Vì Mẹ Một Vần Thơ – Hoang Phong

Mỗi người trong tất cả chúng ta, không ít đều mang nặng những ray rứt, kỷ niệm và hụt hẫng, và hoàn toàn có thể cả yêu dấu và kỳ vọng. Những xúc cảm đó hoàn toàn có thể làm cho tâm hồn tất cả chúng ta trở nên đa dạng và phong phú hơn và thâm thúy hơn. Với thời hạn, những xúc cảm đó sẽ khiến tất cả chúng ta trở nên nhạy cảm hơn hoặc chai đá hơn. Những hỗn độn của kỷ niệm, xúc cảm và yêu quý trong lòng mỗi người có vẻ như rất riêng tư, nhưng hình như trong tổng thể tất cả chúng ta đều có một thứ xúc cảm nào đó, một thứ tình thương nào đó rất giống nhau, đó là tình thương mẹ hay là lòng hiếu thảo. Chẳng qua thì cũng chỉ vì mỗi người trong tất cả chúng ta đều có một người mẹ, lớn lên dưới sự chăm nom, dạy dỗ và tình thương yêu của mẹ. Tôi xin dừng một phút ở đây để tưởng niệm đến những người kém suôn sẻ hơn tất cả chúng ta, ví dụ điển hình như những đứa trẻ trong viện mồ côi hay đang sống lây lất bên vệ đường, hoặc có những người sau khi lọt lòng thì mẹ đã chết. Tuy nhiên tôi vẫn tin rằng mặc dầu không có cái như mong muốn để được biết mẹ mình là ai hoặc vì quá thơ dại không còn tưởng tượng ra được hình ảnh mẹ, nhưng khi lớn lên họ vẫn hoàn toàn có thể đau xót cho thân phận mình, vẫn một lòng thương mẹ, vẫn tham vọng được lớn lên trong tình yêu dấu của một người mẹ, dù đấy chỉ là một giấc mơ không thực thi được. Trong bất kể trường hợp nào, dù cho mẹ còn sống hay đã mất, hoặc không được biết mẹ mình là ai, nhưng tổng thể tất cả chúng ta đều sinh ra với dòng máu của mẹ trong tim. Dòng máu ấy đã nuôi ta khi còn là một noãn cầu, một thai nhi … cho đến tích tắc này khi tim ta còn đập. Dòng máu của mẹ vẫn còn đó, vẫn yên lặng tuần hoàn trong huyết quản để nuôi nấng ta và sưởi ấm tim ta :. .. .. .

Dòng máu đỏ trong tim,
Là máu hồng của mẹ.
Dòng máu ấm lặng im,
Nuôi ta từ tấm bé.

Hôm nay, tôi xin góp nhặt một vài vần thơ đã viết từ lâu, trong những khoảng thời gian ngắn đơn độc của đời sống để tưởng niệm đến mẹ. Cái khổ đau và chua xót của mẹ tôi, cái ray rứt và xót xa trong tôi là những gì riêng tư, nhưng biết đâu cũng hoàn toàn có thể rất gần với một vài người khác. Vì thế đã nhiều lần tôi có dự tính viết lại những khổ đau và những xót xa đó, tối thiểu là để lại cho con cháu tôi, nhưng rồi tôi vẫn không đủ can đảm và mạnh mẽ. Mỗi lần cầm bút thì kỷ niệm và xúc cảm lại bùng lên trong tôi và nghiền nát tôi.

Mãi cho đến hôm nay khi đã quá nửa đời người và trong lúc góp nhặt những vần thơ còn cất giữ được, tôi mới chợt nhận ra rằng cái đau khổ và chua xót của mẹ tôi quả chẳng có nghĩa gì cả so với những nỗi khổ đau và xót xa của tất cả những người mẹ. Bỗng nhiên tôi cảm thấy lòng mình thật nhẹ nhõm khi nghĩ rằng kể từ hôm nay, tôi sẽ vĩnh viễn cất riêng cho tôi và dấu trong tôi thật thầm kín những chua xót của mẹ tôi. Tôi xin hiến dâng lòng hiếu thảo và tình thương của tôi cho tất cả những người mẹ trên thế gian này. Nếu người đọc nhận ra cái chân thật của xúc cảm trong các vần thơ của tôi, thì đấy chính là tình thương của tôi hiến dâng cho từng người mẹ trong tất cả chúng ta.

Bures-Sur-Yvette, 18.01.2005

Tác giả

Thưa mẹ, mẹ có biết không, thời hạn, khoảng trống làm cho con lo âu và phẫn uất. Đó là những biên giới đã phân loại tổng thể, đã ngăn cách tổng thể và làm cho con người một mình và đời sống bơ vơ. Con muốn tạo ra trong quả tim nhỏ bé của con một quốc tế mà nơi đó không có khoảng trống và cũng chẳng có thời hạn, toàn bộ những gì con ôm ấp đều thân mật với nhau. Biết bao nhiêu lần mẹ đã kể cho con nghe quãng đời con gái của mẹ nơi làng quê, bên ông ngoại bà ngoại …, những dịp lễ trong làng, những hội rằm, vui biết mấy. Vào những dịp như vậy, ông ngoại vừa là thầy đồ lại vừa là thầy thuốc của làng thường đứng ra tổ chức triển khai những cuộc thi cờ người ở sân nhà mà mẹ còn nhớ mãi. Học lóm, mẹ đánh cờ rất giỏi. Mẹ cũng đã học được cả chữ nho và cả nghề bốc thuốc của ông ngoại. Để rồi một hôm, mẹ về nhà chồng và không còn dịp nào quay về làng quê nữa. Mẹ làm dâu thật cực khổ, vừa phải nhịn nhục và chịu đựng đủ mọi thứ, lại vừa phải tảo tần, kinh doanh để nuôi cha ăn học ở Hà-nội. Mẹ kể rằng mỗi ngày mẹ phải gánh hai thúng hàng xén để lên đường ra chợ từ lúc trời còn tối đen và gà chưa gáy sáng. Ở chợ mẹ bán từng đoạn chỉ, cái kim, cái khuy, cái lược … Chiều về, theo bờ đê dọc đường làng, mẹ thường tìm nơi nào có ao sen để ngồi nghỉ chân. Mẹ nói mẹ thích hoa sen nhất trên đời, ngắm hoa soi bóng trên mặt nước là mẹ đỡ mệt hẳn đi. Nhìn hoa mẹ lại mơ màng nghĩ đến ông ngoại, bà ngoại nơi làng quê, đến cha ở Thành Phố Hà Nội, và đến cái quãng đời con gái của mẹ … Thế rồi cha thi đỗ và được bổ đi làm tận bên Lào. Mười năm theo cha từ hạ Lào, thượng Lào, Vân Nam …, mẹ tích góp và tiện tặn để gởi tiền về cất cho bà nội một căn nhà ngói ở Sơn Tây. Căn nhà vẫn còn đấy mẹ, tuy xiêu vẹo, điêu tàn và cô giáo Tường cũng đã bán cho người khác rồi. Năm 1938, mẹ lại theo cha vào Nam. Có những đêm nhớ làng quê, nhớ ông ngoại, bà ngoại, mẹ đọc chữ nho cho con nghe, con chẳng hiểu gì cả. Mẹ bảo rằng mẹ vẫn còn nhớ bóng hình ông ngoại ngồi trên chiếc phản gỗ dạy học trò, mẹ lấp ló cạnh cửa hoặc bên vách để học lóm. Là con gái, mẹ không được học, thế mà mẹ cũng thuộc được gần hết Tứ thư Ngũ kinh. Con không thích kinh thư vì chẳng hiểu gì cả, nhưng có những đêm mẹ hát cho con nghe những bài hát mà mẹ thường hát khi còn con gái, những điệu cò lả, trống quân, ru con, quan họ …, và con cố cầm nước mắt. Tiếng hát của mẹ rưng rưng, chan chứa tình thương nhớ tự đáy lòng vẫn còn âm vang trong đầu con. Mẹ nhắc mãi ước vọng của mẹ, cái ước vọng lớn nhất, cái ước vọng sau cuối là được trở về quê cũ, thăm mộ ông ngoại, bà ngoại, thăm bờ ao cạnh nhà, thăm con đường làng Mông Phụ … Mùa xuân năm 1991, thay mẹ con đã tìm về được ngôi làng của mẹ. Nhưng đâu còn gì nữa, con chẳng tìm ra ngôi nhà của ông ngoại. Hỏi thăm về nhà họ Đỗ, chỉ có vài người còn nhớ mang máng thế thôi. Nhà cửa san sát, con chẳng thấy bờ ao, cũng chẳng thấy bóng tre. Hơn ba phần tư thế kỷ đã chia cách cái quãng đời con gái của mẹ … Con đã muốn gói một nắm đất của làng Mông Phụ đem về Nam đắp lên mộ mẹ, nhưng mộ mẹ cũng đâu còn. BắcViệt nghĩa trang gần cảng hàng không Tân Sơn Nhất lúc ấy đã biến thành một đám ruộng khoai. Thôi mẹ ạ, mẹ hãy quên đi, toàn bộ những gì trên trần gian này đều phù du cả. Mẹ hãy nhắm mắt gạt bỏ toàn bộ mà chỉ nên giữ những gì còn sót lại trong đáy tim của mẹ. Những gì còn sót lại, con tin rằng khi nào cũng thầm kín, vẹn toàn và vĩnh cửu mãi mãi. Cái mảnh khoảng trống làng quê mà mẹ đã dùng tình thương để phác họa trong tâm hồn con vẫn còn nguyên vẹn, vẫn có ánh nắng hồng, có ao sen, có hội trăng rằm và vẫn thấp thoáng bóng hình ông bà ngoại. Con xin được mang cái mảnh tình thương đó, cái mảnh khoảng trống nguyên vẹn đó mà mẹ hằng ấp ủ để dâng lại mẹ, để đắp cho mẹ trong giấc ngủ ngàn thu :

Rọc rách không gian từng miếng nhỏ,
Xếp vào từng mảnh túi hành trang.
Lớp lớp không gian ngày xưa đó,
Gói vào nén chặt nỗi niềm thương.

Nhắc mãi mẹ thương hoài quê cũ,
Cố gói về đây bên cạnh mẹ,
Chút mảnh không gian làng Mông Phụ,
Đắp lên mình mẹ giấc ngàn thu.

Một vùng hoang vu và sỏi đá,
miền nam Yemen, 10.10.92

Một lời thăm mẹ

Từ lâu chẳng một lời,
Không một câu thăm mẹ.
Hôm nay mẹ thế nào?
Mong mẹ vẫn an vui.
Suối vàng thuyền mẹ thả?
Con thuyền bé trôi xa?
Xanh rêu dòng nước chảy?
Mẹ hiểu cuộc đời này,
Sao có nhiều bận rộn,
Con phải sống, phải ăn,
Phải ngủ, phải làm việc,
Thêm tủi hờn, thương yêu.
Nhân gian kiếp làm người,
Món nợ này phải trả.
Từ những ngày xưa đó,
Biết bao nhiêu nước mắt,
Mẹ trả cho cuộc đời,
Mẹ trả cả thương yêu,
Mẹ cho con kiếp người.

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse 10.08.98

Thăm mẹ

Thưa mẹ,
Suối vàng rêu có xanh?
Dòng nào thuyền mẹ thả?
Có bến bờ an vui?
Nghìn thu miền chín suối,
Mẹ mang theo được gì?
Dư vị một kiếp người?
Hay ngày xưa chua xót?

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse 17.08.98

Lại nhớ đến mẹ

Thưa mẹ,
Hôm nay mẹ vẫn khoẻ?
Suối vàng rêu vẫn xanh?
Lênh đênh con thuyền bé,
Nghìn thu mẹ có hay?
Bờ cỏ nào làm bến?
Kiếp người mẹ đã quên?

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse,
26.08.98

Sao vẫn còn nhớ mẹ

Thưa mẹ,
Thế gian con thương mẹ,
Chốn nào nơi chín suối,
Ngàn năm nước mấy dòng?
Suối vàng nước có sâu?
Dòng nào nước có xoáy?
Nếu con thuyền có chao?
Mẹ hãy vững tay chèo.

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse
28.08.98

Nghìn thu mẹ có hay

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse, 11.09.98

Dọn bàn thờ cúng mẹ

Sa mạc Yémen, 25.04.92

Mồ côi

Saint-Rémy-Lès-Chevreuse
03.08.95

Biển cả tình mẹ cho

Sa mạc thuộc miền Tây bắc Yémen, 17.06.92

Đêm huyền ảo

Hình như có tiếng chạm khẻ trên cửa sổ làm cho tôi thức giấc, nhìn lên tôi chợt thấy gió đưa một chiếc lá khô chạm nhẹ vào mặt kính bên ngoài cửa sổ.

Giữa mộng dường như ai gọi khẽ,
Va nhẹ lá khô trên cửa kính.
Giật mình nhìn ra khung cửa nhỏ,
Khuôn vàng vành vạnh bóng đêm thanh.

Qua khung cửa, khuôn trăng tròn vành vạnh, thật trong và thật sáng. Nền trời màu lam lấm tấm sao đêm. Ô kìa, dường như trăng đang mỉm cười với tôi? Trăng nhìn tôi từ phía sau khung cửa và dường như mời mọc? Tuy có vẻ e thẹn nhưng trăng vẫn nhìn tôi và lại còn tiếp tục mỉm cười với tôi nữa. Chẳng lẽ tôi đang nằm mơ hay sao? Dụi mắt bước xuống giường, tôi khoác áo bước ra sân, nhìn lên trời cao. Nhưng đúng lúc ấy lại có một làn mây nhẹ trôi ngang và che khuất khuôn trăng.

Hơi mát của đêm thu đập vào mặt làm cho tôi tỉnh hẳn. Thật lạ, quanh tôi hình như vạn vật thiên nhiên đều thức dậy. Cây cỏ đang trò chuyện với nhau. Những tảng đá đang trầm tư nghĩ ngợi. Dưới gốc cây, côn trùng nhỏ đang tìm nhau và hò hẹn. Trong ánh sáng mờ ảo của trăng sao, có vẻ như mọi vật bỗng trở nên thân thiện và thân mật với nhau hơn. Tôi bước vào khu vườn nhỏ bằng những bước chân thật nhẹ, nhẹ đến nỗi có vẻ như cây cối cũng không bị va chạm dưới gót chân tôi. Vừa lúc bước đến bên cạnh bụi cúc mà tôi vừa trồng lúc ban chiều thì tôi bỗng trông thấy trong số những hoa cúc vàng đang khoe sắc dưới ánh trăng có một cánh hoa nghiêng nhẹ trong cơn gió thoảng và có vẻ như như mừng quýnh và cất tiếng nói với tôi : – Em cám ơn chàng đã mang em về ngôi vườn này và đặt em vào đất. Thật như mong muốn quá cho em được tìm lại hơi lạnh của đêm thu, nắng ấm của mặt trời và chân em sẽ ăn sâu vào lòng đất mát.

– Tôi chưa bao giờ để cho một cánh hoa phải héo đi trong một góc phòng hay chết khô trong chậu.

– Em xin đa tạ lòng ưu tiên của chàng. – Lạ nhỉ, sao hoa không có miệng mà lại nói được, không có tai mà lại nghe được ? – Đâu cần có tai mới nghe được, đâu cần có miệng mới nói được, ta nóí với nhau bằng ngôn từ của lòng ta đấy ! – Thế à, cám ơn Cúc đã mách bảo, tôi sẽ tự tin hơn, sẽ chuyện trò với muôn vật và muôn loài chung quanh tôi bằng ngôn từ của lòng tôi.

Hé mở lòng tôi trong yên lặng,
Vằng vặc trong tôi muôn ánh trăng.
Đón lấy quanh tôi muôn sức sống.
Tâm sự thì thầm cùng vạn vật,
Biết nói gì đây trong đêm sáng,
Tôi cúi xuống từng cọng cỏ,
Để ngỏ lòng tôi với muôn loài.

Trên bờ thềm cạnh bụi cúc là chậu hoa lan mà tôi yêu quý nhất. Hoa màu tím nhạt và thật xinh. Tội nghiệp quá, hoa mong manh nhưng chịu đựng rất giỏi. – Này Lan ạ, Lan có lạnh lắm không ? Trời đã vào thu rồi đấy, anh mang hoa vào nhà kính nhé. – Không, em không lạnh lắm đâu. Cứ mặc em, em thích vạn vật thiên nhiên và cảnh vật chung quanh em. Tim em giá buốt đã lâu rồi, có sao đâu. – Thương Lan của tôi quá !

Thương em tim tím cành lan,
Tình xa vẫn thắm như ngàn ngày xuân ?
Tình xanh xa lắm hay gần ?
Yêu em còn biết có ngần này đây.
Tình ai anh nắm trong tay,
Se tròn năm tháng những ngày những đêm.
Đêm nay ray rứt bóng em,
Nâng cành lan tím mà mềm nhớ thương.

Ô kìa, phía đằng kia có vẻ như có một cành đào đang lơi lả và vẫy gọi. Bước đến gần, cành đào ngả nghiêng trong gió, mừng cuống như muốn ôm chầm lấy tôi : – Anh có biết không, đêm ngày hôm qua mẹ anh có về ngang đây. Mẹ anh ngồi trên cỏ và tựa sống lưng vào thân em, được một lúc lâu thì có vẻ như mẹ anh khóc. Em cũng chẳng hiểu những giọt nước mắt lấp lánh lung linh trên khuôn mặt của mẹ anh là những giọt nước mắt đau khổ hay toại nguyện, vì lúc trời mờ sáng và trước khi ra đi thì mẹ anh có nói với em rằng mẹ anh rất thương anh và hãnh diện vì anh. – Thế à, xin cám ơn Đào. Mẹ tôi khi nào cũng hãnh diện vì tôi. Đào có biết không, rất lâu rồi khi còn sống, mẹ tôi quyết tử rất nhiều và phải gánh chịu thật nhiều đau khổ. Cái đau khổ không bờ bến của mẹ tôi đã Open đưa tôi vào một quốc tế thật kỳ diệu, một quốc tế của yêu thương, một quốc tế mà tổng thể vạn vật đều thân thiện với nhau, thân mật với nhau và trò chuyện với nhau …

Đêm hôm qua mẹ về ?
Thưa mẹ, mẹ vẫn khoẻ ?
Trong con mẹ có nghe?
Máu mẹ giọt thì thầm,
Giọt máu hồng ấm ấm.
Đâu ngờ mẹ về thăm.
Trở về từ yên lặng,
Tìm con trong âm thầm,
Xa xăm mẹ về thăm ?
Không phải thế đâu mẹ,
Từ những ngày thơ ấu,
Tim con mẹ vỗ về,
Ru con từ tấm bé.
Trong con từng hơi thở,
Mẹ luôn luôn gần kề.

Đào lại chỉ chiếc đèn lồng tạc bằng đá hoa theo kiểu Nhật bản bên cạnh hồ cá đỏ và nói với tôi rằng : – Nơi chiếc đèn lồng bằng đá đằng kia có một vị thần về trú ngụ đã từ lâu. Ngoài những lúc tham thiền, vị ấy thường đến trò chuyện với chúng em, giảng cho chúng em về Đạo Pháp, về Phật tính của muôn loài và thực chất Vô thường của cả thiên hà này … – Thật là vinh dự cho tôi, tôi phải đến vái chào vị ấy ngay. Bước về phía chiếc đèn lồng bằng đá rêu phong trong bóng tối dưới chân bụi trúc cạnh bên hồ cá, tôi quỳ xuống và vái lạy. Vừa ngẩng đầu lên thì tôi bỗng thấy một cụ già, dáng gầy nhưng gân guốc và khoẻ mạnh, râu tóc bạc phơ, đang tọa thiền trước mặt tôi. Có lẽ đấy chính là vị thần mà Đào vừa mách bảo. Vị thần bỗng xuất thiền, hai vai hoạt động, hai mắt từ từ hé mở và nhìn tôi. Vị thần nhìn tôi thật nhân từ bằng đôi mắt rực sáng dưới ánh trăng. Vẻ từ bi của đôi mắt sáng như xuyên thẳng vào tâm hồn tôi, khơi động trong tôi một sức sống vừa mãnh liệt lại vừa êm đềm. Vị thần bỗng cất tiếng : – Này cháu, ta đến tham thiền trong khu vuờn của cháu có lẽ rằng không làm phiền đến cháu chứ ? – Không đâu, không đâu, hơn thế nữa đấy lại còn là một vinh dự cho cháu và tạo cho cháu dịp may được gần kề với sức mạnh của thần linh. – Ta hỏi thế thôi, thật ra ta đã hiểu tấm lòng của cháu. Mỗi ngày ta thường nhìn cháu cuốc đất trồng hoa, cháu chú tâm để yêu thương từng chiếc lá, từng hạt cát, đôi lúc lại ngắm nhìn vạn vật mà tham thiền. Hay lắm, hay lắm, cháu hãy cố gắng nỗ lực hơn nữa. – Xin đa tạ thần linh, mỗi ngày cháu sẽ xin nỗ lực hơn. – Cháu có thấy khối đá cạnh lối mòn ở góc vườn hay không, khối đá đã trụ thiền hơn hai mươi triệu năm rồi đấy, im lìm với thời hạn, bất động với khoảng trống. Nước mưa chảy dài trên thân đá, rong rêu mọc xanh trên sống lưng đá. Có những con chim đến đậu, hót vang và phóng uế trên đầu của khối đá. – Xin muôn vàn đa tạ, cháu đã hiểu được lời của thần linh chỉ dạy. Cháu xin dốc tâm cầu mong trong mỗi đơn vị chức năng nhỏ nhoi nhất của vật chất, trong mỗi tế bào đơn sơ nhất của muôn loài sinh vật, mặc dầu trong thực trạng nào, thuộc trường hợp nào thì thực tính cũng đều được hiển lộ một cách viên mãn và kết tinh lại như từng tinh thể trong khối đá kia để tổng thể cùng nhau vượt ra khỏi khoảng trống và thời hạn. Cháu xin được cúi lạy thần linh để tỏ lòng biết ơn. Tôi mọp đầu xuống mặt đất để lạy tạ. Vừa ngẩng đầu lên thì vị thần đã biến mất Từ từ đứng lên tôi lại liên tục đi quanh ngôi vườn. Trong ánh sáng mờ ảo của trăng sao, giữa sự im re của đêm thanh và sâu thẳm của bóng tối, bỗng dưng tôi nghe vang lên nhè nhẹ một khúc hát thật êm dịu. Tôi phân biệt được từng tiếng ca, tiếng hát, tiếng đàn, hình như toàn bộ đã phát ra từ những hạt tinh thể trong cát đá, từ mỗi tế bào của cỏ cây và sinh vật. Thật lạ lùng, trong tôi từng giọt máu, từng tế bào cũng hòa nhịp để hát theo, làm vang lên nhịp điệu của một khúc nhạc giao hưởng, của một bản tình ca vô tận. Tôi quỳ xuống, úp mặt vào lớp cỏ xanh, xác thân tôi bỗng tan ra thành nước thấm vào lòng đất, hòa với rễ cây và sỏi đá. Tôi nghe nhè nhẹ quanh tôi tiếng thủ thỉ của côn trùng nhỏ trong cỏ dại, rối loạn tiếng gọi nhau và hò hẹn của dế giun. Huyền diệu thay cái sâu thẳm trong tôi và trong vạn vật. Trong cái sâu thẳm đó tôi tìm thấy sự tích hợp giữa yêu thương và lạng lẽ, âm điệu của một bản tình ca :

Vang lừng tiếng hát trong yên lặng,
Mờ ảo quanh tôi muôn ánh trăng.
Không dây, không phím, không người khẩy,
Nhịp nhàng trong vắt tiếng đàn căng.
Yên lặng trong tôi trong vạn vật,
Cùng nhau giao hưởng khúc tình ca.
Vi vu tiếng sáo không người thổi,
Bên hồ cành trúc bóng trăng rơi.

Trong cái ồn ào của đời sống hằng ngày tôi không nhìn thấy được gì cả, không nghe được gì cả. Tiếng kêu gào, lời dối gạt và hận thù của người làm chính trị khiến tôi sợ hãi. Ánh sáng của đèn đuốc, sắc tố của quần áo và phấn son làm mù hai mắt tôi. Sự tiến công dồn dập của hình ảnh và âm thanh nơi phố xá, trên mặt kính truyền hình, nơi TT thương mại … làm cho tâm lý tôi tê liệt và u mê. Sự giả dối, tham vọng, hận thù giữa người và người làm cho tôi bàng hoàng và lúng túng. Huyền diệu thay, bình an thay, tôi bước vào cái thanh thản của một ngôi vườn, trong tiếng nhạc hòa tấu của vạn vật thiên nhiên. Vạn vật đều đến gần với tôi và yêu thương tôi. Chân tôi chạm với cỏ ướt, gió lạnh ôm lấy mặt tôi. Từng hơi thở, tôi trao đổi hơi ấm trong tôi với khí mát của đêm thanh. Bỗng cảnh vật mờ hẳn đi, ngôi vườn chìm vào bóng tối. Tôi nhìn lên cao thấy một đám mây nhỏ kéo đến và che khuất khuôn trăng. Chực nhớ rằng ra vườn là cốt ý nhìn trăng, tôi bèn liên tục nhìn lên cao và có ý chờ cho đám mây bay đi. Nền trời sâu thẳm và đầy sao, xa xa một vài cụm mây nhỏ khác chầm chậm lướt ngang. Vầng trăng từ từ ló dạng, trong vắt và rạng rỡ. Tôi lại liên tục đi, trăng theo tôi từng bước trong ngôi vườn, bỗng dưng tôi có cảm xúc có vẻ như trăng đang nhìn tôi và mỉm cười với tôi …. Ngước đầu lên thì quả đúng như vậy, trăng đang mỉm cười với tôi. Lạ thật, tôi bước thì trăng cũng bước theo, chúng tôi bước bên nhau trong khu vườn nhỏ bé và mờ ảo, chung quanh vang lên văng vẳng một điệu nhạc thật êm dịu và nhẹ nhàng. Thỉnh thoảng tôi lại nhìn trăng, trăng vẫn yên lặng đi bên cạnh tôi và cũng quay sang sang nhìn tôi, nhìn tôi với một nụ cười thật hồn nhiên và đơn giản và giản dị như nụ cười của trẻ thơ. Tuy nhiên cũng có lúc trăng lại cười với tôi bằng nụ cười của một người thiếu nữ, tình tứ, đậm đà và e thẹn. Rồi bổng dưng nụ cười lại đổi khác, mường tượng như nụ cười của một vị Phật, hiền hòa, nghiêm trang, nhân từ và trầm lặng … Bỗng nhiên tôi cảm thấy có vẻ như đôi chân của tôi nhẹ hẳn đi và rời khỏi mặt đất. Sao trời bỗng gần lại với tôi hơn, đang nhẹ nhàng hoạt động và xoay vần trong quỹ đạo. Văng vẳng tôi nghe rối loạn những vì sao đang kể chuyện và hàn huyên với nhau. Từ trong sâu thẳm của trời cao tôi vẫn còn nghe văng vẳng khúc tình ca vang lên từ ngôi vườn nhỏ bé của tôi. Tôi vẫn liên tục bước, thật nhẹ và thật nhẹ. Lạ thật, có phải tôi vẫn đang bước trong ngôi vườn hay đang tản bộ bên bờ sông Ngân hà, hay biết đâu cũng hoàn toàn có thể là đang trôi giạt trong một cõi khoảng trống nào lạ lẫm ? Dầu sao thì bên tai lúc nào tôi nghe thấy tiếng côn trùng nhỏ thỏ thẻ, tiếng trăng sao rỉ tai, hòa lẫn với tiếng róc rách của bờ nước sông Ngân …

Về phía chân trời, hình như có những tia sáng ló dạng, có lẽ sắp hừng đông. Trăng đã thấp, muôn sao cũng mờ đi. Tôi quay vào nhà, lên giường và kéo chăn lên tận cổ rồi thiếp đi trong một giấc ngủ muộn, một giấc ngủ thật nhẹ nhàng và êm ái. Văng vẳng quanh tôi hình như chim muông đã thức dậy, hót vang đón mừng những tia nắng mới của một buổi bình minh.

Bures-Sur-Yvette, 20.10.00

Giấc mơ thật thà

Chiều về chênh chếch đồi xa,
Nghiêng nghiêng giọt nắng hiên nhà nắng phai.
Chiều sa tím dãy đồi dài,
Tím màu mắt mẹ những ngày xa xưa.

Paris, 10.08.92

Con gởi vào lòng đại dương

Sống còn nửa kiếp lênh đênh,
Một con thuyền bé bập bềnh nhớ thương.
Càng dày càng dạn phong sương,
Càng chao thuyền bé càng thương mẹ nhiều.

Sana (Yémen), 06.12.92

Người lính thủy của mẹ

Này con, người lính thủy của mẹ,
Biển xa căng cánh buồm thuyền bé.
Sóng xô, con nắm chặt tay chèo,
Biển rộng, ước vọng mẹ nhìn theo.

Bures-Sur-Yvette, 27.12.01

Ước vọng

Ru con bên ngọn đèn hao,
Ru từng ngày tháng ru vào tương lai.
Mẹ ru ước vọng thật dài,
Mong sao con lớn sánh vai bằng người.

À ơi ước vọng đừng phai,
Hãy ru cho mẹ giấc dài ngàn thu.

Paris, 13.08.92

Chắp tay

Chắp tay,
Xin được làm ngọn gió,
Lay ngọn nến lập loè,
Trên bàn thờ giỗ mẹ.

Bures-Sur-Yvette, 21.11.02

Mẹ dạy tình người

Giữa cuộc đời hung bạo,
Mẹ dạy nở nụ cười.
Mẹ tập tim con nhịp,
Nhắc con nhớ tình người.

Sa-mạc Yémen, 17.06.92

Ta đi mình ở lại nhà

Ta đi mình ở lại nhà,
Cái ao rau muống luống cà mình chăm.
Một đi nào biết bao năm,
Đêm mưa giường lạnh mình nằm nhớ ta ?

Paris, 20.08.92

Một giọt nước

Tôi hỏi

Ngày bé tôi hỏi mẹ:
Vì sao rừng âm u ?
Giống sài lang hung dữ ?
Này con, con nghe mẹ :

Bures-Sur-Yvette, 06.01.04

Bures-Sur-Yvette, 06.01.04

Ngày xưa đất Lào

Vientian, Pacsé, Luang Prabang,
Phongsaly, Louang Namtha, Xieng Khouang…
Thưa Cha, những ngày xưa đất Lào,
Thưa Mẹ, đã bảy mươi năm rồi đấy mẹ.
Thời con chưa ra đời,
Cha mẹ đi làm xa,
Tình quê hương trên vai,
Giang hồ căng mạch máu.
Hôm nay con trở lại,
Những ngày xưa trôi mau…
Bẩy mươi năm đấy cha,
Một kiếp người mẹ nhỉ?
Hôm nay con tìm lại,
Những ngày xưa thật xưa,
Mảnh thời gian thật xa.

Thưa mẹ,
Con kể chyện mẹ nghe :
Mékong nước vẫn đục,
Dòng Nam Ou lững lờ.
Ngày nhỏ con còn nhớ,
Xứ Lào mẹ thương quê,
Thương ông ngoại bà ngoại,
Nhớ mái đình bờ ao.
Mẹ kể chuyện xứ người,
Chuyện nước độc rừng thiêng,
Cảnh núi đồi cheo leo,
Chuyện bản Thái người Mèo,
Chuyện người Lào phố chợ.
Mẹ kể con còn nhớ,
Hôm nay con tìm lại,
Cảnh nước Lào ngày xưa,
Một ngày xưa của mẹ.

Mường Pakbeng bên bờ sông Mekong, 03.03.00

Thưa mẹ,

Ngày còn nhỏ vào những đêm mưa mẹ thường hay kể cho con nghe về những ngày thơ ấu của mẹ bên ông ngoại bà ngoại, hoặc những chuyện phiêu lưu của cha và mẹ tận xứ Lào xa xôi. Ngoài những mẫu chuyện lưu luyến của những ngày ấu thơ và của thời còn con gái nơi làng quê thì hình như cái khoảng chừng thời hạn mười năm theo cha nơi xứ Lào đã ghi đậm trong ký ức của mẹ thật nhiều kỷ niệm và đã ghi lại một khúc quanh rất lớn trong cuộc sống của mẹ. Phải chăng sau bao nhiêu năm làm dâu mẹ chồng, chị chồng và khổ cực nuôi cha ăn học, mẹ đã tìm thấy những tích tắc tự do và một chút ít niềm hạnh phúc thật sự bên cha nơi xứ Lào hoang vu và lạ lẫm Mẹ kể rằng thuở ấy nước Lào còn hoang vu lắm, con người rất chất phác, ngay thật và giản dị và đơn giản. Rừng núi chưa có vết chân người. Mẹ và cha phải đi thuyền trên sông Mê-kông, sông Nam Ou, ngược lên bắc Lào để nhậm chức vì thuở ấy chưa có đường đi bộ. Có những khúc sông nước xoáy và chảy mạnh, không hề chèo hay chống thuyền ngược dòng nước được, khi gặp những khúc sông ấy thì hàng chục người phu phải phải cột dây vào thuyền và chia nhau lội nước hai bên bờ sông để kéo. Chung quanh rừng núi hoang vu, khỉ vượn hàng đàn trên những cành cây cao. Hai bờ sông cọp beo rình rập đuổi bắt hươu nai xuống uống nước. Khi gặp voi thì những người phu phải trèo lên bè hoặc lội ra giữa dòng để tránh. Đêm đến, thuyền neo giữa dòng sông để nghỉ. Các người phu ngủ trên bờ hoặc trên bè của họ. Rừng núi trở nên âm u hơn. Tiếng côn trùng nhỏ và cầm thú vang rền trong rừng sâu đen ngòm. Vào những đêm trăng, những đỉnh núi chót vót khuất trong mây và sương mù lại càng trở nên bí hiểm và hùng vĩ hơn. Sau khi thiết lập xong những mạng lưới hệ thống viễn thông và hành chánh, cha mẹ lại phải đổi đi nơi khác. Có khi chuyển dời trên sống lưng lừa hay sống lưng ngựa, bên những sườn núi cheo leo, mây mờ dầy đặc. Mẹ thường bảo rằng đi trong mây, cảnh vật hóa thành trắng đục như sữa, không còn phân biệt được gì cả ở chung quanh. Mây lại có mùi khen khét như khói. Mẹ còn kể cho nghe về nếp sống, thói tục, tập quán, bùa ngải nơi những bản làng của thổ dân miền núi. Hôm nay, đã hơn bảy mươi năm rồi đấy mẹ, con trở lại nước Lào để cố tìm lại những kỷ niệm của mẹ. Dầu sao thì con cũng không tìm thấy cái hoang vu trong những câu truyện mà mẹ đã kể hoặc nếu một vài nơi hoang vu nào còn sót lại thì cái hoang vu đó có lẽ rằng cũng đã kém đi nhiều. Quang cảnh chung quanh con hình như có vẻ như lãnh đạm, kém hẳn cái thiết tha trong những lời mẹ kể. Biết đâu trí tưởng tượng của con khi còn thơ ấu đã biến cái hoang vu trong những câu truyện của mẹ trở thành hoang vu hơn và cái thiết tha trong những kỷ niệm của mẹ trở thành thiết tha hơn ? Đến Vientian con có viếng chùa That Luang, chùa Si Saket. Tại Luang Prabang, con có trèo lên ngôi chùa thờ Phật trên đỉnh đồi Phou Si, viếng chùa Xieng Thong, đi thuyền đến động Pak Ou …, nơi nào con cũng tưởng tượng hình bóng mẹ đang quì dưới bệ thờ để tưởng niệm đến ông ngoại, bà ngoại nơi quê nhà.

Một kiếp người mẹ nhỉ.

Bures-Sur-Yvette, 06.06.00

Con mơ được một lần

Con mơ được một lần,
Một lần thôi mẹ nhé,
Thêm một lần nữa thôi,
Được nắm lấy tay mẹ.

Riêng một câu thương mẹ,
Con nuốt vào trong tim,
Ngước nhìn lên trăng sao,
Con gởi vào quỹ đạo.

Bures-Sur-Yvette,
08.03.08

Lửa hồng

Bures-Sur-Yvette, 20.08.07

________________________________

Chân thành cảm ơn Tác Giả Hoang Phong, Nhà xuất bản Phương Đông / Nhà sách Văn Thành và CTY TNHH Văn Hóa Phát Quang đã gửi tặng Thư Viện Hoa Sen ấn bản mới xuất bản năm 2011. Trân trong giới thiệu đến quý độc giả. Quý độc giả yêu quý sách in trên bản giấy tốt, có thể liên lạc với nhà sách Văn Thành 60/116 Lý Chính Thắng. P8. Q.3 TP. Hồ Chí Minh ĐT: 38 482 028 – 0908 585 560 Email: [email protected] hay: CTY TNHH Văn Hóa Phát Quang ĐT: 08.38.114.009 – 38.110.211 Email: [email protected]