ấm gia đình 3 bữa chính là cơm or cháo và 1 – 2 bữa phụ xen kẽ bữa chính, thức ăn của bữa phụ hoàn toàn có thể là sữa, nước hoa quả
d. Cách cho trẻ ăn :
– Vệ sinh thật sạch bàn tay và dụng cụ nấu cho trẻ
– Thức ăn được nấu chín, nhừ, nghiền nhỏ
– Khuyến khích trẻ ăn hết khẩu phần, đủ số bữa trong ngày
– Cho trẻ ăn ngay sau khi chế biến xong
– Khi cho trẻ ăn không cho xem tivi, nghe nhạc làm phân tán tư tưởng