Thực phẩm bổ máu cho bà bầu và lời khuyên từ bác sĩ – YouMed

Thiếu máu trong quá trình mang thai có thể dẫn đến nhiều ảnh hưởng nguy hiểm đến cả mẹ và con. Để phòng ngừa thiếu máu, bà bầu cần ăn bổ sung các loại thực phẩm hỗ trợ quá trình tạo máu trong cơ thể ngay từ trước khi mang thai và cả sau khi sinh. Hãy cùng YouMed tìm hiểu và lựa chọn các thực phẩm bổ máu cho bà bầu phù hợp nhất.

Mối nguy hại của thiếu máu so với thai kỳ

Trong quy trình mang thai, thể tích máu trong khung hình người mẹ tăng từ 20 – 25 % so với thông thường. Thể tích máu tăng lên để phân phối những biến hóa sinh lý của người mẹ trong quy trình mang thai. Các vai trò của máu so với người mẹ gồm có :

  • Đáp ứng nhu cầu trao đổi oxy của các tế bào và mô trong cơ thể.
  • Vận chuyển các chất dinh dưỡng giúp nuôi dưỡng thai nhi qua bánh nhau và dây rốn
  • Dự trữ lượng máu mất trong quá trình sinh nở.
  • Cung cấp các chất dinh dưỡng có trong sữa mẹ thời kỳ cho con bú.

Trong quá trình mang thai, thể tích máu trong cơ thể người mẹ tăng từ 20 – 25% so với bình thường.

Thiếu máu là khi hàm lượng Hemoglobin thấp dưới 11g/dl. Tại Việt Nam, 70% phụ nữ có thai thiếu máu là do thiếu sắt (một vi chất dinh dưỡng có thể được cung cấp từ thực phẩm). Bên cạnh đó, một số nguyên nhân thiếu máu khác còn do thiếu acid folic (vitamin B9), thiếu vitamin B12; viêm loét dạ dày – ruột và tình trạng nhiễm giun móc, sốt rét, H.pylori,… Do đó, việc bổ sung thực phẩm bổ máu cho bà bầu là vô cùng cần thiết.

Thiếu máu có thể đe dọa thai kỳ vì các lý do sau:

  • Tim, não và các cơ quan quan trọng bị thiếu oxy để duy trì sự sống ở mẹ và con.
  • Mẹ dễ bị sẩy thai, nhau bong non, ối vỡ sớm, suy thai, băng huyết sau sinh.
  • Có thể mắc các bệnh lý sản khoa như: nhau tiền đạo, tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật.
  • Trẻ có thể bị nhẹ cân, sinh non, nhiễm trùng.
  • Thiếu vitamin B9 trong những tháng đầu thai kỳ, trẻ có thể dị tật bẩm sinh: thoát vị đốt sống, não úng thủy, vô sọ…

Những loại thực phẩm bổ máu cho bà bầu

Sắt là thành phần quan trọng để hình thành tế bào hồng cầu, bên cạnh đó acid folic có vai trò hỗ trợ quá trình trưởng thành của tế bào hồng cầu non. Vì vậy, các loại thực phẩm có nhiều sắt và acid folic được xem là thực phẩm bổ máu cho bà bầu.

Các nhà khoa học đã chứng tỏ sự xuất hiện của sắt trong những loại thực phẩm sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, sự hấp thu sắt của khung hình so với từng loại thực phẩm có sự khác nhau. Cơ thể hoàn toàn có thể hấp thu 15 % lượng sắt từ thịt / cá nhưng chỉ khoảng chừng 5 % lượng sắt từ rau / củ. Lựa chọn những thực phẩm từ động vật hoang dã bên trong những bữa ăn giàu vitamin là tốt nhất so với phụ nữ mang thai. Dưới đây là một số ít thực phẩm bà bầu hoàn toàn có thể lựa chọn để bổ máu giúp thai kỳ khỏe mạnh :

Trứng gà

Trứng gà là nguồn cung ứng những chất dinh dưỡng rất phong phú và đa dạng và phong phú. Trong trứng có những loại acid amin, acid béo … thiết yếu so với khung hình của bà bầu. Lòng đỏ trứng là nơi tập trung chuyên sâu hầu hết sắt và những vitamin mà khung hình hoàn toàn có thể dễ hấp thu. Bà bầu mỗi tuần hoàn toàn có thể ăn từ 3 – 4 quả trứng gà trong quy trình mang thai .

Tim, gan, cật

Nội tạng động vật như tim, gan, cật… là nơi có chứa sắt. Tim, gan, cật động vật là nguồn cung cấp sắt có giá trị cao và được xem là thực phẩm bổ máu cho bà bầu hiệu quả. Đây là thực phẩm có thể sử dụng từ 1 – 2 lần mỗi tuần để bổ sung chất sắt cơ cơ thể phụ nữ mang thai.

Cật heo là một trong những thực phẩm bổ máu cho bà bầu

Thịt bò, thịt heo

Thịt bò, thịt heo là nguồn phân phối chất đạm và những acid amin. Sắt trong những loại thịt động vật hoang dã có giá trị sinh học cao và năng lực hấp thu tốt so với khung hình. Theo khuyến nghị, lượng thịt cá cần sử dụng tăng dần trong quy trình mang thai. Trung bình đến những tháng cuối thai kỳ và thời hạn cho con bú, lượng thịt mà bà bầu cần sử dụng hoàn toàn có thể lên đến 300 – 350 g / ngày .

Các loại trái cây giàu vitamin C

Sắt, acid folic hoàn toàn có thể xem là những chất dinh dưỡng khó hấp thu so với khung hình. Để khung hình hấp thu sắt một cách tốt nhất, cần lựa chọn những loại thực phẩm bổ máu tương thích để phân phối cho khung hình .
Mặc dù không chứa nhiều sắt hay acid folic, những loại trái cây có chứa vitamin C vẫn được xem là những thực phẩm bổ máu. Vitamin C là chất xúc tác cho quy trình hấp thu sắt ở ruột. Các thực phẩm giàu sắt nên được sử dụng cùng vitamin C để tăng quy trình hấp thu. Các loại trái cây giàu vitamin C như cam, chanh, bưởi … được khuyến khích sử dụng .

Các loại trái cây giàu vitamin C được xem là thực phẩm bổ máu

Rau có màu xanh đậm cung cấp acid folic

Chỉ khoảng 5% lượng sắt có thể sử dụng từ rau/củ. Tuy nhiên, đây là loại thực phẩm cung cấp nhiều chất xơ và các vitamin nhóm B, C cần thiết đối với bà bầu.

Các loại rau có màu xanh đậm có chứa nhiều acid folic. Acid folic có vai trò quan trọng trong quy trình hình thành tế bào hồng cầu. Bổ sung acid folic trước khi mang thai còn giúp phòng ngừa rủi ro tiềm ẩn dị tật ống thần kinh ở trẻ .
Các loại rau có màu xanh đậm hoàn toàn có thể kể đến như bó xôi, cải xanh, rau muống … Theo nhu yếu khuyến nghị, phụ nữ mang thai cần sử dụng 400 g rau xanh và trái cây mỗi ngày .

Các nguồn khác để bổ máu

Trong quy trình mang thai, nhu yếu bổ sung những chất dinh dưỡng của người mẹ không ngừng tăng lên. Tuy nhiên, năng lực hấp thu của khung hình chỉ từ 10 – 15 % so với thực phẩm. Vì vậy, để phòng ngừa thiếu rủi ro tiềm ẩn thiếu máu, bà bầu còn hoàn toàn có thể sử dụng thêm những nguồn khác như thuốc và quan tâm 1 số ít yếu tố sau .

Thuốc bổ sung đa vi chất

Thuốc bổ sung đa vi chất là nguồn bổ sung sắt và acid folic cho phụ nữ mang thai. Bổ sung thuốc thuốc nhằm mục đích bù đắp sự thiếu vắng của khung hình bà bầu trong quy trình mang thai .
Bà bầu được hướng dẫn uống bổ sung 1 viên đa vi chất mỗi ngày suốt quy trình mang thai đến 1 tháng sau sinh. Thành phần 1 viên gồm 60 mg sắt và 400 mcg acid folic .
Cũng cần quan tâm sử dụng sắt quá nhiều hoàn toàn có thể gây ra những tính năng phụ so với cả mẹ và trẻ. Liều lượng sắt quá cao hoàn toàn có thể dẫn đến ngộ độc thậm chí còn là tử trận. Vì vậy, cần tuân thủ đúng liều lượng bổ sung, không tự ý kiểm soát và điều chỉnh lượng sử dụng .

Bà bầu được hướng dẫn uống bổ sung 1 viên đa vi chất mỗi ngày suốt quá trình mang thai đến 1 tháng sau sinh.

Đối với phụ nữ mang thai đã được chẩn đoán thiếu máu, cần bổ sung thêm sắt và acid folic theo chỉ định tương thích của bác sĩ điều trị .

Các chất làm hạn chế hấp thu sắt

Quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng từ thực phẩm bổ máu có thể bị cản trở. Bà bầu cần lưu ý thêm các loại thực phẩm làm hạn chế hấp thu chất sắt bao gồm:

  • Rượu, bia, thuốc lá: Sử dụng rượu, bia, thuốc lá có thể gây dị tật và gây quái thai cho trẻ. Rượu, bia, thuốc lá cũng là các yếu tố tác động giảm khả năng hấp thu sắt và acid folic. Phụ nữ được khuyến cáo tuyệt đối không sử dụng các chất trên trong thời gian có thai.
  • Thực phẩm có Phytate: Phytate có nhiều trong lớp vỏ cám của gạo, ngũ cốc, đậu đỗ. Phytate cản trở quá trình hấp thu sắt vào máu. Để tránh tác động của phytate, không nên sử dụng cùng các thực phẩm giàu sắt.
  • Thực phẩm có Tanin: Tanin có trong trà, cà phê… Tương tự như phytate, tanin cũng gây ức chế quá trình hấp thu sắt của cơ thể. Các thực phẩm bổ máu không nên dùng chung với trà hay cà phê.

Điều trị các nguyên nhân khác gây thiếu máu

Sử dụng thực phẩm bổ máu chỉ xử lý những nguyên do thiếu máu dinh dưỡng. Thiếu máu còn do những khác như nhiễm ký sinh trùng, viêm loét dạ dày tá tràng …
Để phòng ngừa triệt để những rủi ro tiềm ẩn thiếu máu ở bà bầu, trước khi mang thai, nên tẩy giun, điều trị những bệnh lý viêm loét dạ dày – ruột … Mặt khác, cũng cần quan tâm sử dụng những thực phẩm bổ máu trước, trong và sau khi sinh .

Thiếu máu gây nhiều nguy cơ cho mẹ và con. Trong thời kỳ mang thai, bà bầu không nên kiêng khem quá mức; mà nên tham khảo các thực phẩm bổ máu cho bà bầu cũng như ăn uống đa dạng. Đồng thời, thai phụ có thể uống bổ sung đa vi chất để phòng ngừa nguy cơ thiếu máu.