Áo dài Việt Nam có xuất xứ từ đâu?
Sẽ không ngoa khi nói rằng áo dài là phục trang sang trọng và quý phái không hề thiếu của phụ nữ Việt. Khi tất cả chúng ta là nữ sinh cấp ba, áo dài trắng là đồng phục. Ngày lên xe hoa, tà áo dài là phục trang những nàng dâu diện trong lễ gia tiên. Không chỉ là phục trang, lịch sử áo dài còn hiện thân cho văn hóa truyền thống và niềm tin của dân tộc bản địa Việt .
Mục lục
Nguồn gốc, xuất xứ của tà áo dài Việt Nam
Theo những nhà nghiên cứu lịch sử, tất cả chúng ta không nên quá bức xúc trước những quan điểm cho rằng trang phục cổ Việt Nam tăng trưởng từ phục trang Nước Trung Hoa. Không có gì đáng quá bất ngờ. Sau một nghìn năm phương Bắc đô hộ, giao thoa văn hóa truyền thống là điều không hề tránh khỏi .
Giáo sư Trần Quốc Vượng cho hay:
Bạn đang đọc: Áo dài Việt Nam có xuất xứ từ đâu?
“ Nền văn hóa truyền thống Việt Nam không co lại để tự vệ một cách bảo thủ và cô lập. Nó không khước từ từ những góp phần của những yếu tố bên ngoài, mà còn tỏ ra có năng lực thu nạp và dung hóa mạnh những cái hay, cái đẹp của những nền văn hóa truyền thống ngoại lai, kể cả những nước đang xâm lược và đô hộ mình ” .
Giáo sư Đào Duy Anh cũng nói rõ
“ Theo sách Sử ký chép thì người Văn Lang xưa, tức là tổ tiên ta, mặc áo gài về bên tả ( tả nhiệm ). Sử lại chép rằng ở thế kỷ thứ nhất, Nhâm Diên dạy cho dân Q. Cửu-chân dùng kiểu quần áo theo người Tàu. Theo những lời sách chép đó thì ta hoàn toàn có thể đoán rằng trước hồi Bắc thuộc thì dân ta gài áo về tay trái, mà sau bắt chước người Trung Quốc mới mặc áo gài về tay phải ” .
Riêng về áo dài của người Việt, đến nay chưa có ghi chép bằng văn bản nào hoàn toàn có thể xác lập đúng chuẩn lịch sử và thời gian Open của nó. Chỉ thấy phần cổ áo dài có nét tương đương với cổ áo thường phục của phụ nữ Mãn Thanh thế kỷ 17 – 18 ở Trung Quốc, tuy nhiên phong thái thân áo trọn vẹn khác. Điều này không có gì đáng quá bất ngờ vì phục trang phải tương thích với khí hậu. Phương Nam ấm nóng hơn, phục trang mỏng dính nhẹ và ít lớp hơn phục trang của người phương Bắc .
Những hình ảnh sơ khai của tà áo dài Việt
Hình ảnh sơ khai nhất về nguồn gốc áo dài được ghi nhận là áo Giao lĩnh vào khoảng chừng năm 1744. Giai đoạn này chúa Nguyễn Phúc Khoát trị vì Đàng Trong ( từ Quảng Bình trở vào Nam ). Đàng Ngoài ( từ Quảng Bình trở ra Bắc ) là chúa Trịnh .Thời đó, phụ nữ Việt mặc áo tứ thân với váy. Vạt trước xẻ rời thành hai. Người mặc hoàn toàn có thể buộc hai vạt phía trước bụng. Áo tứ thân phổ cập ở những tầng lớp nông dân quanh năm với ruộng đồng .
Chúa Nguyễn Phúc Khoát cải tổ phục trang xứ Đàng Trong. Nhiều nguồn sử liệu của Việt Nam và ghi chép quốc tế khẳng định chắc chắn, chúa Nguyễn Phúc Khoát đã đặt ra pháp luật về việc “ mặc áo ngũ thân, cài khuy bên phải và mặc quần ”. Đó là tiền thân chính thức được ghi nhận cho đến nay của áo dài Việt Nam ngày này .Áo dài ngũ thân sinh ra đã tạo ra sự cách biệt giữa những tầng lớp quý tộc và nông dân. Dựa trên cơ sở áo tứ thân, vạt trước của áo dài ngũ thân được bổ trợ thêm một vạt áo như lớp lót kín kẽ. Đó chính là vạt áo thứ năm. Kiểu áo này được may theo phom rộng, có cổ và rất thông dụng đến đầu thế kỷ 20 .
VUI VUI VỀ ÁO DÀI NGŨ THÂNChiếc áo dài ngũ thân luôn có 5 cúc cài thể hiện đạo lý làm người của người Việt Nam là Nhân – Lễ – Nghĩa – Trí – Tín. Áo ngũ thân vốn được tạo ra để cả nam và nữ cùng mặc. Tuy nhiên theo thời gian, chiếc áo dài nam dần biến mất. |
Áo dài Lemur và Lê Phổ: Xuất xứ của tà áo dài Việt hiện đại
Đầu thập niên 1930, họa sỹ Nguyễn Cát Tường cho sinh ra một kiểu áo dài trên cơ sở tìm hiểu thêm chiếc váy của người châu Âu. Ông đã biến chiếc áo tứ thân chỉ còn hai vạt trước và sau. Áo may nối vai, tay phồng. Áo được đặt tên là Lemur. Tuy vậy, áo dài Lemur bị cho là “ lai căng ”, nên lịch sử áo dài Lemur chỉ phổ cập đến khoảng chừng năm 1943 .Từ năm 1934, họa sỹ Lê Phổ đã khắc phục những hạn chế của áo dài Lemur. Những điểm nhấn từ Lemur và áo tứ thân, ngũ thân được phối hợp. Lê Phổ thu gọn kích cỡ áo dài để ôm khít thân hình người phụ nữ Việt Nam. Cầu vai áo được đẩy lên cao hơn, tà áo dài chạm đất. Nhiều người cho rằng, áo dài Lê Phổ là nguyên bản của áo dài Việt Nam tân tiến .
Áo dài Trần Lệ Xuân: Áo dài Raglan
Đến năm 1958, tà áo dài tận mắt chứng kiến một cuộc nâng tầm khác, với sự sinh ra của áo dài Trần Lệ Xuân. Áo có phần cổ thuyền, thường được tạo điểm nhấn với những loại cài áo sang chảnh .Sang thập niên 1960, áo dài tay raglan sinh ra gắn liền với tên tuổi của hiệu may Dung ở Dakao, Hồ Chí Minh. Áo raglan điển hình nổi bật với phần eo xiết chặt, nhờ một sợi dây bí hiểm luồn vào vị trí này .Kiểu tay raglan nối từ cổ chéo xuống một góc 45 độ và hai tà nối với nhau bằng hàng nút bấm bên hông góp thêm phần định hình phong thái cho áo dài Việt Nam sau này. Trước năm 1975, áo dài Open ở khắp mọi nơi : trong văn phòng, ở sân trường, ngoài phố chợ, ở đền miếu, chùa chiền. Phụ nữ phần đông mặc áo dài mỗi khi ra khỏi nhà, kể cả lúc đi chợ búa .
Một thời hạn hậu chiến, do đời sống khó khăn vất vả, chiếc áo dài vắng bóng trong đời sống hằng ngày. Đến thập niên 1990 của thế kỷ trước, chiếc áo dài lại quay trở lại. Để rồi trở thành đồng phục của nữ sinh, nhân viên cấp dưới nữ trong nhiều ngành nghề …
Áo dài Việt Nam trong thời trang quốc tế
Với bạn bè quốc tế, trang phục mang quốc hồn quốc túy của Việt Nam là áo dài. Chúng tựa như bánh mì và phở trong ẩm thực, hay sen khi nhắc về quốc hoa. Mùa Xuân Hè 2022, Peter Do (nhà thiết kế gốc Việt) giới thiệu thiết kế lấy cảm hứng từ áo dài tại Tuần lễ thời trang New York. Anh lấy những ký ức từ tà áo dài của mẹ, biến tấu chúng thành hiện đại hơn.
Năm 2019, Jil Sander giới thiệu trang phục lấy cảm hứng từ áo dài trong Tuần lễ thời trang Milan. BNB 12 cũng giới thiệu các thiết kế lấy cảm hứng từ áo dài tại Tuần lễ thời trang Seoul Xuân – Hè 2019. Polly Ho, Grace Choi và Janko Lam, ba nhà thiết kế Hồng Kông từng trình làng bộ sưu tập lấy cảm hứng từ áo dài.
Trước khi trở thành đặc trưng văn hóa truyền thống Việt Nam, chiếc áo dài trải qua nhiều dịch chuyển thời cuộc. Như một sự tinh lọc tự nhiên, những yếu tố tương thích được giữ lại và kết tinh. Giá trị không đổi của chiếc áo dài ngoài tính triết lý và nghệ thuật và thẩm mỹ, còn ở chỗ nó góp thêm phần gìn giữ truyền thống văn hóa truyền thống và tâm hồn Việt .Tết Nhâm Dần này, bạn đã có cho mình chiếc áo dài yêu dấu chưa ?
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
Source: https://thoitrangredep.vn
Category: Phong Cách
