Chế độ ăn của trẻ suy dinh dưỡng thấp còi

Thuật ngữ Suy dinh dưỡng thấp còi được sử dụng để mô tả tình trạng trẻ em không đạt được chiều cao theo độ tuổi, giới. Đây là thể SDD mạn tính, phản ánh sự tích luỹ lâu dài quá trình SDD và hoặc nhiễm khuẩn lặp đi lặp lại, và các thiếu hụt khác kéo dài qua nhiều thế hệ. SDD thấp còi thể hiện tình trạng không đạt được chiều cao tối đa theo di truyền.

SDD thấp còi và những nguy cơ

SDD thấp còi được coi là trở ngại lớn nhất của con người trong quy trình tăng trưởng và tăng trưởng, tác động ảnh hưởng tới 155 triệu trẻ nhỏ dưới 5 tuổi trên toàn quốc tế. Tại Nước Ta, theo số liệu thống kê năm năm nay, tỉ lệ trẻ SDD thấp còi đang ở mức 24,3 % nghĩa là cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì có 1 trẻ bị SDD thấp còi. Các yếu tố tương quan đến SDD thấp còi ở trẻ nhỏ được xác lập : cân nặng sơ sinh thấp, trình độ học vấn của bà mẹ, nghề nghiệp, kinh tế tài chính hộ mái ấm gia đình, thực trạng dinh dưỡng của bà mẹ và những thực trạng bệnh lý khác như : tiêu chảy, sốt … Các nghiên cứu và phân tích cho thấy cân nặng sơ sinh thấp ảnh hưởng tác động lớn đến năng lực SDD thấp còi sau này của trẻ. Trình độ học vấn có tương quan đến sự hạn chế về kỹ năng và kiến thức chăm nom nuôi dưỡng trẻ của bà mẹ. Các mái ấm gia đình ở nông thôn điều kiện kèm theo kinh tế tài chính kém hơn trẻ có rủi ro tiềm ẩn mắc SDD thấp còi cao hơn do năng lực tiếp cận với lương thực, thực phẩm hạn chế. Bà mẹ có chiều cao thấp so với chiều cao trung bình ( < 153 cm ) có rủi ro tiềm ẩn con bị mắc SDD thấp còi cao hơn so với bà mẹ có chiều cao trung bình. Các bé gái được sinh ra bị SDD khi lớn lên trở thành những bà mẹ bị SDD và sinh con SDD theo chu kỳ luân hồi lặp đi, lặp lại .

SDD thấp còi là một trong những yếu tố nguy cơ làm tăng tỉ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh, suy giảm sức khỏe lúc còn nhỏ và khi trưởng thành, giảm khả năng học tập và năng suất lao động, tăng nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường, ung thư … sau này. Hầu hết các trường hợp SDD thấp còi xảy ra trước khi trẻ 3 tuổi là hậu quả của việc không nhận đủ thức ăn và chất lượng thức ăn không đảm bảo trong 1.000 ngày đầu đời. Thiếu ăn, đói nghèo, bệnh tật là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây ra SDD thấp còi. Để có hiệu quả tốt nhất, các can thiệp phòng chống SDD thấp còi cần được tiến hành sớm, tốt nhất là trong giai đoạn “cửa sổ cơ hội”: từ khi trong bào thai cho đến khi trẻ được 2 tuổi. Trẻ em  có khả năng đạt được chiều cao tối đa theo tiềm năng nếu được nuôi dưỡng trong môi trường lành mạnh, hưởng các dịch vụ  về y tế, dinh dưỡng và chăm sóc đúng cách.

Sự tăng trưởng chiều cao của trẻ phụ thuộc vào vào gen di truyền và những yếu tố môi trường tự nhiên khác như dinh dưỡng, bệnh tật :
Sự tăng trưởng chiều cao của trẻ phụ thuộc vào vào gen di truyền và những yếu tố môi trường tự nhiên khác như dinh dưỡng, bệnh tật. Trong đó dinh dưỡng được coi là yếu tố bên ngoài quan trọng nhất. Ước tính độ cao của trẻ khi trưởng thành sẽ tăng thêm trung bình khoảng chừng 77 cm tính từ khi chiều cao của trẻ 3 tuổi. Giai đoạn 1.000 ngày đầu đời ( từ khi bà mẹ mang thai đến khi bé 24 tháng tuổi – tròn 2 tuổi ) được coi là quá trình lập trình cho sự tăng trưởng và tăng trưởng sau này của trẻ. Tăng cường dinh dưỡng và thực phẩm bổ trợ so với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là những can thiệp có ảnh hưởng tác động tích cực đến chiều cao của trẻ. Đối với những trẻ bị SDD, việc bổ trợ vitamin A, sắt / axít folic, kẽm, i ốt, canxi, đa vi chất hoàn toàn có thể coi là hiệu suất cao giúp trẻ bắt kịp đà tăng trưởng .
Tại Nước Ta, theo số liệu thống kê năm năm nay, tỉ lệ trẻ SDD thấp còi đang ở mức 24,3 %

Dinh dưỡng bà mẹ có tác động ảnh hưởng lớn tới sự tăng trưởng của thai nhi :
Dinh dưỡng trước và trong khi mang thai có ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng của thai nhi. Chế độ dinh dưỡng không không thiếu và thực trạng dinh dưỡng kém của người mẹ làm hạn chế tăng trưởng của thai nhi, do đó tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của não bộ. Người mẹ thấp còi khi có thai làm tăng rủi ro tiềm ẩn sinh trẻ nhẹ cân, thấp còi và sảy thai. Tình trạng tăng trưởng của thai nhi gắn liền với dinh dưỡng của người mẹ và khối lượng sơ sinh thấp là một yếu tố rủi ro tiềm ẩn chính ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng niềm tin, sức khỏe thể chất và nhận thức của trẻ .
Sữa mẹ là thức ăn lý tưởng và tốt nhất cho trẻ :
Sữa mẹ là thức ăn lý tưởng và tốt nhất cho trẻ sơ sinh, với công thức độc lạ, cân đối về dinh dưỡng thiết yếu cho tính năng tế bào tối ưu và tăng trưởng. Hơn nữa, thành phần những chất dinh dưỡng biến hóa cho tương thích với nhu yếu dinh dưỡng từng thời kỳ tăng trưởng của trẻ. Nuôi con trọn vẹn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu giúp cải tổ sức khỏe thể chất và sự tăng trưởng của trẻ .

Cách phát hiện trẻ SDD thấp còi

Để xác lập được trẻ có phải là SDD thấp còi hay không cần đo chiều dài nằm / chiều cao đứng của trẻ và sử dụng chuẩn tăng trưởng của Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ) năm 2006 cho trẻ dưới 5 tuổi để xác lập thực trạng dinh dưỡng và mức độ SDD. Đo chiều dài nằm với trẻ dưới 24 tháng tuổi và đo chiều cao đứng với trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên, tác dụng đo được so sánh với chuẩn tăng trưởng của WHO theo từng lứa tuổi ( tính theo tháng ). Trẻ SDD thể thấp còi khi chiều cao của trẻ thấp hơn so với mức tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi, cùng giới ( dưới ngưỡng – 2SD ). Trẻ dưới 2 tuổi cần được cân, đo định kỳ hàng tháng để kịp thời phát hiện sớm tín hiệu chậm tăng trưởng của trẻ : trẻ dưới 1 tuổi nên cân đo 1 tháng / 1 lần, trẻ 1 tuổi trở lên : 2 – 3 tháng / lần, nên sử dụng biểu đồ tăng trưởng để theo dõi. Trẻ từ 2 tuổi đến dưới 5 tuổi hoàn toàn có thể cân đo 6 tháng 1 lần. Nếu phát hiện trẻ bị SDD cần cân, đo 1 tháng / 1 lần .

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ  SDD thấp còi

Hai vấn đề cần lưu ý trong chăm sóc trẻ SDD thấp còi đó là giúp phát triển chiều cao tối ưu để bắt kịp đà tăng trưởng và tăng cường miễn dịch. Quá trình chăm sóc bắt đầu từ giai đoạn bà mẹ trước và trong khi mang thai đến khi trẻ sinh ra, nuôi con bằng sữa mẹ, trẻ ăn bổ sung đến lứa tuổi tiền học đường. Cần đảm bảo đủ dinh dưỡng theo nhu cầu của  trẻ là yếu tố chính tác động đến khả năng phát triển chiều cao của trẻ.

Can thiệp tốt nhất là từ khi trong bào thai cho đến khi trẻ được 2 tuổi

Trước, trong khi mang thai bà mẹ cần được bổ trợ viên sắt / axít folic hoặc viên đa vi chất, bổ trợ canxi cho bà mẹ có rủi ro tiềm ẩn do chế độ ăn thấp canxi ( không dùng sữa và chế phẩm sữa, ít ăn cá tôm cua, đậu đỗ … ), dùng muối iốt trong chế biến thức ăn. Trẻ cần bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau khi sinh, bú trọn vẹn trong 6 tháng đầu và cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn. Bổ sung vi chất cho trẻ nhỏ có rủi ro tiềm ẩn : bổ trợ vitamin A cho trẻ nhỏ từ 6 – 59 tháng tuổi, bổ trợ kẽm dự trữ cho trẻ từ 12 – 59 tháng tuổi. Trẻ từ 6 tháng trở lên, cho trẻ ăn bổ trợ đúng cách. Đảm bảo bữa ăn của trẻ đa dạngcác loại thực phẩm trong đó nhóm dầu mỡ là bắt buộc, sử dụng những thức ăn giàu đạm động vật hoang dã như thịt, trứng, tôm, cua, cá … Tăng đậm độ nguồn năng lượng, hóa lỏng bữa ăn bổ trợ bằng cách thêm dầu / mỡ, bằng giá đỗ hoặc men enzyme, tăng cường những loại quả tươi giàu vitamin. Cần ăn tăng những thực phẩm giàu canxi như cá, tôm, cua, nấu nhừ để ăn cả vỏ, xương sẽ hấp thu được nhiều canxi .

Cần đảm bảo đủ dinh dưỡng theo nhu cầu của  trẻ là yếu tố chính tác động đến khả năng phát triển chiều cao của trẻ

Một số vi chất dinh dưỡng tác động đến phát triển chiều cao ở trẻ

Vitamin A, iốt, sắt : vitamin A rất thiết yếu cho tầm nhìn, sự biệt hóa về tế bào, tính năng miễn dịch và tạo xương. Iốt là nguyên tố vi lượng thiết yếu để ngăn ngừa bệnh bướu cổ và bệnh chậm tăng trưởng trí não đần độn. Trong quá trình tăng trưởng, khung hình phụ thuộc vào nhiều vào sắt, sắt giúp luân chuyển oxy tới những tế bào khung hình. Nhu cầu sắt tăng cao trong cả thực phẩm và bổ trợ. Các thực phẩm giàu sắt như thịt, món ăn hải sản, đậu đỗ, rau màu xanh đậm, thực phẩm tăng cường sắt .
Canxi : thức ăn giàu canxi gồm có sữa, phomat, những loại sản phẩm từ sữa, rau có màu xanh thẫm, mẫu sản phẩm từ đậu tương, cá … Gần đây ở thị trường Nước Ta đã Open nhiều loại sản phẩm có tăng cường canxi như bánh mì, bánh bích quy, nước cam, ngũ cốc ăn liền. Nhu cầu canxi của trẻ dưới 6 tháng tuổi là 300 mg / ngày, từ 6 – 11 tháng tuổi là 400 mg / ngày, từ 1 – 2 tuổi là 500 mg / ngày, từ 3 – 5 tuổi là 600 mg / ngày. Phụ nữ có thai và cho con bú có nhu yếu canxi cao nhất tương ứng là 1.200 mg và 1.300 mg .
Trẻ từ 3 – 5 tuổi mỗi ngày nên sử dụng 4 đơn vị chức năng ăn sữa và chế phẩm sữa, 1 đơn vị chức năng chứa 100 mg canxi, 1 miếng phô mai ( 15 g phô mai ), 100 ml sữa chua ( 1 hộp sữa chua ) và 200 ml sữa dạng lỏng ( 2 ly sữa nhỏ ) .
Kẽm : giúp tăng hấp thu, tăng tổng hợp chất đạm, phân loại tế bào, tăng cảm xúc ngon miệng. Thiếu kẽm sẽ làm chậm tăng trưởng độ cao, rối loạn tăng trưởng xương, chậm dậy thì và giảm công dụng sinh dục, gây biếng ăn do rối loạn vị giác. Trẻ biếng ăn lê dài sẽ dễ bị SDD, lâu dần sẽ tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và tăng trưởng. Kẽm cũng tương tác với những hoóc-môn quan trọng tham gia vào tăng trưởng xương. Kẽm làm tăng hiệu suất cao của vitamin D lên chuyển hóa xương trải qua kích thích tổng hợp ADN trong tế bào xương .

Các thực phẩm giàu kẽm gồm có thịt đỏ, một số hải sản, ngũ cốc nguyên hạt và một số ngũ cốc ăn liền được tăng cường kẽm. Trong 100g sò chứa 13,4mg kẽm, 100g thịt lợn chứa 5,76mg kẽm, 100g thịt bò chứa 4,05mg kẽm.

Vitamin D : trong tự nhiên, rất ít thực phẩm có lượng đáng kể vitamin D. Các thực phẩm có vitamin D gồm 1 số ít dầu gan cá, nhất là ở những loại cá béo, gan và chất béo của động vật hoang dã có vú ở biển ( hải cẩu và gấu vùng cực ), trứng gà được nuôi có bổ trợ vitamin D, dầu tăng cường vitamin D. Trong 100 g con cá chép chứa 24,7 mcg vitamin D, 100 g cá hồi chứa 10,88 mcg vitamin D, lòng đỏ trứng gà chứa 2,88 mcg / 100 g. Thực phẩm giàu vitamin D giúp tăng cường hấp thu canxi, làm xương chắc khỏe và tăng trưởng tốt. Trẻ cần tăng cường hoạt động ngoài trời và sử dụng những thực phẩm giàu vitamin D và canxi .
Ngoài công dụng của những vi chất dinh dưỡnggiúp tăng trưởng chiều cao, nó còn giúp tăng cường miễn dịch so với trẻ bị SDD thấp còi, đó là hai yếu tố quan trọng để trẻ SDD thấp còi tăng trưởng chiều cao tối ưu để bắt kịp đà tăng trưởng và tăng cường miễn dịch .
Chế độ dinh dưỡng lành mạnhtheo vòng đời là điều thiết yếu cho sự tăng trưởng và chiều cao của con người. Di truyền là một yếu tố chính trong chiều cao tổng thể và toàn diện, nhưng dinh dưỡng là chìa khóa để có xương và cơ khỏe mạnh sẽ giúp đạt được chiều cao tối ưu, phòng chống SDD thấp còi ở trẻ nhỏ .

Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Sức Khỏe