Phong tục cưới hỏi của người Campuchia
Tục cưới hỏi ở Campuchia rất đặc biệt và thú vị Các cô gái Cam khi đã 16 tuổi và chưa có gia đình thì trước nhà sẽ treo một cái khăn hồng. Nhà nào trước cửa có khăn hồng, tức nhà đó có cô gái chưa chồng – không cần biết cô ta bao nhiêu tuổi.
Chắc chỉ cần nhìn khăn hồng cũ hay mới là đoán được tuổi nhỉ? Có câu chuyện vui kể rằng: Một anh nọ đến nhà có treo khăn hồng mục đích là tìm vợ, anh ta gặp một bà lão và hỏi dò “Cháu muốn cưới cháu gái của ngoại có được không ạ?” thì bà cụ mắng té tát “Tổ cha mầy, tao còn chưa có chồng lấy đâu ra có cháu”
Ngày xưa, nếu chàng trai chú ý cô gái nào thì sẽ đến ở nhà cô gái ấy làm ” rể hờ ” ba năm, tất yếu trong ba năm đó chàng trai trọn vẹn không được động gì đến cô gái và sống y hệt như người giúp việc trong nhà. Sau ba năm nếu cô gái ưng thì sẽ cưới làm vợ. Nhưng tập tục ở rể hờ ba năm được bãi bỏ vì nhiều mái ấm gia đình tận dụng chuyện chàng trai ở rể cho họ suốt nhưng cô gái lại không khi nào ưng. Sau này, chàng trai nào thích cô gái nào cứ việc đến nhà dạm ngõ, và thường sẽ được người nhà bên vợ hỏi rằng ” có đi tu chưa ? “. Vì người Cam có tục con trai đến 12 tuổi là phải đi tu trả hiếu cho cha mẹ, thời hạn tu hoàn toàn có thể là 3 năm, 3 tháng hoặc 3 tuần, nhưng không được là 3 ngày. Và người ta ý niệm những người có đi tu thì sẽ biết đạo lý hơn, sống tốt hơn .
Bạn đang đọc: Phong tục cưới hỏi của người Campuchia
Lễ cưới của người Khmer theo phong tục cổ truyền sẽ gồm ba lễ:
1. Lễ Sđây Đol Đông ( Lễ nói ) : đàng trai chọn nét Phlâu Chău Ma Ha ( người làm mai ) đi cùng đến nhà gái làm lễ nói. Lễ vật gồm : Bánh, trái cây, trầu cau …, mỗi thứ đều là số chẵn .
2. Lễ Lơngmaha ( Lễ hỏi ), hai nhà thông tin cho thân nhân và lối xóm biết hai đàng đã chính thức là xui gia. Lễ vật nhà trai đem sang nhà gái gồm : 4 nải chuối, 4 chai rượu, 4 gói trà, 4 gói trầu, 2 đùi heo, 2 con gà, 2 con vịt và một số tiền. Trong lễ này, ngày tháng tổ chức triển khai đám cưới cũng được hai họ thống nhất .
3. Lễ Thngay Bôs Coltê ( Lễ cưới ), diễn ra tại nhà gái dưới sự điều khiển và tinh chỉnh của Acha Pô Lia ( thầy cúng ). Những nghi lễ chính : tiễn đưa chàng rể về nhà gái ; dâng cơm cho sư ; cắt tóc ; lạy ông bà ; rắc bông cau ; nhập phòng, nghi lễ được thực thi theo những điệu nhạc múa truyền thống .
3 ngày cưới của người Campuchia
Đám cưới người Campuchia thường được thực thi trong 3 ngày :
Ngày vào lều: Là ngày đầu tiên của đám cưới. Đầu tiên nhà gái phải dựng ở nhà mình một lều tân lang, bên cạnh đó là lều tiếp khách và lều bếp núc. Chú rể khi đến nhà cô dâu thì vào luôn lều tân lang.
Ngày thứ hai: Từ sáng sớm, bố mẹ và bạn bè hai gia đình đến nhà cô dâu tổ chức lễ cúng tổ tiên, cầu nguyện, phù hộ cho đôi vợ chồng trẻ. Buổi chiều tổ chức lễ cắt tóc. Sau 3 tiếng trống phù dâu và phù rể sẽ cắt tóc cho cô dâu, chú rể trong tiếng hát “bài ca cắt tóc”, một người của đội nhạc đại diện cho cô dâu chú rể múa hát. Tổ chức nghi lễ này là để xoá tan những điều không may mắn của hai người. Cuối cùng là lễ tụng kinh. Cô dâu, chú rể quỳ trước mặt 4 nhà sư, hai tay chắp trước ngực, 4 nhà sư tụng kinh trong khoảng nửa tiếng. Tiếp theo là tiệc cưới, ăn xong thì hát múa. Nam nữ thanh niên quây quần xung quanh cô dâu, chú rể hát múa đến tận đêm khuya, hát múa xong thì tổ chức lễ buộc dây. Cô dâu chú rể ngồi xếp vòng tròn, hai tay chắp lại trước ngực, bố mẹ hai người sẽ lần lượt buộc dây vào cổ tay hai người. Điều này tượng trưng cho mối quan hệ với hai gia đình gắn bó chặt chẽ.
Ngày thứ ba: Là ngày bái đường. Nghi lễ do một người già cả chủ trì, phần lớn được tổ chức ở chùa chiền. Khi tổ chức lễ, đội nhạc sẽ tấu lên ca khúc bái đường. Sau đó đến tiết mục song ca của cô dâu chú rể và mọi người hát tập thể. Cuối cùng người chủ trì nghi thức sẽ phân phát trầu cau cho người nhà. Mọi người rắc hoa tươi lên cô dâu, chú rể để chúc phúc.
Sau khi kết thúc nghi lễ bái đường, người hát lúc nãy sẽ hát bài ca quấn chiếu cỏ và cuốn cái chiếu cỏ lúc nãy hai người ngồi và đem bán đấu giá. Khi ấy, cô dâu, chú rể phải bỏ tiền ra mua lại và đem vào trong phòng tân hôn, chiếc chiếu này sẽ được trải trên giường của họ. Sau đó, chủ hôn sẽ giao chú rể cho cô dâu trước mặt mọi người, đám cưới cũng kết thúc tại đó.
Tục cưới hỏi Campuchia
Đến đây tôi chợt nhớ lại câu truyện về phong tục cưới hỏi của người Campuchia. Các cô gái Cam khi đã 16 tuổi và chưa có mái ấm gia đình thì trước nhà sẽ treo một cái khăn hồng. Nhà nào trước cửa có khăn hồng, tức nhà đó có cô gái chưa chồng – không cần biết cô ta bao nhiêu tuổi. Chắc chỉ cần nhìn khăn hồng cũ hay mới là đoán được tuổi nhỉ ? Có câu truyện vui kể rằng : Một anh nọ đến nhà có treo khăn hồng mục tiêu là tìm vợ, anh ta gặp một bà lão và hỏi dò ” Cháu muốn cưới cháu gái của ngoại có được không ạ ? ” thì bà cụ mắng té tát ” Tổ cha mầy, tao còn chưa có chồng lấy đâu ra có cháu ”
Ngày xưa, nếu chàng trai để ý cô gái nào thì sẽ đến ở nhà cô gái ấy làm “rể hờ” ba năm, tất nhiên trong ba năm đó chàng trai hoàn toàn không được động gì đến cô gái và sống y như một “osin” trong nhà. Sau ba năm nếu cô gái ưng thì sẽ cưới làm vợ. Nhưng tập tục ở rể hờ ba năm được bãi bỏ vì nhiều gia đình lợi dụng chuyện chàng trai ở rể cho họ suốt nhưng cô gái lại không bao giờ ưng. Sau này, chàng trai nào thích cô gái nào cứ việc đến nhà dạm ngõ, và thường sẽ được người nhà bên vợ hỏi rằng “có đi tu chưa?”. Tôi cũng khá ngạc nhiên với câu hỏi này, vì người Cam có tục con trai đến 12 tuổi là phải đi tu trả hiếu cho cha mẹ, thời gian tu có thể là 3 năm, 3 tháng hoặc 3 tuần, nhưng không được là 3 ngày. Và người ta quan niệm những người có đi tu thì sẽ biết đạo lý hơn, sống tốt hơn…
Lễ cưới của người Khmer theo phong tục cổ truyền sẽ gồm ba lễ:
1. Lễ Sđây Đol Đông (Lễ nói), đàng trai chọn nét Phlâu Chău Ma Ha (người làm mai) đi cùng đến nhà gái làm lễ nói. Lễ vật gồm : Bánh, trái cây, trầu cau …, mỗi thứ đều là số chẵn.
2. Lễ Lơngmaha ( Lễ hỏi ), hai nhà thông tin cho thân nhân và lối xóm biết hai đàng đã chính thức là xui gia. Lễ vật nhà trai đem sang nhà gái gồm : 4 nải chuối, 4 chai rượu, 4 gói trà, 4 gói trầu, 2 đùi heo, 2 con gà, 2 con vịt và một số tiền. Trong lễ này, ngày tháng tổ chức triển khai đám cưới cũng được hai họ thống nhất .
3. Lễ Thngay Bôs Coltê ( Lễ cưới ), diễn ra tại nhà gái dưới sự điều khiển và tinh chỉnh của Acha Pô Lia ( thầy cúng ). Những nghi lễ chính : tiễn đưa chàng rể về nhà gái ; dâng cơm cho sư ; cắt tóc ; lạy ông bà ; rắc bông cau ; nhập phòng, nghi lễ được thực thi theo những điệu nhạc múa truyền thống .
Đám cưới Campuchia trong mắt người Tây
Lễ thành hôn là dịp nhận tiền mừng nên ai cũng được mời tới dự – Julie Masis, phóng viên báo chí báo The Christian Science Monitor, viết về đám cưới ở Campuchia như vậy. Một cặp tình nhân Campuchia chụp ảnh cho ngày cưới. Đám cưới được tổ chức triển khai linh đình với hàng trăm khách mời là thông thường ở quốc gia này. Campuchia có rất nhiều đám cưới, một phần vì những quy tắc xã hội khắc nghiệt về hôn nhân gia đình và tỷ suất người trẻ tuổi cao. Ngày cưới thường là dịp để nhận tiền mừng nên ai cũng được mời. Người phương Tây tới Campuchia thường thấy mình được mời tới dự lễ cưới nhiều hơn so với ở nước nhà. Khi rong ruổi bằng xe máy trên một con đường nông thôn chừng nửa giờ đồng hồ đeo tay, tôi đã gặp tối thiểu 5 chỗ dựng rạp đám cưới. Rất dễ nhận ra – chúng được trang trí rèm hồng, ruy-băng quấn quanh ghế và tên của cô dâu – chú rể được dán ở cổng. Hart Feuer, một chuyên viên điều tra và nghiên cứu sống ở Campuchia được 1 năm, cho biết anh đã được mời tới dự tối thiểu 15 đám cưới, 1 số ít đám có tới trên 1.000 khách mời dự tiệc. Vậy tại sao có nhiều đám cưới đến vậy ? Có thể một phần do thực tiễn là 64 % người Campuchia lúc bấy giờ ở độ tổi dưới 30. Và về mặt văn hóa truyền thống, nam nữ sống thử trước hôn nhân gia đình là điều không được đồng ý ở nước này, theo Rabbi Bentche Butman, người đứng đầu Trung tâm Do Thái Campuchia. Một nguyên do khác nữa là kinh tế tài chính. Người dân nước này có phong tục mừng tiền mỗi khi đi dự lễ cưới – khoảng chừng 20 USD. Vì vậy, chủ nhà thường mời rất nhiều khách và nhiều lúc họ mời cả những người không quen biết. Un Chanta, một đầu bếp, mới gần đây đã mời tổng thể những thành viên trong công ty tới dự đám cưới con gái mình, trong đó có cả một số ít người quốc tế vừa mới tới Campuchia vài ngày trước đó. ” Thật hãnh diện khi có một người phương Tây tới đám cưới của bạn “, Naomi Robinson, Tổng biên tập tạp chí AsiaLIFE Guide ở Campuchia, nói. ” Và bạn cũng trông mong sẽ được mừng tiền. Còn nếu bạn là người phương Tây, bạn được kỳ vọng là sẽ mừng nhiều hơn “. Nhưng dù với bất kể nguyên do gì, nhiều đám cưới được tổ chức triển khai linh đình hoàn toàn có thể là một gánh nặng về kinh tế tài chính. Sinh viên Dorn Phok của trường Cao đẳng Phnom Penh, người có mức lương 100 USD / tháng, được mời tới 5 đám cưới hồi tháng 2. Anh chỉ dự được có 3 đám nhưng vẫn mừng tiền cho hai đám kia. ” Khi nào đến lượt tôi, tôi muốn tổ chức triển khai lễ cưới thật to theo truyền thống cuội nguồn Khmer và chính do mọi người nợ tôi tiền ” .
Tham khảo thêm phong tục tập quán và văn hóa tín ngưỡng Campuchia
Văn hóa Campuchia mang đậm dấu ấn của những tôn giáo gia nhập từ Ấn Độ đặc biệt là Hindu giáo và Phật giáo. Suốt chiều dài lịch sử vẻ vang của Campuchia những luồng tư tưởng tôn giáo này chi phối cũng như ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ vào mọi mặt của đời sống cả vật chất lẫn ý thức .
Từ những khu công trình kiến trúc nguy nga lộng lẫy nổi tiếng quốc tế như quần thể Angkor – di sản văn hóa truyền thống quốc tế cho đến những kiến trúc nhà tại, trường học ; từ những điệu nhảy truyền thống cuội nguồn trong những ngày lễ hội trọng đại của vương quốc cho đến những bài hát ru con ngủ của những bà những mẹ cũng đậm đà “ mùi vị ” của tôn giáo .
Bên cạnh những nét văn hóa truyền thống gia nhập từ Ấn Độ, Trung Quốc qua tư tưởng tôn giáo thì người dân Campuchia cũng có những nét văn hóa truyền thống riêng rất rực rỡ, rất “ Campuchia ” tạo nên một thứ văn hóa truyền thống vừa quen, vừa lạ, rất thân mật nhưng cũng rất lạ lẫm với hành khách .
1. Tín ngưỡng
Campuchia là một trong những đất nước mà người dân có một niềm tin vào tôn giáo mạnh mẽ nhất và tuyệt đối nhất trên thế giới này. Tôn giáo du nhập vào Campuchia từ rất sớm. Đạo Hindu có mặt tại Campuchia từ thời kỳ sơ khai và nhanh chóng đã chiếm được sự tín ngưỡng của người dân Campuchia. Cho đến thế kỷ thứ VII thì đạo Phật du nhập vào đất nước của những con người có bản chất hiền lành này và nhanh chóng trở thành quốc giáo với trên 90% người dân Campuchia là Phật tử. Và cũng từ đó đến nay đạo Phật ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống của người dân Campuchia từ các chuẩn mực đạo đức xã hội cho đến cách ứng giữa các thành viên trong gia đình.
2. Những góp phần của Phật giáo so với quốc gia Campuchia
Vì quyền lợi của bản thân đạo Phật và sau đó là lợi của vương quốc, do đó Phật giáo đã hợp tác với vương quyền, trở thành một công cụ hiệu lực hiện hành cho việc thống nhất tư tưởng của những vương quốc phong kiến Khu vực Đông Nam Á. Với tổng thể sự nỗ lực không căng thẳng mệt mỏi trong hoạt động giải trí của mình, Phật giáo trong thời kỳ hưng thịnh của những vương triều Khu vực Đông Nam Á, điển hình như quốc gia Campuchia đã tôn Phật giáo lên vị thế duy nhất và với vai trò đó, nó đã có những góp phần quan trọng vào việc củng cố vương quốc thống nhất, vun đắp sự đoàn kết nội bộ giai cấp cầm quyền, thậm chí còn góp thêm phần lựa chọn cả những con người ngồi trên ngai vàng của vương quốc. Đồng thời cũng để lại nhiều dấu ấn đến nhiều mặt văn hóa – xã hội như văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ, kiến trúc, điêu khắc, lao lý. .. .
Phật giáo đã gắn liền với sự hưng vong của vương quốc Campuchia, khi quốc gia cường thịnh, Phật giáo được tăng trưởng đến đỉnh điểm, còn khi độc lập chủ quyền lãnh thổ đã bị mất thì Phật giáo cũng chịu chung số phận với quốc gia. Sự xuất hiện của Phật giáo Campuchia đã góp thêm phần quan trọng tạo nên truyền thống văn hóa truyền thống riêng của nước nhà, ngôi chùa ngoài việc là TT văn hóa truyền thống của bản làng mà còn là nơi bảo vệ nền văn hóa truyền thống truyền kiếp của dân tộc bản địa, bảo vệ và kiến thiết xây dựng vẻ đẹp cho đời sống mọi người, từ thời Phù Nam đến Chân Lạp, Angkor. v.v … Ngày nay, Phật giáo vẫn là nền tảng văn hóa – xã hội của quốc gia Campuchia nói riêng và cả Khu vực Đông Nam Á nói chung .
2. Gặp gỡ và chào hỏi
– Người Campuchia có rất nhiều cách chào hỏi, phụ thuộc vào vào mối quan hệ, thứ bậc và tuổi tác giữa người với người .
– Cách chào hỏi truyền thống lịch sử là cuối người cùng với động tác chắp tay trước ngực ( tương tự như như động tác đặt tay khi cầu nguyện của Phật giáo ) .
– Một người muốn biểu lộ sự kính cẩn với người đối lập sẽ cúi người thấp hơn và chắp tay ở vị trí cao hơn .
– Đối với người ngoại bang, người dân Campuchia cũng dùng cách bắt tay, tuy nhiên, phụ nữ nước này vẫn dùng cách chào truyền thống cuội nguồn so với khách .
– Nguyên tắc ứng xử khi chào hỏi ở nước này rất đơn thuần : đáp lại tổng thể những lời chào mình nhận được .
– Ở Campuchia, để gọi người khác một cách nhã nhặn và kính trọng, người ta thường thêm từ ” Lok ” so với đàn ông và ” Lok Srey ” so với phụ nữ trước họ hoặc họ và tên khá đầy đủ .
3. Tặng quà
– Người Campuchia chỉ thường Tặng Ngay quà cho nhau vào dịp tết truyền thống của dân tộc bản địa ( Chaul Chnam ) .
– Không giống những nền văn hóa truyền thống khác, người dân Campuchia không tổ chức triển khai sinh nhật và sinh nhật không được coi là một dịp kỷ niệm đáng nhớ giống người phương Tây, rất nhiều người ở thế hệ trước thường không nhớ đúng chuẩn ngày sinh của mình .
– Khi được mời đến nhà bạn hữu hoặc người khác dự tiệc, người dân thường mang theo một số ít món quà nhỏ .
– Tránh Tặng Kèm dao .
– Quà khuyến mãi ngay thường được gói cẩn trọng trong những tờ giấy gói quà đầy sắc tố .
– Nên dùng cả hai tay khi trao quà .
– Không được mở quà ngay sau khi nhận .
4. Ăn uống
– Cách ứng xử tại bàn ăn của người Campuchia khá sang chảnh
– Nếu bạn không nắm chắc về những điều nên hay không nên làm tại bàn ăn cùng với người dân nước này, thì cách đơn thuần nhất là làm theo những người bên cạnh ;
– Khi được mời đến dự bất kỳ bữa ăn nào, hãy chờ cho đến khi bạn được xếp chỗ để tránh phạm phải những quy tắc sắp xếp theo tôn ti trật tự ;
– Người lớn tuổi nhất thường là người ngồi vào bàn ăn tiên phong, tương tự như như thế đây cũng là người sẽ mở màn ăn thứ nhất ;
– Tuyệt đối không nói chuyện làm ăn hay kinh doanh trong những dịp như thế này.
Phong tục cưới hỏi của người Chăm
Phong tục cưới hỏi của người Hoa
Phong tục cưới hỏi của người Thái
Phong tục cưới hỏi của người Thái trắng Điện Biên
Phong tục cưới cổ truyền của người Việt
Phong tục tập quán ba miền Bắc Trung Nam trong cưới xin
(st)
Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Cưới Hỏi
